"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Οι 10 «πληγές» του πλανήτη μας

1. ΑΝΟΔΟΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΘΑΛΑΣΣΩΝ

Από το 1961 και μετά η μέση τιμή της ανόδου της στάθμης των θαλασσών ήταν 1,8 χιλιοστόμετρα κάθε χρόνο. Επιταχύνθηκε όμως από το 1991 και εντεύθεν στα 3,1 χλστ. ετησίως. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) του ΟΗΕ εκτιμά ότι ώς το 2100 η στάθμη θα έχει ανέβει μεταξύ 18 και 59 εκατοστών. Το πρόβλημα, όμως, επιτείνεται και από το λιώσιμο των πάγων. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνας της Επιρροής του Κλίματος του Πότσδαμ, αν οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν μειωθούν, η άνοδος της στάθμης «μπορεί να ξεπεράσει το ένα μέτρο». Νησιωτικά κράτη όπως οι Μαλδίβες απειλούνται με εξαφάνιση, ενώ απειλή αντιμετωπίζουν επίσης παράκτιες μεγαλουπόλεις και πυκνοκατοικημένες περιοχές χωρών, όπως η Ολλανδία, το Μπανγκλαντές και το Βιετνάμ.

2. ΛΙΩΣΙΜΟ ΤΩΝ ΠΑΓΩΝ
Παγόβουνα και στρώματα πάγου που καλύπτουν περιοχές και στα δύο ημισφαίρια συρρικνώνονται τα τελευταία χρόνια. Ο παγετώνας Κουκ στο νησί Κέργκουλεν του νοτίου Ινδικού Ωκεανού έχει περιοριστεί τα τελευταία 40 χρόνια κατά το ένα πέμπτο. Το 85% του χιονιού που κάλυπτε το Κιλιμάντζαρο το 1917 εξαφανίστηκε ώς το 2007. Ειδικοί από τις ΗΠΑ εκτίμησαν σε έκθεσή τους τον περασμένο μήνα ότι το χιόνι θα έχει εξαφανιστεί τελείως από την υψηλότερη κορυφή της Αφρικής την επόμενη 20ετία.

3. ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ ΤΡΕΛΑΘΗΚΑΝ!
Εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών πολλά είδη πουλιών και ψαριών αλλάζουν τόπο διαμονής. Στη Γαλλία, 105 είδη πτηνών μετακινήθηκαν βόρεια, περίπου 91 χλμ. από το 1989 ώς το 2006. Οι μέσες θερμοκρασίες την ίδια περίοδο μεταβλήθηκαν σε μια εμβέλεια 273 χλμ. βόρεια. Ομοίως, αναζητώντας δροσερά νερά, 21 από τα 36 είδη ψαριών στη Βόρεια Θάλασσα μετακινήθηκαν βόρεια μεταξύ 1962 και 2001.

4. ΟΞΕΩΣΗ ΤΩΝ ΩΚΕΑΝΩΝ
Η οξύτητα των θαλασσών αυξάνεται καθώς απορροφούν όλο και περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα με σοβαρές συνέπειες στη θαλάσσια ζωή. Πολλές μορφές φυτοπλαγκτού-μικροσκοπικής άλγης, που σχηματίζουν τη βάση της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας, χτίζουν κελύφη από άλατα ανθρακικού ασβεστίου για να προστατευτούν από μικροσκοπικούς θηρευτές, τα βλεφαριδοφόρα πρωτόζωα. Αν υπάρξει αδυναμία του φυτοπλαγκτού να χτίζει το κέλυφός του -κάτι που συμβαίνει σταθερά τους τελευταίους δύο αιώνες- οι συνέπειες για το σύνολο της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας θα είναι πολύ σοβαρές. «Μέσα σε δεκαετίες» η οξέωση θα επηρεάσει σοβαρά τη βιοποικιλότητα και τα αλιεύματα, ανέφεραν σε έκθεσή τους 150 ειδικοί επιστήμονες της θαλάσσιας ζωής.

