ΚΕΡΑΤΕΑ: Eνα σύντομο χρονικό απ την μεριά όσων αντιστέκονται

Του ΣΠΥΡΟΥ ΤΣΑΚΙΡΗ

Λίγο πριν

Το κρύο εκείνο βράδυ της 11ης Δεκεμβρίου του 2010 ήταν και το τελευταίο που η Κερατέα κοιμόταν ήσυχη αλλά και ελεύθερη. Έξω χιόνιζε και το θερμόμετρο έδειχνε μείον. Σε μερικές ώρες θα ξημέρωνε Σάββατο και οι περισσότεροι δεν είχαν να πάνε στη δουλειά. Οι μόνοι που σίγουρα δεν κοιμόντουσαν εκείνες τις ώρες, βρίσκονταν μέσα σε ένα ξύλινο φυλάκιο πάνω στον λόφο του Οβριόκαστρου μόλις λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη. Είχαν επιφορτιστεί με ένα και μοναδικό καθήκον: Να ειδοποιήσουν ολόκληρη την κοινωνία της Κερατέας σε περίπτωση κινδύνου. Ενός και μόνο συγκεκριμένου κινδύνου που ήταν πλέον προ των πυλών και τους πλησίαζε.

Οι πρώτες ώρες

Οι δείκτες των ρολογιών έδειχναν 04:30 το πρωί όταν όλες οι εκκλησίες άρχισαν να χτυπάνε τις καμπάνες τους. Λίγο αργότερα άρχισαν να ηχούν οι σειρήνες του πολέμου. Την ίδια στιγμή, αυτοκίνητα του δήμου με μεγάφωνα περνούσαν από κάθε γειτονιά καλώντας τον κόσμο στους δρόμους. Σε κάθε σκοτεινό σπίτι, τώρα άνοιγε και ένα φως. Οι κάτοικοι όμως της Κερατέας δεν πιάστηκαν στον ύπνο. Δεν ρώτησαν ούτε μια στιγμή για ποιόν χτυπάει η καμπάνα. Γνώριζαν όλοι προς τα που έπρεπε να τρέξουν και ποιος είναι ο κίνδυνος. Άλλωστε τον περίμεναν από χρόνια. Ένα περίπου τέταρτο μετά, το ίδιο μήνυμα είχε φτάσει σε όλα τα κινητά: «Τα ΜΑΤ ήρθαν στο Οβριόκαστρο. Συμπατριώτες, όλοι τώρα αμέσως να κινηθούμε στο Οβριόκαστρο για να σώσουμε την πόλη μας. Η χωματερή δεν πρέπει να περάσει». Το πρώτο αίμα στην λεωφόρο Λαυρίου δεν θα αργούσε να χυθεί. Από τις πρώτες ώρες ξεσπούν οδομαχίες μεταξύ των κατοίκων και των αστυνομικών δυνάμεων που εγκαινιάζουν εκεί την «Αύρα», το θωρακισμένο όχημα εκτόξευσης νερού με πίεση. Αρκετοί κάτοικοι, ακόμα και ηλικιωμένοι, τραυματίζονται σοβαρά.

Πρώτες μέρες

Άμεσα στήνονται οδοφράγματα, η λεωφόρος Λαυρίου κλείνει όπως επίσης κλείνουν το Γυμνάσιο και Λύκειο Κερατέας κατόπιν ομόφωνης απόφασης των μαθητών για αποχή. Στην αντίπερα όχθη, περισσότεροι από 800 αστυνομικοί βρίσκονταν διάσπαρτοι στο Οβριόκαστρο, στην λεωφόρο Λαυρίου, στα χωράφια και τους αγροτικούς δρόμους αποκλείοντας την πρόσβαση των κατοίκων στις καλλιέργειες και τα κτήματα τους. Οι δε μάχες με τα ΜΑΤ παραμένουν συνεχείς και καθημερινές. Στα οδοφράγματα από την πρώτη στιγμή βρίσκονται εκατοντάδες κάτοικοι όμορων δήμων, οι δήμαρχοι τους καθώς και η εκκλησία. Επίσης, κάτοικοι από το γειτονικό Λαύριο κλείνουν και αυτοί μέρος της λεωφόρου Λαυρίου στήνοντας τα δικά τους αλληλέγγυα οδοφράγματα.

Πρώτη εβδομάδα

Παντού στην Κερατέα έχουν αναρτηθεί μαύρες σημαίες και πανό που γράφουν: «Η Κερατέα βρίσκεται σε πόλεμο». Αρχίζει να εκπέμπει το ράδιο Οβριόκαστρο στους 102.00 FM. Ο πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός του αγώνα. Ο εξοπλισμός του είχε αγοραστεί δύο χρόνια πριν με έρανο που είχε πραγματοποιήσει η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα κατά του ΧΥΤΑ. Τα πρώτα λόγια που εξέπεμψε έλεγαν: «Κάτοικοι της Κερατέας, η Κερατέα αλλά και ολόκληρη η Λαυρεωτική βρίσκεται σε πόλεμο». Ο δήμος καλεί σε επείγουσα συνέντευξη τύπου με θέμα: «Η Κερατέα σε πόλεμο». Μέσα στην πόλη, επιχειρήσεις και πάσης φύσεως επαγγελματίες βάζουν στην άκρη το προσωπικό κέρδος και στέλνουν στα οδοφράγματα ότι μπορούν να προσφέρουν. Οι πιτσαρίες στέλνουν πίτσες, τα ζαχαροπλαστεία γλυκά, τα φαρμακεία φάρμακα οι γιατροί της υπηρεσίες τους και ούτω καθεξής. Άλλοι φέρνουν τις καρέκλες, άλλοι ομπρέλες, άλλοι πάλι το αλκοόλ τον καφέ και το τσάι. Από την πρώτη κιόλας στιγμή φτάνουν διαρκώς στα οδοφράγματα πολλά καυσόξυλα. Απαραίτητα για το τσουχτερό νυχτερινό κρύο αφού η θερμοκρασία τις πρώτες νύχτες πέφτει μέχρι και στους μείον πέντε βαθμούς Κελσίου. 

Οι πολύωρες νυχτερινές οδομαχίες συνεχίζονται σε καθημερινή βάση ενώ αρκετοί κάτοικοι φαίνεται πως ζητάνε την ευλογία των παπάδων τους προτού πάνε στις οδομαχίες. Σύντομα γίνονται οι πρώτες συλλήψεις και οι κατηγορούμενοι, ακόμα και ανήλικοι, παραπέμπονται για σειρά κακουργημάτων. Κάθε φορά που είναι να απολογηθούν στον ανακριτή, δεκάδες κάτοικοι από την Κερατέα βρίσκονται στα δικαστήρια της Ευελπίδων σε ένδειξη συμπαράστασης. Οι αστυνομικές δυνάμεις, συνοδευόμενες πάντα από την “Αύρα”, κάνουν εκτεταμένη χρήση πολλών και διαφορετικών χημικών ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις πυροβόλησαν με όπλο που ρίχνει πλαστικές σφαίρες. Στους τοίχους της Αθήνας τα πρώτα συνθήματα ήδη γράφουν: «Κερατέα – Κερατάδες 1-0». Στα μπλόκα, οι συνθήκες διαβίωσης αρχίζουν σιγά σιγά να βελτιώνονται. Φέρνουν ρεύμα, στήνουν πλαστικά κιόσκια και φαρμακείο, βιδώνουν στο δρόμο παγκάκια, έρχονται πολλές καρέκλες, μεγάλες ομπρέλες για την βροχή, τραπέζια, ηχοσυστήματα και χημικές τουαλέτες.

Πρώτος μήνας – Χριστούγεννα & Πρωτοχρονιά

Σε πολλά δέντρα της Λαυρίου έχουν αρχίσει να κρέμονται Χριστουγεννιάτικες μπάλες και στολίδια. Λειτουργούν έρανοι και λαχειοφόρος λοταρία όπου τα έσοδα πάνε στη συνέχιση του αγώνα ενώ οι χριστουγεννιάτικες κάρτες του Δήμου Κερατέας γράφουν “Όχι ΧΥΤΑ στο Οβριόκαστρο”. 

Κάτοικοι και χορωδίες του Δήμου ψέλνουν τα κάλαντα στα ΜΑΤ ενώ όλοι προετοιμάζονται για αγωνιστικό ρεβεγιόν και πρωτοχρονιά στα οδοφράγματα. Η βράβευση των επιτυχόντων στις πανελλαδικές γίνεται στα μπλόκα ενώ πραγματοποιείται η πρώτη μεγάλη συναυλία διαμαρτυρίας παρουσία δεκάδων γνωστών καλλιτεχνών και χιλιάδων κόσμου. Επίσης, δεκάδες κάτοικοι πραγματοποιούν συμβολικό αποκλεισμό στους δρόμους προς τον αερολιμένα “Ελ. Βενιζέλος” με πανό στα Αγγλικά. Λίγο πριν εκπνεύσει ο χρόνος, το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει με απόφαση του τους κατοίκους απαγορεύοντας προσωρινά στην εργολήπτρια εταιρεία να προβεί σε οποιαδήποτε εργασία. Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση οι κάτοικοι “έχουν άμεσο έννομο συμφέρον να επιτραπεί σ' αυτούς να επισκεφθούν τα ακίνητά τους”. Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη απόφαση κοινοποίειται στον επικεφαλής αξιωματικό των ΜΑΤ, οι δυνάμεις εξακολουθούν να εμποδίζουν στους κατοίκους να πάνε στις περιουσίες τους.

Ιανουάριος

Λίγες μόλις μέρες μετά και την αλλαγή του χρόνου οι οδομαχίες συνεχίζονται αδιάκοπα.Η ένταση μεταφέρεται μέσα στην πόλη με εκατοντάδες πολίτες να επιτίθενται τόσο στο Αστυνομικό Τμήμα Κερατέας όσο και στην Τροχαία. Ρίχνονται μολότοφ ακόμα και μέσα στα κτίρια ενώ πολλά υπηρεσιακά αυτοκίνητα αναποδογυρίζονται. Ο εορτασμός των Θεοφανίων πραγματοποιείται στα οδοφράγματα και λίγες μέρες μετά χτίζεται από οικοδόμους της περιοχής το “Άπαρτο Κάστρο”. Το πρόχειρο κτίσμα των κατοίκων από λαμαρίνα και ξύλο. Μέσα εκεί, πραγματοποιούνται συνελεύσεις, συζητήσεις καθώς και μουσικές βραδιές.  Οι κάτοικοι για άλλη μία φορά απωθούνται εκατοντάδες μέτρα από τα οδοφράγματα όμως όταν επιστρέφουν αντικρίζουν τα αυτοκίνητα τους σπασμένα, χωρίς πινακίδες και με κλήσεις από την Τροχαία Κερατέας.

Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Εσωτερικών, στην προσπάθεια του να μην χαθεί η χρηματοδότηση των 16 εκ. ευρώ για την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Σχεδιασμού πηγαίνει στις Βρυξέλλες για να ενημερώσει την Ε.Ε. ότι τα έργα στην Κερατέα έχουν ήδη αρχίσει. Μια όμως μέρα νωρίτερα κλιμάκιο του δήμου συναντιέται με τις αρμόδιες επιτροπές της ΕΕ προκειμένου να τους αποδείξει πως το έργο δεν έχει ξεκινήσει. Τέλος, το κίνημα των διοδίων ενώνει δυνάμεις με την Κερατέα και από κοινού ανοίγουν μπάρες.

Φεβρουάριος & Μαύρη Τρίτη

Μαύρη Τρίτη 8 Φεβρουαρίου. Οι δυνάμεις των ΜΑΤ εισβάλλουν μέσα στην πόλη και η Κερατέα γίνεται Γη του Πυρός. Αφορμή στάθηκαν οι έφοδοι που πραγματοποίησαν άντρες της αστυνομίας σε σπίτια «ύποπτων» κατοίκων κάνοντας προσαγωγές συγγενικών τους προσώπων. Σύμφωνα με τους κατοίκους, οι έφοδοι της αστυνομίας έγιναν χωρίς την παρουσία εισαγγελέα ενώ σε ένα από τα σπίτια που μπήκαν, μια ηλικιωμένη γυναίκα υπέστη καρδιακή προσβολή από το σοκ και χρειάστηκε να διακομιστεί σε νοσοκομείο. Για άλλη μια φορά, εκατοντάδες κάτοικοι συγκεντρώνονται έξω από το Αστυνομικό Τμήμα και ξεκινούν φασαρίες. Γίνεται αλόγιστη χρήση χημικών, οι διμοιρίες ρίχνουν δακρυγόνα ακόμα και στα μπαλκόνια των σπιτιών ενώ όσοι βγαίνουν να διαμαρτυρηθούν για τους ηλικιωμένους και τα παιδιά που δεν μπορούν να αναπνεύσουν, ξυλοκοπούνται. Γίνονται αρκετές συλλήψεις, σε κάθε δρόμο καίνε φωτιές και οι φασαρίες συνεχίζονται μέχρι τα ξημερώματα.  

