Αυθόρμητα τα φάσκελα;

Toυ Θανάση Μαυρίδη

thanasis.mavridis@capital.gr

Τη δεκαετία του ’80 «αγώνας» ήταν να κατέβει κανείς στο δρόμο και να διαδηλώσει κατά της επάρατης δεξιάς. Ενίοτε και κατά του διεθνούς ιμπεριαλισμού, που πάλευε για να γκρεμίσει το σοσιαλιστικό παράδεισο. 

Τη δεκαετία του ΄90 ο «αγώνας» καθοδηγήθηκε από τα πανίσχυρα τότε εργατικά συνδικάτα που ένιωθαν να έχουν πιάσει την εξουσία από τα κέρατα. Κι έπειτα ήρθαν οι καταλήψεις των σχολείων. Κι αυτές «αγώνας» ήταν.  

Σήμερα, «αγώνας» είναι να κατέβει κανείς στην πλατεία Συντάγματος και να αρχίσει τα φάσκελα...

Κατ΄ αρχάς θα πρέπει να πούμε ότι οι αυθόρμητες εκδηλώσεις των πολιτών είναι οπωσδήποτε καλύτερες από τις καθοδηγούμενες κομματικές αποστολές του παρελθόντος. Και για τον αγνό άνθρωπο που κατεβαίνει σήμερα στο δρόμο για να εκφράσει τα συναισθήματα αγανάκτησης για τα όσα έχουν συμβεί σε αυτή τη χώρα, δεν μπορεί να υπάρξει ψόγος. Το κίνητρο είναι για τον ίδιον ξεκάθαρο.

Ωστόσο, οφείλουμε να εκφράσουμε ορισμένα ερωτήματα. Όχι γιατί έχουμε δήθεν καταλήξει στην μία ή στην άλλη άποψη, αλλά διότι οφείλουμε κάθε φορά να σκεφτόμαστε ένα πράγμα απ’ όλες του τις πλευρές.

Στο πρόσφατο παρελθόν έχει αποδειχτεί ότι «αυθόρμητες» λαϊκές εξεγέρσεις δεν ήσαν τελικά και τόσο αυθόρμητες. 

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα όσα συνέβησαν στη Ρουμανία με την πτώση του καθεστώτος Τσαουσέσκου. Τότε, μία φήμη κατέβασε τον κόσμο στο δρόμο και ήρθε η ανατροπή. Πολύ καιρό μετά αποδείχτηκε ότι όλη η επιχείρηση ήταν καλά στημένη και δουλεμένη. Ο σκοπός αγίασε τα μέσα...

Στην Αθήνα είχε συμβεί το 2008 η περίφημη εξέγερση του Δεκεμβρίου, η οποία και ταρακούνησε την Ευρώπη, καθώς υπήρξαν φόβοι μετάδοσής της. Το πρωτοφανές ήταν ότι δεν επενέβησαν οι δυνάμεις ασφαλείας για να αποκαταστήσουν την τάξη και παρά το γεγονός ότι η πρωτεύουσα της Ελλάδας θύμιζε βομβαρδισμένο τοπίο. Εκ των υστέρων οι υπεύθυνοι εκείνης της περιόδου υποστήριξαν ότι επέλεξαν την αδράνεια για να μην οξύνουν περισσότερο την κατάσταση και με δεδομένο ότι οι ελληνικές αρχές είχαν πληροφορίες για τη δράση ξένων κέντρων που επιδίωκαν μια χαοτική κατάσταση. Ανεξάρτητα από το αν οι ισχυρισμοί τους ήταν αληθινοί ή θέλησαν με αυτούς να δικαιολογήσουν τις αποφάσεις τους, γεγονός είναι ότι η κατάσταση εκείνη ήταν αφύσικη από κάθε πλευρά.

Σήμερα;  

Μία ημέρα ακούσαμε στα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης ότι στην Ισπανία οι εκεί αγανακτισμένοι είχαν αναρτήσει ένα πανό που έλεγε «ησυχία να μην ξυπνήσουμε τους Έλληνες». Απ’ ό,τι φαίνεται ένα τέτοιο πανό δεν υπήρξε! Κι όμως, η είδηση «έπαιξε» πολύ και όπως ήταν φυσικό «ξύπνησε» το φιλότιμο του Έλληνα.

