"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ καο του ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ: Τέσσερα βραβεία σε ελληνικά μνημεία

Τέσσερις σημαντικές διακρίσεις Europa Nostra κέρδισε η Ελλάδα για σχέδια συντήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς και ένα ειδικό και ξεχωριστό βραβείο για το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς. Μικρή ανάσα εν μέσω κρίσης

Τέσσερα σημεία στον χάρτη της Ελλάδας. Τέσσερα εξαιρετικά παραδείγματα διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς που απέσπασαν βραβεία της Europa Nostra για τα σχέδια της συντήρησης και ανάδειξής τους.

Το Κτίριο Αβέρωφ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου της Αθήνας, οι ανεμόμυλοι της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου Θεολόγου στην Πάτμο και η Αρχαία Ακρόπολη Αγίου Ανδρέα στη Σίφνο, βραβεύτηκαν μεταξύ 226 σχεδίων στον τομέα «Συντήρηση» από 31 χώρες, εν μέσω μάλιστα της δύσκολης συγκυρίας για την Ελλάδα.

Επιπλέον, στην κατηγορία «Ειδικές Υπηρεσίες» βραβεύτηκε το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς για τη σύνολη προσφορά του, που περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, τα θεματικά μουσεία Περιβάλλοντος στη Στυμφαλία, Μαρμαροτεχνίας στην Τήνο, Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο, Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού Σπάρτης, Υδροκίνησης στη Δημητσάνα Αρκαδίας, Μετάξης στο Σουφλί.

«Θα ήθελα να απευθύνω θερμά συγχαρητήρια στους νικητές, επειδή μας υπενθύμισαν τον πλούτο και την πολυμορφία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, που δεν θα πρέπει ποτέ να τη θεωρούμε δεδομένη. Αποτελεί παρακαταθήκη για τις μελλοντικές γενιές», δήλωσε η επίτροπος για θέματα Εκπαίδευσης και Πολιτισμού Ανδρούλα Βασιλείου.

Η Δάφνη Μπέκετ, ελληνίδα αρχιτέκτονας της διασποράς, γεννημένη στην Ελβετία, είναι η ψυχή της συντήρησης (ή αναβίωσης) των ανεμόμυλων της Μονής Θεολόγου στην Πάτμο. Η ιδέα ξεκίνησε από έναν ελβετό φιλέλληνα τραπεζίτη, που διαπίστωσε με τα συνεχή ταξίδια του πως οι μύλοι - που είναι για τους επισκέπτες σύμβολο ελληνικό - καταστρέφονται.

«Ηθελε να κάνει ένα δώρο στην Ελλάδα και τον πήγα στην Πάτμο που αγαπώ και επισκέπτομαι χρόνια. Του έδειξα τους μύλους της μονής - ο τέταρτος είναι ιδιωτικός - και εκείνος αφού μάζεψε φίλους τραπεζίτες (και Ελληνες) συγκέντρωσαν χρήματα και αρχίσαμε τις εργασίες τον Νοέμβριο του 2009», είπε  η κ. Μπέκετ.

«Η δουλειά της αποκατάστασης ήταν ομαδική. Συμμετείχε και καραβομαραγκός αφού πολλές από τις εργασίες ήταν ίδιες με του καρνάγιου. Φανταστείτε πως παλαιότερα τα πανιά του μύλου τα έφτιαχναν ναυτικοί. Για τον πρώτο μύλο, θέλαμε να μπορεί να αλέθει όπως παλιά με μυλόπετρα και φέραμε μυλωνά από τη Γαλλία που ήξερε να χαράξει πέτρα αφού στην Ελλάδα αυτοί οι τεχνίτες σπανίζουν. Συνεργαστήκαμε και με τράπεζα σπόρων αφού οι μύλοι είναι κομμάτι μιας αλυσίδας μέχρι να γίνει αλεύρι ο σπόρος. Τώρα έχουμε μελέτες από τη Γαλλία για άλλους δύο μύλους, ο ένας να παράγει ρεύμα, ο άλλος να κινεί νερό, ενώ υπάρχει και πρόταση από τη Γαλλία να εκπαιδευτεί νεαρός από την Πάτμο για μυλωνάς. Μάλιστα οι μύλοι είναι επισκέψιμοι», συμπληρώνει εμφανώς ευχαριστημένη η Δάφνη Μπέκετ.

Ο μοναδικός αρχαιολογικός χώρος στη Σίφνο που παρέχει πληροφορίες, στο μικρό μουσείο του μέσω ηλεκτρονικού συστήματος, για την ιστορία ολόκληρου του νησιού είναι η εντυπωσιακή και σημαντική Ακρόπολη του Αγίου Ανδρέα, κοντά στην Απολλωνία, που βραβεύτηκε από τη Europa Nostra.

Για την ανάδειξή της, έργο δύσκολο, χρονοβόρο, με ελάχιστη βοήθεια - με εξαίρεση ίσως τον Δήμο Σίφνου - θα τιμηθεί η υπεύθυνη του έργου αρχαιολόγος, διδάκτωρ Προϊστορικής Αρχαιολογίας και μέχρι πρόσφατα αναπληρώτρια διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Χριστίνα Τελεβάντη και όσοι δούλεψαν γι' αυτό. Από τον Χρήστο Τούντα που έφερε στο φως, τέλη του 19ου αιώνα, τα πρώτα ευρήματα μέχρι τη Βαρβάρα Φιλιππάκη που από το '80 και μέχρι τον θάνατό της επέβλεπε την ανασκαφή της Αρχαιολογικής Εταιρείας που αποκάλυψε τη μυκηναϊκή ακρόπολη (ήκμασε το 1200 π.Χ.), η οποία κατοικήθηκε και στα γεωμετρικά χρόνια (8ος αι. π.Χ.).

«Στη μεγάλη Ακρόπολη, εμβαδού 10 στρεμμάτων, σώζεται ένας εξαιρετικά πρωτοποριακός τρόπος οχύρωσης, κυκλώπεια τείχη σε ύψος τριών μέτρων και αυτό την κάνει πολύ σημαντική», είπε  η δρ Τελεβάντη. «Οταν ξεκίνησα, το 1997, η εικόνα της Ακρόπολης ήταν ένα... δάσος. Το περιβάλλον αυτό διατηρήθηκε και με την ανάδειξη, την ανέγερση του μουσείου, την υδροδότηση και την ηλεκτροδότηση του χώρου».

Ολα αυτά έγιναν από ελάχιστους ανθρώπους - ακόμη και σήμερα εργάζονται μόνο ένας φύλακας και μια τεχνίτρια - ελάχιστη χρηματοδότηση (αρχικά από το υπουργείο Αιγαίου και στη συνέχεια από το Γ' Πλαίσιο Στήριξης) και με πολλά... σκαλιά. Πάνω από 800. Οσα δηλαδή ανέβαιναν καθημερινά όσοι εργάζονταν, προτού να διανοιχτεί δρόμος.

Τέλος, το Κτίριο Αβέρωφ, το κεντρικό κτίριο του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων, που αποκαθίσταται από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ αποτελεί το σημαντικότερο έργο του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου και χρηματοδοτήθηκε από τον ευεργέτη Ν. Στουρνάρη. Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το 1973, και την πυρπόλησή του το 1991 άρχισε η - βραβευμένη πλέον - αναστήλωση, ενώ το 2006 κηρύχθηκε διατηρητέο μαζί με τα λοιπά κτίρια.

ΤΑ ΝΕΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: