Γνώση της αγοράς...

Tης Διονυσιας Βοριδη

Απίστευτη, αληθινή και ενδεικτική των αξιών της εποχής η αποκάλυψη των κυριακάτικων Τάιμς του Λονδίνου. Στη Βρετανία -γράφουν- ανθεί βιομηχανία «δοκιμίων και εργασιών» για όλα τα στάδια της εκπαίδευσης και για κάθε βαλάντιο. Μια εργασία για μεταπτυχιακό τίτλο κοστίζει 15.000 στερλίνες, ένα δοκίμιο έξι χιλιάδων λέξεων, που θα βαθμολογηθεί με άριστα, κοστίζει 1.440 στερλίνες, ενώ ένα υποδεέστερο που θα πάρει «λίαν καλώς» μπορεί να αγοραστεί με μόλις 720 στερλίνες. Μάλιστα, η εταιρεία που τις πωλεί εγγυάται τον βαθμό που θα πάρει η αγορασμένη εργασία, αλλιώς ο «πελάτης» παίρνει τα χρήματά του πίσω.

Και βέβαια υπόσχεται ότι οι πανεπιστημιακές αρχές δεν θα αντιληφθούν ότι το αγορασμένο προϊόν είναι… αγορασμένο. Τα τελευταία χρόνια, τα πανεπιστήμια χρησιμοποιούν ειδικό λογισμικό για να εξασφαλίσουν ότι οι μελέτες των φοιτητών δεν είναι απλές αντιγραφές από το Διαδίκτυο.

Παλιότερα είχαμε ακούσει και στην Ελλάδα για «αγοραστά πτυχία» και διπλώματα «μαϊμού», για διατριβές που αποτελούν προϊόν της πνευματικής εργασίας άλλου από αυτόν που τις υπογράφει.

Η ακμή της βιομηχανίας πνευματικής εργασίας για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αποδεικνύει ότι ζούμε σε έναν κόσμο που δεν έχει σημασία τόσο τι είσαι πραγματικά, αν δηλαδή, ένας μαθητής είναι έξυπνος, επιμελής, συστηματικός. Σημασία έχει τι φαίνεσαι πως είσαι. Αν έχεις πάρει 18 τότε αυτομάτως είσαι όλα τα προηγούμενα. Είσαι ό,τι φαίνεσαι.

Ισως η βιομηχανία εργασιών να είναι το αποτέλεσμα της τόσο μεγάλης ανταγωνιστικότητας στον εκπαιδευτικό και αργότερα στον επαγγελματικό χώρο. Το σχολείο και το πανεπιστήμιο, κάθε μελέτη και εργασία δεν αποτελεί ένα στάδιο στη διαδικασία απόκτησης γνώσης, δεν είναι βήματα, κρίκοι στην αλυσίδα που ίσως μας οδηγήσει σε μία επιτυχημένη σταδιοδρομία. Αποτελούν αυτοσκοπό.

Στις ΗΠΑ αναφέρουν συχνά οι ειδικοί ότι η πανεπιστημιακή / επαγγελματική επιτυχία ξεκινά με την επιλογή ενός καλού και ανταγωνιστικού προνηπιακού σταθμού. Και βέβαια αυτός ο υπέρ πάντων ανταγωνισμός δεν μπορεί να προάγει παρά τέτοιες λύσεις. Ταυτόχρονα η απαξία της προσπάθειας, του κόπου σε συνδυασμό με την αγιοποίηση της αγοραστικής ικανότητας -εφόσον πληρώνω αγοράζω τα πάντα, αγοράζω όχι βέβαια παιδεία αλλά πτυχία- οδηγεί ακριβώς στη δημιουργία βιομηχανιών πνευματικής εργασίας.

Εχουμε, μάλλον, ξεχάσει ότι η παιδεία και η καλλιέργεια είναι κάτι που μας βελτιώνει, είναι κάτι που μακροπρόθεσμα θα μας προσφέρει ευχαρίστηση. Κυρίως η κοινωνία μας έχει ξεχάσει ότι κανείς δεν μπορεί να κοροϊδεύει και να ξεγελά διαρκώς τους πάντες. Κάποια στιγμή ο φυγόπονος απατεωνίσκος θα γίνει αντιληπτός.

Αλλά το πιο ανησυχητικό είναι ότι η Νέμεση πολλές φορές κοιμάται και γιατροί, μηχανικοί κ.ο.κ. με αγοραστά πτυχία κρατούν τη ζωή μας και την περιουσία μας στα ανεπαρκή τους χέρια, ενώ εμείς κοιμόμαστε τον ύπνο του Δικαίου.