Είναι αλήθεια ότι ο κόσμος είναι εξοργισμένος με τα όσα συμβαίνουν και δικαίως.Δεν είναι, λοιπόν, αφύσικο το γεγονός ότι χιλιάδες άνθρωποι κατεβαίνουν πλέον αυθόρμητα στο Σύνταγμα ή στο Λευκό Πύργο. Η κίνηση αυτή καλύπτει μία φυσιολογική ανάγκη των ανθρώπων να εκφραστούν.   Επίσης, είναι αλήθεια ότι η κρίση αυτή δεν έχει αναδείξει κάποιες νέες δυνάμεις στο στίβο της πολιτικής που θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν με ορθό πολιτικό τρόπο αυτή την αγανάκτηση.

Ωστόσο, εξακολουθούμε να έχουμε αναπάντητο το ερώτημα ποιος και για ποιόν λόγο πυροδότησε αυτή την εξέλιξη. Εκτός κι αν πιστεύει κανείς ότι είναι εύκολο να αναπαράγει μία ψευδή είδηση από τα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών καναλιών μιας χώρας. Αν και εφόσον η είδηση του πανό στην Ισπανία ήταν ψευδής, που προς το παρόν έτσι φαίνεται να συμβαίνει, πρέπει και επιβάλλεται να θέσουμε τα ερωτήματα.

Τα γεγονότα με τους βουλευτές που φυγαδεύτηκαν από τη Βουλή έκρουσαν για άλλη μία φορά τον κώδωνα του κινδύνου. Είναι πολύ εύκολο να αποδώσουμε στον «όχλο» μία τέτοια ενέργεια. Αλλά, εν τέλει, πως θέλουμε να αντιμετωπίζουμε τους αγανακτισμένους; Ως ενεργούς και υπευθύνους πολίτες ή ως όχλο και κάθε φορά ανάλογα από το αποτέλεσμα; Για να το πούμε και διαφορετικά: Είναι φυσικό υπό τις παρούσες συνθήκες να ξεφύγει κάποιες φορές η κατάσταση, όταν συγκεντρώνονται χιλιάδες αγανακτισμένοι πολίτες και δίχως να υπάρχει ένα συγκεκριμένο καθοδηγητικό ή συντονιστικό όργανο. Το αμέσως επόμενο ερώτημα είναι πόσο μπορεί να ξεφύγει η κατάσταση και ποιος θα κέρδιζε από κάτι τέτοιο...

Είναι σαφές ότι το υπάρχον πολιτικό προσωπικό έχει βαρύτατες ευθύνες για τα όσα έχουν συμβεί και για τα όσα εξακολουθούν και συμβαίνουν. Από την άλλη, εμείς εκλέξαμε αυτό το προσωπικό. Αν θέλουμε να αποσυρθεί μπορούμε στις επόμενες εκλογές να το πράξουμε.  

Εκτός κι αν κάποιοι δεν θέλουν να φτάσουμε σε εκλογές και μας έχουν έτοιμη κάποιου άλλου είδους λύση. Ας πούμε μία κυβέρνηση σωτηρίας. Στο μεταξύ, ας αναρωτηθούμε όλοι μας αν έχουμε εφεύρει ένα καλύτερο σύστημα από τη Δημοκρατία ή αν θεωρούμε ότι υπάρχει ένα καλύτερο καθεστώς ακόμη και από μία κακή Δημοκρατία.

Σενάρια συνωμοσίας; Είναι επιλογή μας αν θα ξεπεράσουμε αυτά τα ερωτήματα με ένα τόσο εύκολο τρόπο ή αν θα προσπαθήσουμε να τα απαντήσουμε. 

Όλα αυτά δεν είναι λόγος για να επιστρέψουμε στον καναπέ! Κάθε άλλο. Είναι όμως λόγος για να αποκτήσει αυτό το «κίνημα», αν και εφόσον είναι πράγματι αυθόρμητο, ορισμένα πολιτικά χαρακτηριστικά που θα του επιτρέψουν στο μέλλον να κεφαλαιοποιήσει τις σημερινές του ενέργειες. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι σαν να απελευθερώνεις έναν θυμωμένο ταύρο μέσα σε ένα ανυποψίαστο πλήθος. Το αποτέλεσμα μπορεί και να μην είναι ευχάριστο...