Σκόντο στην αξιοκρατία;

Του Οδυσσεα Τσαγκαρακη

(ομότιμου καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.)

Η διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων φέρνει στο προσκήνιο την κατάργηση της βάσης του 10, μαζί και την προσφιλή τακτική του ράβε-ξήλωνε. Το σκεπτικό της κατάργησης στηρίζεται στο βασικό επιχείρημα ότι η θέσπισή της (από την προηγούμενη κυβέρνηση το 2006) δεν συνέβαλε στη βελτίωση των σπουδών, κάτι που δεν έχει βέβαια τεκμηριωθεί και δεν μπορεί να τεκμηριωθεί σε διάστημα τριών ή τεσσάρων ετών.

Αν πράγματι όμως δεν υπήρξε βελτίωση με βάση το 10, τι βελτίωση περιμένουμε να υπάρξει με την κατάργησή της ή δεν μας ενδιαφέρει πια το θέμα; Λογικά θα έπρεπε να ανεβάσουμε τη βάση στο 12 ή ακόμη και στο 15, για να επιτευχθεί η επιδιωκόμενη βελτίωση (αν στόχος της Πολιτείας είναι η βελτίωση του επιπέδου των σπουδών). Εφεξής θα επιβραβεύονται λοιπόν οι ανεπαρκείς μαθητές.

Φημολογείται ότι κάποια «διαγνωστικά τεστ» θα αντικαταστήσουν την κατάργηση του 10, αλλά τι είδους «τεστ» θα είναι αυτά αν δεν βαθμολογούνται και, αν βαθμολογούνται, με ποια βάση θα γίνεται η βαθμολόγηση; Με το 8, με το 7, με το 5; Σίγουρο είναι ότι οι μαθητές θα κρίνονται με μια βάση χαμηλότερη του 10. Αγνωστο είναι μόνο πόσο χαμηλά θα βάλουμε τον πήχυ. Προέχει προφανώς η δικαίωση των αποτυχημένων.

Αναφέρεται ακόμη στο σχετικό νομοσχέδιο ότι αρκετά τμήματα υπολειτουργούν λόγω έλλειψης εισακτέων. Γι’ αυτό, όμως, ευθύνονται οι λανθασμένες πολιτικές των κυβερνήσεων και οι όποιες διορθωτικές παρεμβάσεις δεν πρέπει να αποβούν εις βάρος της ποιότητας των σπουδών. Στόχος της κυβέρνησης είναι προφανώς να ενισχύσει τα ΤΕΙ της περιφέρειας, τα οποία κινδυνεύουν να κλείσουν, και να μειώσει πλασματικά την ανεργία. Αυτοί είναι οι «παιδαγωγικοί» και οι «κοινωνικοί» λόγοι στους οποίους αναφέρεται η κ. υπουργός όταν κάνει δηλώσεις στον Τύπο.

Ενα άλλο επιχείρημα είναι ότι χιλιάδες νέοι προσφεύγουν σε κολέγια και σε άλλα ιδρύματα του εξωτερικού. Αυτό μπορούν να κάνουν και αυτό κάνουν. Αν αποτύχουν, η ευθύνη θα είναι δική τους και ενδεχομένως των γονέων τους. Αν όμως αποτύχουν τώρα που η κυβέρνηση τούς ανοίγει διάπλατα την πόρτα –και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποτύχουν–, η ευθύνη θα βαρύνει πρωτίστως την κυβέρνηση.

Μονόπλευρα προβάλλεται και το επιχείρημα (αν είναι επιχείρημα) της προεκλογικής δέσμευσης. Προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ έκανε σημαία του την αξιοκρατία, εισπράττοντας επευφημίες και ζητωκραυγές. Αντιβαίνει ή δεν αντιβαίνει η κατάργηση του 10 κάθε έννοια αξιοκρατίας; Υπάρχει ή δεν υπάρχει ανακολουθία λόγων και έργων;

Κυρίως λόγω προεκλογικών δεσμεύσεων, οι μη επαρκείς μαθητές διευκολύνονται λοιπόν να εισαχθούν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, αντί να ενθαρρύνονται να στραφούν, ανάλογα με κλίσεις και ενδιαφέροντα, προς άλλες επαγγελματικές κατευθύνσεις για να εξασφαλίσουν το μέλλον τους και να προσφέρουν στην κοινωνία. Γιατί πρέπει σώνει και καλά να σπρώχνονται όλοι, ανεξάρτητα από προσόντα και ικανότητες, προς τα ανώτατα και ανώτερα ιδρύματα, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες άνεργοι πτυχιούχοι και κάθε χρόνο προστίθενται και άλλοι στις στρατιές τους και αναγκάζονται οι περισσότεροι να κάνουν δουλειές του ποδαριού ή να δανείζονται χρήματα για να ζήσουν; Εδώ φέρουν και οι γονείς μεγάλη ευθύνη, αφού προτιμούν να βλέπουν άνεργους πτυχιούχους παρά εργαζόμενους τεχνίτες.