Το κίνητρο όσων συνέλαβαν την εξαιρετικά απλή, πλην ευφυέστατη ιδέα της εξασφάλισης προϊόντων για το κοινό στην τιμή πώλησης του παραγωγού ήταν αποκλειστικά να ωφεληθούν οι καταναλωτές, ιδιαίτερα οι οικονομικά ασθενέστεροι, και να αγοράσουν είδη πρώτης ανάγκης σε χαμηλές τιμές. Για να την υλοποιήσουν δεν απαιτήθηκε παρά μία μόνο κίνηση: Να βγουν... από τη μέση οι μεσάζοντες. Με τον τρόπο αυτό ο αγρότης πούλησε ένα φορτηγό πατάτες προς 0,25 ευρώ/κιλό, όταν οι έμποροι θα τις αγόραζαν για 0,10 ευρώ/κιλό και το προϊόν θα κατέληγε στο λιανεμπόριο ώς και επτά φορές ακριβότερα. Ετσι, και ο αγρότης εξασφάλισε καλύτερη τιμή, άρα κίνητρο για να συνεχίσει και ίσως να αυξήσει την παραγωγή του, και οι καταναλωτές δαπάνησαν λιγότερα από όσα υπολόγιζαν και ως εκ τούτου διατήρησαν τη δυνατότητα προμήθειας και άλλων προϊόντων.
Στην εποχή αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης που βιώνει η χώρα, όμως, ο πόλεμος της πατάτας και το σύνθημα «Καταργήστε τους μεσάζοντες» αποτυπώνουν την ουσία της ελληνικής πραγματικότητας, τη διαδρομή που ακολουθήθηκε για τη δημιουργία των σημερινών προβλημάτων και κυρίως δείχνουν την κατεύθυνση στην οποία θα πρέπει να αναζητηθεί η επίλυσή τους.
Ποιος διαφωνεί ότι η παρουσία μεσαζόντων δεν αποτελεί τίποτα άλλο παρά μία επιπλέον έκφραση όλων των δεινών που ταλανίζουν τις περισσότερες κοινωνικές ομάδες και ότι η διαστρέβλωση των όρων συναλλαγής μεταξύ παραγωγών και εμπόρων -όπως και πολλές άλλες- οφείλεται στην ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος; Ουδείς, πιστεύω.
Δεκαετίες τώρα η χώρα λειτουργεί με μεσάζοντες σε όλα τα επίπεδα, για τον ίδιο πάντα λόγο -τουτέστιν την κερδοσκοπία-, αλλά με ποικίλα αποτελέσματα. Στην περίπτωση των αγροτικών προϊόντων, τα σημερινά προβλήματα είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της αδυναμίας των αρχών να ελέγξουν την εκτίναξη των τιμών των αγαθών στη διαδρομή από το χωράφι του παραγωγού ώς τα ράφια του σούπερ μάρκετ. Ομως, είναι ακόμη περισσότερο τρανή απόδειξη της απόλυτης αδυναμίας του κράτους να λειτουργήσει το ίδιο προς το συμφέρον των πολιτών του, αφού στην πραγματικότητα οι εμπνευστές του κινήματος «Καταργήστε τους μεσάζοντες» προσπαθούν με μάλλον συστηματικό τρόπο να κάνουν πράξη όσα υποτίθεται ότι όφειλαν οι πολυδιαφημισμένοι και πολλά υποσχόμενοι, επί εποχής Ανδρέα Παπανδρέου, αγροτικοί συνεταιρισμοί.
Τότε, την εποχή της ανεμελιάς και των παχυλών «πακέτων στήριξης» από την Ευρωπαϊκή Ενωση, το σύνθημα της «Αλλαγής» διάβρωσε την ελληνική ύπαιθρο, μετατρέποντας σε «κηφήνες» σχεδόν το σύνολο του αγροτικού και γεωργικού δυναμικού της χώρας και καταστρέφοντας τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Τότε ήταν που τα στελέχη των επιχορηγούμενων από το κράτος αγροτικών συνεταιρισμών εισέπρατταν χρήματα από τις δραστηριότητές τους χωρίς να φοροαποδίδουν.
Τα χρόνια πέρασαν και μέσα σε μερικές δεκαετίες το μόνο που απέμεινε από τη στομφώδη ρητορική της εποχής είναι μία λίστα με καταχρεωμένους συνεταιρισμούς στη μεγάλη μαύρη λίστα των φοροοφειλετών του υπουργείου Οικονομίας. Ούτε κουβέντα για στοιχειώδη, έστω, ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών μέσα από την αγροτοσυνεταιριστική επιχειρηματική δραστηριότητα. Ούτε λέξη για νέες καλλιέργειες και πραγματική ανάπτυξη σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, που η οικονομία της αντλεί δύναμη από τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία.
Είθε αυτή η δυναμική πρωτοβουλία, η οποία ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα ανθρώπων που πρότειναν μια ουσιαστική δομική αλλαγή και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα αγκαλιάστηκε από πανεπιστήμια, δήμους και άλλους φορείς, να μετατραπεί σε δυναμική πολιτική παρέμβαση. Να ενωθεί με άλλες υγιείς πρωτοβουλίες και να δώσει ώθηση για ένα νέο ξεκίνημα που θα καταστήσει την Ελλάδα μια πραγματικά ανταγωνιστική ευρωπαϊκή χώρα. Ισως αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να ξεπεραστεί το θλιβερό παρελθόν της μεταπολίτευσης...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου