ΣΧΕ∆ΟΝ ∆ΥΟ ΜΗΝΕΣ είχαν συµπληρωθεί και το µυστικό για το συµβάν στη µονάδα Νο. 5 του Κοζλοντούι κρατούνταν καλά κρυφό. Μέχρι που ο Γκεόργκι Καστσίεφ, πρώην στέλεχος του πυρηνικού σταθµού, µίλησε στη γερµανική εφηµερίδα «Tagesspiegel».Οπως είχε αποκαλύψει, την 1η Μαρτίου 2006 από τις 60 ράβδους ελέγχου οι 22 δεν κινούνταν.
Αυτό σήµαινε ότι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα ήταν αδύνατο να σταµατήσει γρήγορα η λειτουργία του αντιδραστήρα, κάτι που ενδεχοµένως να οδηγούσε σε λειώσιµό του λόγω υπερθέρµανσης. Το συµβάν έγινε γνωστό στην αµερικανική πρεσβεία µία εβδοµάδα πριν δηµοσιευτεί το άρθροστη γερµανική εφηµερίδα. Χτες, το Wikileaks έφερε στο φως το τηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας στη Σόφια που µιλάει για έλλειψη διαφάνειας και παράκαµψη των µέτρων ασφαλείας στη λειτουργία του σταθµού.
Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα, αν η βλάβη περνούσε απαρατήρητη και το συµβάν σηµειωνόταν λίγους µήνες αργότερα, η κατάσταση µπορεί να κατέληγε εκτός ελέγχου.
Πέντε χρόνια αργότερα ο αντιδραστήρας Νο. 5 µπήκε πάλι σε περιπέτειες. Χτες, εκκενώθηκε για επτά ώρες από το προσωπικό αφού ανιχνεύθηκαν κατά τη διάρκεια έργων συντήρησης αυξηµένα επίπεδα ραδιενεργών ευγενών αερίων. Σύµφωνα µε τη διοικήση του σταθµού, η κατάσταση τέθηκε υπό έλεγχο µετά τις έξι το απόγευµα και οι εργαζόµενοι δεν εµφάνισαν σε ελέγχους που τους έγιναν ποσοστά ραδιενέργειας πάνω από τα όρια.
Το 2006, εκπρόσωποι των βουλγαρικών αρχών και του σταθµού αποκάλεσαν τον Καστσίεφ προδότη και πράκτορα ξένων δυνάµεων που συνωµοτούσε ενάντια στα εθνικά συµφέροντα της χώρας του. Σήµερα, µετά και τις τελευταίες εξελίξεις, ο ίδιος πληροφοριοδότης λέει ότι η πυρηνική βιοµηχανία δεν έχει µάθει από τα λάθη της.
«Ηταν σαν να τρέχει ένα τρένο µε 300 χιλιόµετρα την ώρα και ο οδηγός ξαφνικά να συνειδητοποιεί ότι δεν λειτουργούν τα φρένα. Προσέγγισα τα βουλγαρικά µέσα ενηµέρωσης, αλλά δεν ήθελαν να µε ακούσουν», λέει από τη Σόφια στην τηλεφωνική µας συνοµιλία ο κ. Καστσίεφ. ∆ούλεψεστο Κοζλοντούι από το 1972 έως το 1989. Σήµερα εργάζεται ως ερευνητής σε ινστιτούτο της Βιέννης (Institute for Risk Analysis). «Οπως αποδείχτηκε, µισό χρόνο πριν από το συµβάν οι υπεύθυνοι του εργοστασίου είχαν αγοράσει από τη Ρωσία έναν νέο µηχανισµό λειτουργίας για τις ράβδους ελέγχου. Αλλά τον εγκατέστησαν χωρίς να τον ελέγξουν», λέει. Αντιλήφθηκαν τη βλάβη όταν µία από τις τέσσερις κύριες αντλίες ψύξης αποσυνδέθηκε και χρειάστηκε να µειώσουν την ισχύ του αντιδραστήρα κατά 30%. «Ηταν τυχεροί που συνέβη αυτό, και όχι κάποιο ακραίο συµβάν, όπως ένας σεισµός», παρατηρεί ο κ. Καστσίεφ. Στοτηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας στη Σόφια, µια πηγή αναφέρει ότι κατά παράβαση των κανόνων ασφαλείας ο αντιδραστήρας συνέχισε τη λειτουργία του για έξι ώρες µετά την ανακάλυψη της βλάβης.
Αν και αρχικά οι υπεύθυνοι του σταθµού αρνούνταν το συµβάν, στη συνέχεια απέλυσαν τον διευθυντή των εγκαταστάσεων Ιβάν Ιβάνοφ. Σύµφωνα µε το τηλεγράφηµα της αµερικανικής πρεσβείας πριν την απόλυσή του ο κ. Ιβάνοφ είχε απειληθεί ότι θα χάσει τη δουλειά του αν µιλούσε. Οι βουλγαρικές ρυθµιστικές αρχές βαθµολόγησαν το γεγονός µε 2 στην επταβάθµια κλίµακα συµβάντων (το Τσερνόµπιλ και η Φουκουσίµα ήταν στο 7). Σύµφωναµε τον κ. Καστσίεφ, αυτό που συνέβη στο Κοζλοντούι ήταν επιπέδου 3, που στην κλίµακα INES σηµαίνει «σοβαρό συµβάν µε σηµαντική διάδοση ραδιενέργειας στην εγκατάσταση και υπερέκθεση εργαζοµένου».
«∆εν µπορείς να βασίζεσαι στους ανθρώπους», λέει ο κ. Καστσίεφ. «Θα κάνουν λάθη. Και όπως αποδεικνύεται, δεν µαθαίνουν από αυτά».
Ενα ακόµη περιστατικό τον Σεπτέµβριο του 2010 στο Κοζλοντούι αποδεικνύει, σύµφωνα µε τον ίδιο, την «ελλιπή κουλτούρα ασφαλείας στην πυρηνική βιοµηχανία». Κατά τη διάρκεια συντήρησης εντοπίστηκαν ρωγµές στις σωληνώσεις του συστήµατος προστασίας ενός αντιδραστήρα. «Τους είχαν εγκαταστήσει µόλις πέντε χρόνια πριν. Κανονικά η ζωή τους διαρκεί µία20ετία. Προφανώς η ποιότητα του υλικούπου είχε χρησιµοποιηθεί δεν ήταν καλή. Ωστόσο, ακόµα δεν έχει βγει το πόρισµα των αρµοδίων για τηναιτία των ρωγµών. Κανονικά έπρεπε να είναι διαθέσιµο τον περασµένο Ιανουάριο», λέει ο βούλγαρος φυσικός. «Το πρόβληµατης πυρηνικής βιοµηχανίας είναιότι ξεκίνησε για στρατιωτικούς σκοπούς και διατηρεί µέχρι σήµερα την ίδια µυστικότητα».
TA NEA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου