Οταν πιέζουν τους πολίτες

Tης Ευρυδικης Μπερση

Το Σάββατο, οι Ισλανδοί απέρριψαν με το ανήκουστο ποσοστό του 93% τη συμφωνία που θα έβαζε τους φορολογουμένους να πληρώνουν ώς το 2025 τα σπασμένα από την απερισκεψία των ισλανδικών τραπεζών. Οι συνήθεις απειλές «περί απώλειας της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας» τους άφησαν παγερά αδιάφορους. Αρνήθηκαν να πληρώσουν τον λογαριασμό και τι φοβερό (ή μάλλον τι φοβερότερο από όσα τους έχουν ήδη συμβεί) έπαθαν τελικά; Τιποτα. Απλούστατα, οι Βρετανοί και οι Ολλανδοί έσπευσαν να προσφέρουν στην Ισλανδία μια πιο συμφέρουσα συμφωνία. «Το πιθανότερο είναι ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξαναρχίσουν και ότι θα έχουμε συμφωνία μέσα στις επόμενες εβδομάδες», δήλωσε χθες ο διοικητής της ισλανδικής κεντρικής τράπεζας.

Το 2008, η ισλανδική τράπεζα Icesave, που υποσχόταν ύποπτα υψηλές αποδόσεις είχε καταρρεύσει εξαφανίζοντας τα χρήματα 350.000 καταθετών στην Ολλανδία και την Βρετανία. Προκειμένου να μη μεταφερθεί η δυσαρέσκεια στην πόρτα τους, οι κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Ολλανδίας είχαν αποζημιώσει οι ίδιες τους καταθέτες - και τώρα ζητούν τα χρήματα από την Ισλανδία. Στο τέλος, οι αμέτοχοι στο έγκλημα Ισλανδοί φορολογούμενοι κάτι θα πληρώσουν, τουλάχιστον όμως, μετά την παμψηφεί διαμαρτυρία τους, ο λογαριασμός θα είναι μικρότερος.

Αλλη χώρα που δυσφορεί με τους εκβιασμούς περί διεθνούς αξιοπιστίας είναι η Ιρλανδία. Τον Δεκέμβριο, ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Μπράιαν Λένιχαν, είχε ανακοινώσει πακέτο μέτρων ύψους 4 δισ. ευρώ, που περιλάμβανε μειώσεις 5 ως 15% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, συνοδευόμενο από τις συνήθεις δηλώσεις περί «δύσκολων αλλά απαραίτητων μέτρων που αποκαθιστούν τη φήμη της χώρας στο εξωτερικό». Μετά το αρχικό σοκ και αφού συνειδητοποίησαν ότι οι περικοπές είναι μόνιμες, οι δημόσιοι υπάλληλοι της Ιρλανδίας ανακοίνωσαν απεργία από αυτήν την Παρασκευή και «μέχρι να συζητηθεί η ανάκληση των μέτρων».

Και η διελκυστίνδα συνεχίζεται. Διευκόλυνση των απολύσεων και μείωση των αποζημιώσεων ζητούν οι ισπανικές εργοδοτικές οργανώσεις, νέες απεργίες προαναγγέλλουν τα ισπανικά συνδικάτα. Νέα μέτρα «για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών» ανακοίνωσε μόλις χθες η πορτογαλική κυβέρνηση, νέες αντιδράσεις έχουν εξαγγείλει τα πορτογαλικά συνδικάτα.

Είναι και αυτές οι «αγορές» βιαστικές. Η επιτακτική προσταγή «σφίξτε το ζωνάρι για την αξιοπιστία της χώρας σας» θα μπορούσε να λειτουργήσει, ίσως, σε μία - μία χώρα ξεχωριστά. Οταν όμως πιέζουν τους πολίτες παντού με τον ίδιο τρόπο, πρέπει ταυτόχρονα να κόψουν το Ιντερνετ, να λογοκρίνουν τις εφημερίδες και να απαγορεύσουν τα ταξίδια, μήπως τυχόν περάσει απαρατήρητο ότι σε όλες τις χώρες, όποιες και αν είναι οι ιδιαιτερότητές τους, η προτεινόμενη συνταγή είναι πάντα ίδια.