5. ΑΡΚΤΙΚΟΣ ΠΑΓΟΣ
Πάνω από 1.500 δισ. τόνους πάγου έχει χάσει από το 2000 η παγωμένη επιφάνεια της Γροιλανδίας, αυξάνοντας κατά 0,75 χιλιοστόμετρα τη στάθμη της θάλασσας. Φέτος η θερινή «εικόνα» του πάγου στον αρκτικό κύκλο ήταν αυτή του μικρότερου όγκου και επιφανείας στην ιστορία.

6. ΘΕΡΜΗ ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗ
Κατά 2,5 βαθμούς Κελσίου έχει αυξηθεί τα τελευταία 50 χρόνια η θερμοκρασία στη χερσόνησο της Ανταρκτικής. Το νούμερο είναι εξαπλάσιο από τη μέση παγκόσμια αύξηση. Τα τελευταία 20 χρόνια η Ανταρκτική έχασε επτά παγοκρηπίδες -τεράστιες «πλάκες» από πάγο κολλημένες στην ακτή, που τροφοδοτούνται από τους παγετώνες.

7. ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΟΥ ΠΑΓΟΥ
Υψηλότατα επίπεδα μεθανίου μέτρησαν το 2006 επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αλάσκας σε λίμνες της βόρειας Σιβηρίας. Οι πάγοι λιώνουν και το «ζεστό» έδαφος απελευθερώνει αέρια που ήταν εκεί αποθηκευμένα για χρόνια. Δισεκατομμύρια τόνοι μεθανίου, που προέρχονται από φυσικές πηγές, όπως η αποσύνθεση των λαχανικών και των ελωδών εδαφών, είναι «κλειδωμένα» σε παγωμένες περιοχές της Σιβηρίας, του Καναδά και της Αλάσκας.

8. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΥΕΤΟΥ
Οι βροχές και οι χιονοπτώσεις αυξήθηκαν «σημαντικά» από το 1900-2005 στις ανατολικές περιοχές της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, τη βόρεια Ευρώπη, τη βόρεια και κεντρική Ασία, μειώθηκαν όμως στο Σαχέλ, τη νότια Αφρική και τμήματα της νότιας Ασίας, ανέφερε το IPCC. Αυξήθηκαν επίσης παγκοσμίως οι περιοχές που επλήγησαν από ξηρασία. Η ερημοποίηση έχει πλήξει κυρίως στη ζώνη Σαχέλ, νοτίως της Σαχάρας, και τα βόρεια της Κίνας. Η λίμνη Τσαντ έχει χάσει 90% της επιφάνειάς της τα τελευταία 40 χρόνια, συρρικνούμενη από τα 25.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στα 2.500.

9. ΚΑΤΑΙΓΙΔΕΣ
Επιστημονικά αμφισβητείται ότι μεταξύ κλιματικής αλλαγής και ακραίων καιρικών φαινομένων τεκμηριώνεται σχέση αιτίου-αιτιατού. Μελέτη του University College του Λονδίνου έδειξε ότι οι ζεστές θάλασσες ευθύνονται κατά 40% για τη μεγάλη αύξηση στον αριθμό των τυφώνων του Ατλαντικού από το 1996-2005. Αλλοι επιστήμονες ωστόσο λένε ότι είναι δύσκολο να πει κανείς αν η ξηρασία, η πλημμύρα ή ο κυκλώνας δείχνει μια τάση στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής ή ένα αυτόνομο γεγονός.

10. ΑΠΟΨΙΛΩΣΗ ΤΡΟΠΙΚΩΝ ΔΑΣΩΝ
Η αποψίλωση κυρίως στο τροπικό δάσος της Αμαζονίας μαζί με την έκτασή του περιορίζει ταυτόχρονα την ικανότητά του να απορροφά το διοξείδιο του άνθρακα. Σήμερα ανακυκλώνει κάθε χρόνο 66 δισεκατομμύρια τόνους CO2, δηλαδή τρεις φορές το ποσό διοξειδίου που εκλύεται από τα ορυκτά καύσιμα παγκοσμίως.
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: