"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΤΟΥΡΚΙΑ: Τo ταπεινωτικό τέλος της κεμαλικής στρατοκρατίας

Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος

Οι συμβολισμοί είχαν και εξακολουθούν να έχουν βαρύνουσα πολιτική σημασία, μια διαπίστωση που ο Μιτεράν είχε συμπυκνώσει στη φράση: «Η πολιτική είναι η διαχείριση των συμβολισμών».

Όταν τον Ιούνιο του 1940 η Γαλλία ζήτησε ανακωχή και έστειλε απεσταλμένους για διαπραγματεύσεις με τη Γερμανία, ο Χίτλερ διέταξε να βγάλουν από το μουσείο το βαγόνι στο οποίο υπεγράφη η ανακωχή το Νοέμβριο του 1918 που σφράγισε την ήττα του Βερολίνου στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και να το τοποθετήσουν στο ίδιο μέρος. Ετσι η γαλλική αντιπροσωπία κάθισε στις ίδιες καρέκλες που είχαν καθίσει οι Γερμανοί στρατηγοί όταν αποδέχθηκαν τους όρους των συμμάχων.

Το 1961 στη νήσο Πλάτη της Προποντίδας άρχιζε η δίκη της κυβέρνησης Μεντερές που είχε ανατραπεί με στρατιωτικό πραξικόπημα το Μάιο του 1960. Ο πανίσχυρος για μια δεκαετία πρωθυπουργός Μεντερές και οι στενοί του συνεργάτες ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Ζορλού και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Πολατκάν προσάγονταν κάθε μέρα στο δικαστήριο σιδηροδέσμιοι για να καταλήξουν στην αγχόνη μπροστά σε πλήθος φωτογράφων το Σεπτέμβριο του 1961. Από τότε κάθε Τούρκος πολιτικός που αμφισβητούσε την παντοδυναμία των στρατηγών είναι βέβαιο ότι θα έφερνε στο μυαλό του τα τρία αιωρούμενα πτώματα των Μεντερές, Ζορλού και Πολατκάν.

Το μήνυμα αυτής της εικόνας έχει σβήσει από προχθές καθώς υπάρχει ένα νεότερο και ισχυρότερο: Ο άλλοτε πανίσχυρος επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων στην περίοδο 2008-10 στρατηγός Μπασμπούκ στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τρομοκρατικές δραστηριότητες σε ειδική αίθουσα των φυλακών της Σηλυβρίας. Παρέα με τον Μπασμπούκ πίσω από τα σίδερα της φυλακής ένας πρώην υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ και τέσσερις αντιστράτηγοι.

Είναι βέβαιο ότι όποιος στρατηγός στο μέλλον μπει στον πειρασμό της παρέμβασης ή της προβοκάτσιας θα φέρει στο μυαλό του την εικόνα ενός στρατηγού πέντε αστέρων που κάθεται στο εδώλιο με το στίγμα του τρομοκράτη.

Όποια και αν είναι η εξέλιξη της υγείας του Ερντογάν, όποιο και αν είναι το μέλλον του κυβερνώντος κόμματος ΑΚP, η ήττα του κεμαλικού κατεστημένου και του βαθέος κράτους είναι μη αντιστρέψιμη.

Η τακτική του Ερντογάν ήταν απλή: Την ώρα που στρατιωτική και δικαστική ηγεσία σχεδίαζαν τη διάλυση του κυβερνώντος κόμματος και την απαγόρευση συμμετοχής του στην πολιτική, έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία που παρουσιάζουν τη στρατιωτική ηγεσία της τελευταίας δεκαετίας ως μια αδίστακτη Μαφία: Στα γραφεία του τουρκικού ΓΕΕΘΑ σχεδιάζονταν βομβιστικές επιθέσεις σε πολυσύχναστες περιοχές μεγάλων πόλεων και θερμά επεισόδια με την Ελλάδα στο Αιγαίο και τον Έβρο.

Τα σενάρια είχαν μια τεχνική αρτιότητα που παραπέμπει προφανώς στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου και στο σχεδιασμό ανορθόδοξου πολέμου στα νώτα του σοβιετικού εισβολέα με τη Νατοϊκή κωδική ονομασία Stay Behind που απεδείχθη η μητέρα όλων των συνωμοσιών από τη Ρώμη μέχρι και την Αγκυρα.

Αρκεί όμως μια δίκη για να βραχυκυκλώσει εν τη γενέσει της κάθε πρόθεση παρέμβασης του στρατού στην πολιτική; 

Η απάντηση είναι αρνητική όσο θα υπάρχει το Κουρδικό εντός ή εκτός συνόρων με μόνη προσέγγιση την ένοπλη καταστολή, ένα σκηνικό που επιτρέπει στο όνομα των επιχειρησιακών αναγκών την υιοθέτηση με το μανδύα της νομιμότητας των μεθόδων των συνωμοτών της Εργκενέκον.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: