ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Οριστικοποιείται το αδιέξοδο (?)

Του Κώστα Ράπτη

Η 1η Ιουλίου πλησιάζει, το ενδεχόμενο επίλυσης του Κυπριακού απομακρύνεται. Περίπου δέκα ημέρες πριν από την παράδοση στον Ban Ki-Moon της έκθεσης με την προσωπική του αξιολόγηση της πορείας των διακοινοτικών συνομιλιών για το Κυπριακό, ο Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. του ΟΗΕ (και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας) Alexander Downer κατέστησε σαφές το αδιέξοδο στο οποίο, κατά τη γνώμη του, έχουν φθάσει τα πράγματα.

Σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Associated Press, ο Downer προέβλεψε διακοπή των συνομιλιών τον Ιούλιο, οπότε και η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει για το δεύτερο εξάμηνο του 2012 την εκ περιτροπής προεδρία της Ε.Ε., ενώ εμφανίσθηκε απαισιόδοξος και για την προοπτική επανέναρξής τους στη συνέχεια, καθώς, όπως υπενθύμισε, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα είναι απορροφημένη από την πορεία προς τις προεδρικές εκλογές του 2013.

Η ετοιμότητα του Δημήτρη Χριστόφια να συνεχίσει τις συνομιλίες και κατά τη διάρκεια της προεδρίας, δεν έχει, σύμφωνα με τον διεθνή μεσολαβητή, κανένα νόημα, εφόσον, αν μια από τις πλευρές [εν προκειμένω η τουρκοκυπριακή] δεν συνεχίσει να προσέρχεται στις συνομιλίες, αυτό σημαίνει τερματισμό τους». Εξάλλου, ο Κύπριος πρόεδρος θα πρέπει να αφιερώνει τον χρόνο του στα ευρωπαϊκά του καθήκοντα.

Ούτως ή άλλως, οι συνομιλίες έχουν τη στιγμή αυτή τελματωθεί, με τις δύο πλευρές να μη συμφωνούν ούτε στο διαμοιρασμό της εξουσίας σε μια μελλοντική ομοσπονδία, αλλά ούτε και στο περιουσιακό. «Δεν είναι» τόνισε ο Downer «θέμα χρόνου να καταλήξουμε σε αυτές τις συγκλίσεις, είναι περισσότερο θέμα πολιτικής βούλησης». Με άλλα λόγια, δεν είναι μόνο οι διεθνείς πτυχές του Κυπριακού (ασφάλεια, εγγυήσεις)που θα πρέπει να επιλυθούν σε ένα ευρύτερο φόρουμ, αλλά και οι εσωτερικές – και μάλιστα υπό πίεση χρόνου, ώστε να μπορέσουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις να υπερπηδήσουν το εμπόδιο της 1ης Ιουλίου.

Όλα αυτά, ενώ είναι ήδη εκπεφρασμένη η επιθυμία του Γενικού Γραμματέα Μπαν Γκι Μουν, για σύγκληση στις αρχές Μαΐου πολυμερούς διάσκεψης (με τη συμμετοχή των δύο κοινοτήτων και των τριών εγγυητριών δυνάμεων), όπου θα «έμπαιναν οι τελευταίες πινελιές στη συμφωνία». Με αυτή την έννοια, και δεδομένης της εικόνας που ο ίδιος περιγράφει, μέγα ερώτημα αποτελεί το αν στην έκθεσή του ο Downer θα εισηγείται ή όχι την πραγματοποίηση μιας τέτοιας πολυμερούς διάσκεψης, όπου, παρά τη διακηρυσσόμενη «κυπριακή ιδιοκτησία» των συνομιλιών, ο διεθνής παράγων θα εκβιάσει μία συμφωνία όχι μόνο επί των διεθνών (ασφάλεια, εγγυήσεις) αλλά και επί των, ανοιχτών ακόμα, εσωτερικών πτυχών μιας λύσης του Κυπριακού – και μάλιστα υπό πίεση χρόνου ώστε να υπερπηδήσουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις το εμπόδιο της 1ης Ιουλίου.

Την ίδια ώρα, η Τουρκία ανακοίνωσε, δια στόματος του επικεφαλής του τμήματος ερευνών της Ανωνύμου Εταιρείας Πετρελαίων Τουρκίας (ΤΡΑΟ), ότι στα μέσα Απριλίου θα ξεκινήσουν από το σκάφος “Μπαρμπαρός Χαϊρετίν Πασά” έρευνες για υδρογονάνθρακες στα ανοιχτά της Κύπρου, στο πλαίσιο, της περσινής σχετικής συμφωνίας Άγκυρας-ψευδοκράτους. Το timing συμπίπτει όχι μόνο με τον διαγωνισμό για τον δεύτερο γύρο αδειοδότησης για έρευνες υδρογονανθράκων στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, αλλά και με τη συνάντηση Downer-Ban Ki moon στα μέσα Απριλίου, ώστε ο γ.γ. του ΟΗΕ να οριστικοποιήσει τις αποφάσεις του.