Η δημοτική αρχή κηρύσσει τον δήμο σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κλείνοντας σχολεία, καταστήματα και υπηρεσίες. Μετά και την Μαύρη Τρίτη, γιατροί στην Κερατέα παρατηρούν αύξηση δερματικών εξανθημάτων σε πάρα πολλά μικρά παιδιά. Εκείνες τις μέρες, μια έγκυος γυναίκα αποβάλλει και αρκετοί στην Κερατέα θεωρούν πως είναι ο πρώτος νεκρός του αγώνα. Το έμβρυο στέλνεται για τοξικολογικές εξετάσεις προκειμένου να διαπιστωθεί αν ο θάνατος του οφείλεται στα χημικά. Η Μαύρη Τρίτη στρέφει την προσοχή δεκάδων ξένων μέσων ενημέρωσης στην Κερατέα. Επίσης, το επίσημο όργανο των Ζαπατίστας στην Ευρώπη εκφράζει την συμπαράστασή του στους κατοίκους που αντιστέκονται ενώ πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις αλληλεγγύης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Βέροια και Ηράκλειο Κρήτης. Δήμος και συντονιστικές επιτροπές κατά του ΧΥΤΑ συλλέγουν υπογραφές και καταγγέλλουν τόσο στην UNESCO όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης την απόπειρα της ελληνικής κυβέρνησης να καταστρέψει τον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου. Κάτοικοι από τα μπλόκα του Λαυρίου, ανεβαίνουν στον αρχαιολογικό ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο αναρτώντας γιγάντιο πανό που λέει στα Αγγλικά: «Εναντιωνόμαστε στην κατασκευή χωματερής στον αρχαιολογικό χώρο του Οβριόκαστρου».

Την ίδια μέρα αρχίζουν και οι πρώτες καταδρομικές επιχειρήσεις. Ολιγομελείς ομάδες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές επιθέσεις πυρπολώντας οχήματα της ΕΛ.ΑΣ και μετά εξαφανίζονται. Στην μεγάλη πορεία στην Αθήνα στις 23/2, το μπλόκο της Κερατέας καταχειροκροτείται και ο κόσμος τους φωνάζει: “Θα νικήσετε”.

Μάρτιος

Το Ειρηνοδικείο Λαυρίου δικαιώνει εκ νέου του κατοίκους απορρίπτοντας την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που είχε κατατεθεί από το Ελληνικό Δημόσιο. Παράλληλα, οι κάτοικοι ξεκινάνε μποϊκοτάζ και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έξω από υποκαταστήματα της Eurobank αφού η εν λόγω τράπεζα μπήκε με ποσοστό 40% στο μετοχικό κεφάλαιο της εργολήπτριας εταιρίας για το έργο ΧΥΤΑ. Την ίδια στιγμή, συνεχίζονται οι καταδρομικές επιδρομές και πυρπολούνται όλα τα σκαπτικά μηχανήματα και οι μπουλντόζες της εργολήπτριας εταιρίας πάνω στο Οβριόκαστρο. Μερικές εβδομάδες μετά, πυρπολούνται μέχρι και κλούβες. 

Η Καθαρά Δευτέρα γιορτάζεται στα οδοφράγματα ενώ τα Εξάρχεια εκφράζουν για ακόμα μια φορά την συμπαράστασή τους με φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ Αστέρα Εξαρχείων και Κεραυνού Κερατέας. 

 Οι δήμοι Μαρκοπούλου, Σαρωνικού, Κορωπίου και Παιανίας πραγματοποιούν κοινή συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την Κερατέα ενώ οι κάτοικοι πιέζουν την δημοτική αρχή για εξεύρεση λύσης. Το ΣτΕ αναβάλει για τις 4 Μαΐου την εκδίκαση των προσφυγών της Κερατέας όμως η καθαρογραφή μιας αρνητικής για τους κατοίκους απόφασης από το 2007 παρουσιάζεται από Κυβέρνηση και αρκετά ΜΜΕ, ως ήττα του δήμου. Η Θεσσαλονίκη αγκαλιάζει την Κερατέα στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ ενώ την ίδια στιγμή στα Καλύβια, κάτοικοι ρίχνουν γιαούρτια στον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο καθώς τον θεωρούν ιθύνοντα νου της κατάστασης που βιώνουν τόσο καιρό. 

Με περισσότερες από 100 ημέρες αντίστασης, ομάδα Ελλήνων που ζεις στις Βρυξέλλες σηκώνει μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο πανό και φωνάζουν δυνατά: “2.500 χρόνια μετά τη μάχη του Μαραθώνα και 20 μόλις χιλιόμετρα από τον τόπο της μάχης, οι σύγχρονοι Έλληνες δίνουν μια άλλη μάχη. Πρόκειται για τους κατοίκους της Κερατέας που παλεύουν ενάντια στους σύγχρονους βαρβάρους. Αυτοί οι σύγχρονοι βάρβαροι δεν είναι από την Ασία, είναι από την Ελλάδα”.