Καθηγητή Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών και επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου στο London School of Economics.
Μήπως κάπως έτσι μοιάζει το ξεκίνημα του Αρμαγεδδώνα; Την ώρα που
γράφονταν αυτές οι γραμμές, 21 νεοφασίστες ετοιμάζονταν να καθήσουν στα
έδρανα της ελληνικής Βουλής, φορώντας στρατιωτικούς μπερέδες και
ορκιζόμενοι πίστη στον αρχηγό. Μπορεί μέσα στη Βουλή να ξεσπάσουν
συμπλοκές. Ο ηγέτης των Ανεξάρτητων Ελλήνων μιλάει ανοιχτά για κρέμασμα
εκλεγμένων πολιτικών. Οι ηγέτες των παλαιών κομμάτων υποχωρούν και
αφήνουν ένα κόμμα που συγκέντρωσε μόλις 17% των ψήφων να ισχυρίζεται ότι
κέρδισε τις εκλογές. Μικρά κεντρώα κόμματα πάλεψαν, διατήρησαν την
ανεξαρτησία τους, αλλά τελικώς απέτυχαν.
Ο ξένος Τύπος νομίζει ότι
η Ελλάδα τρελάθηκε. Αλλά ας είμαστε σαφείς. Την περασμένη Κυριακή οι
ψηφοφόροι θέλησαν να τιμωρήσουν τους πολιτικούς. Διαμαρτυρήθηκαν για να
κλονίσουν το σύστημα και κάποιοι ήθελαν να σοκάρουν, ψηφίζοντας κόμματα
εκτός των συνηθισμένων. Τη Χρυσή Αυγή, τους Ανεξάρτητους Ελληνες και
ναι, τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα που έκανε ό,τι μπορούσε για να αγκαλιάσει τις
διαδηλώσεις. Πιστεύει όμως κανείς σοβαρά ότι η Ελλάδα έκανε μια
αποφασιστική στροφή προς τον φασισμό, την ξενοφοβία και τις οικονομικές
θεωρίες του τύπου «η γη είναι επίπεδη»;
Η Ελλάδα δεν ψήφισε αλλαγή
καθεστώτος.
Οι δημοσκοπήσεις μάς πληροφορούν τι θέλει ο κόσμος.
Κατ’ επανάληψη οι δημοσκοπήσεις διαπιστώνουν ότι οι Ελληνες θέλουν να
μείνουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στο ευρώ. Την Κυριακή διαμαρτυρήθηκαν
για τα βάσανα του Μνημονίου, αλλά δεν ψήφισαν έξοδο από την Ευρωζώνη.
Την
περασμένη Κυριακή το θέμα ήταν η τιμωρία, όχι οι λύσεις. Τα πράγματα θα
είχαν προχωρήσει καλύτερα αν είχε γίνει δημοψήφισμα. Οταν προτάθηκε
κάτι τέτοιο, τον περασμένο Δεκέμβριο, θεώρησα ότι θα κατέληγε στο να
επιβεβαιώσει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη. Θα είχε υποχρεώσει τους
Ελληνες να πάρουν θέση και ξέρουμε από τις δημοσκοπήσεις ποια θα ήταν η
θέση αυτή. Δυστυχώς η πρωτοβουλία δεν συνοδεύτηκε από ορθούς χειρισμούς
και πολλοί τη χρησιμοποίησαν ως όπλο για να κερδίσουν άλλες μάχες.
Η
επιλογή είναι σαφής: Η Ελλάδα δεν μπορεί και να απορρίψει το Μνημόνιο
και να μείνει στην Ευρωζώνη. Και η Ευρώπη είναι έτοιμη για μια ελληνική
πτώχευση.
Ούτε μπορούμε να αγνοήσουμε το χρέος. Κάποιοι θεωρούν ότι ένα
μέρος του χρέους μπορεί να θεωρηθεί «επαχθές» και να μην πληρωθεί. Ομως,
αυτό αφορά δημοκρατικές χώρες που φορτώνονται με τα χρέη προηγούμενων
δικτατορικών καθεστώτων. Κανείς εκτός Ελλάδας δεν θα δεχόταν να
εφαρμοστεί κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Και η Ελλάδα δεν έχει χρόνο.
Μια μικρή αναθεώρηση του Μνημονίου ίσως να είναι εφικτή, παραδείγματος χάριν μια παράταση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων. Ομως δεν πρέπει να περιμένει κανείς πάρα πολλά από την προεδρία του Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία. Ο Ολάντ θα συγκεντρώσει τις προσπάθειές του στην προσθήκη ενός κεφαλαίου στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Δεν μπορεί να αλλάξει ριζικά τους όρους του ελληνικού Μνημονίου. Αν η Ελλάδα πει απλά «όχι» στο Μνημόνιο θα οδηγηθεί εκτός ευρώ.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταφέρει
να αποφύγει να δηλώσει ποια επιλογή θα έκανε υπ’ αυτές τις συνθήκες. Δεν
υπάρχει αμφιβολία ότι η επιλογή θα οδηγούσε σε διάσπαση του κόμματος.
Κάποιοι
οικονομολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ τάσσονται υπέρ της εξόδου από το ευρώ, της
εθνικοποίησης των τραπεζών και της επιβολής ελέγχων στην κίνηση
κεφαλαίων. Την τελευταία φορά που κοίταξα την ευρωπαϊκή νομοθεσία,
τέτοια οριζόντια μέτρα απαγορεύονταν.
Σε κάθε περίπτωση, αν δεν
υπάρξει άλλο δάνειο σωτηρίας και τυπωθεί νέα δραχμή, ο πληθωρισμός θα
εκτοξευθεί και η Χρυσή Αυγή θα ονειρεύεται νέα Βαϊμάρη.
Οι μισθοί
και οι συντάξεις του δημόσιου τομέα δεν θα έχουν καμία αξία. Με ένα
νόμισμα σκουπίδι, πλήρη εθνικοποίηση των τραπεζών και ελέγχους στη ροή
κεφαλαίων, ένα μοντέλο που όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες απορρίπτουν,
το ερώτημα επιστρέφει στους επικριτές: από πού θα προέλθει η οικονομική
ανάπτυξη;
Oι Ελληνες δεν ψήφισαν αυτόν τον δρόμο. Δεν μπόρεσαν να
κάνουν τίποτα περισσότερο από το να τιμωρήσουν. Δεν μπόρεσαν καν να
ψηφίσουν για ένα διαφορετικό είδος πολιτικής. Γιατί πρέπει να θεωρήσουμε
ότι οι πολιτικοί που μίλησαν δημαγωγικά στην προεκλογική εκστρατεία θα
αποφύγουν κάποια από τα παραπτώματα των προκατόχων τους;
Οι επόμενες
εκλογές, όταν γίνουν, θα αφορούν το κύριο θέμα: μέσα ή έξω από το ευρώ,
και ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν ως συνέπεια αυτής της
επιλογής.
Η περασμένη Κυριακή δυστυχώς δεν ήταν η στιγμή αυτής της
επιλογής. Οι εκλογές αποδυνάμωσαν το κέντρο, καθώς επικράτησε το
συναίσθημα. Ο ευρωπαϊσμός των Ελλήνων δεν μπόρεσε να εκφραστεί. Εχει
έρθει η ώρα να ανασυνταχθούν τα κύρια πολιτικά κόμματα της Ελλάδας και
να παλέψουν για την ευρωπαϊκή υπόθεση. Αν όχι, τότε η Ελλάδα μπορεί να
βρίσκεται λίγο πριν από τον Αρμαγεδδώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου