"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η δυναμική τού «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα»

Γραφει ο ΑΝΘΟΣ ΛΥΚΑΥΓΗΣ

ΤΟ ΕΧΟΥΜΕ πολλές φορές επισημάνει ως προς το Κυπριακό. Δεν το επαναφέρουμε, αλλά επανέρχεται αφ' εαυτού ως δυνάμει κίνδυνος για την ελληνική πλευρά. Το ενδεχόμενο δηλαδή να εγκλωβισθούμε (ή τα ίδια τα γεγονότα να μας μονοδρομήσουν) στο έωλο δίλημμα του «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Κι αλίμονο εάν αυτό συμβεί.

Γιατί ενώ ευνοεί το ισχυρό σκέλος, καθηλώνει και τελικά εξουθενώνει το ανίσχυρο, σε μια τόσο μάλιστα καταθλιπτική ανισοσθένεια, την οποία προσδιορίζουν εμπεδούμενες συνθήκες κατοχής, και διέπουν προωθούμενες νομιμοποιητικές δυναμικές, όσον αφορά τα γεωπολιτικά τετελεσμένα.

Υπό το φως αυτού του ενδεχομένου (και των αυτονοήτων συναρτήσεών του) η πλευρά μας δεν έχει ούτε περιθώρια, ούτε κυρίως δικαίωμα λάθους. Γιατί ό,τι προκύψει δεν θα είναι αναστρέψιμο. Με την άλλη μάλιστα πλευρά να έχει ήδη ενθυλακώσει πλειάδα πλεονεκτημάτων, ως αποτέλεσμα είτε διολισθήσεως ημετέρων θέσεων (που αποτελούν συνήθως λύτρα εξαγοράς αδιεξόδων) είτε λανθασμένων εκτιμήσεων και επιλογών.

Ο μείζων για μας στρατηγικός κίνδυνος σήμερα είναι να οδηγηθούμε στο αυτό σημείο καταστροφικού συμβιβασμού, είτε διά της υπογραφής, είτε διά της αποφυγής του και των αντιστάσεών μας!

Θα ήτο αυτονοήτως τραγικό. Να βρεθούμε (ή να συρθούμε) σ' εκείνη την κατάσταση, όπου εάν αρνηθούμε να συγκατανεύσουμε σε τυχόν απαράδεκτους συμβιβασμούς, αυτομάτως -και εκ των πραγμάτων- να οδηγηθούμε στο ίδιο ακριβώς σημείο. Να υποστούμε δηλαδή εκείνο που θέλουμε ν' αποφύγουμε!

Είναι πολύ απλό για να το αντιληφθούμε. Αλλά πολλαπλώς δύσκολο για να το αποφύγουμε. Αφού έχουμε ήδη βρεθεί σε φάση τέτοια όπου τελικά επιβάλλονται όροι επικοινωνιακής στρατηγικής. Καθώς οι τρίτοι -μεταξύ των οποίων και ο Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών- περιμένουν να βαθμολογήσουν τις πλευρές, όχι από το πόσο δίκαιο έχουν, αλλ' από το πόσα βήματα μπροστά είναι η μια και πόσα πίσω η άλλη, προκειμένου να καταλογίσουν ευθύνες!

Κατανοητό μεν. Έτσι δυστυχώς παίζεται το παιχνίδι. Με αυτούς δηλαδή τους κανόνες. Οι οποίοι στην καλύτερη περίπτωση παραγνωρίζουν την επιδρομή και την κατοχή. Και στη χειρότερη βεβαίως την αγνοούν παντελώς. Προθέτοντας ως σημεία προσεγγίσεως των εξελίξεων (και άρα των παρεμβάσεων κι επιλογών τους) εκείνα που συνάπτονται προς το, επιτέλους, κλείσιμο του προβλήματος. Και την οιονεί απαλλαγή από τον πονοκέφαλο που προκαλεί στα οποιαδήποτε αμέσως ή εμμέσως παρεμβαλλόμενα συμφέροντα. Είτε των ΗΠΑ. Είτε της Ευρώπης. Είτε των ατλαντικών στρατηγικών στην περιοχή.

Είναι γι' αυτό που το επόμενο διάστημα όσα θα βρεθούν μπροστά μας θα αποτελέσουν κρίσιμα διλήμματα. Που θα απαιτήσουν ιστορικές επιλογές. Με υπερβάσεις όχι μόνο καθόλου εύκολες, αλλ' ίσως και αδύνατες. Καθώς ο συμβιβασμός τον οποίο θα κληθούμε να επεξεργασθούμε (και τελικά να δεχθούμε ή ν' αποσοβήσουμε) όχι μόνο δεν θα είναι ανώδυνος, αλλά θ' αποβεί πέραν και από επώδυνος. Με στοιχεία γεωπολιτικού ακρωτηριασμού Και δυναμικές που θα ενέχουν μείζονες κινδύνους όσον αφορά τις προοπτικές για την ιστορική συνέχεια του Κυπριακού Ελληνισμού στη φυσική του γεωγραφία. 

Δεν υπάρχουν έτοιμες συνταγές αποτροπής. Αλλά πρέπει να κατανοηθεί πρωταρχικά ότι με την κατάσταση της προϊούσης αποδομήσεως που χαρακτηρίζει το εσωτερικό μέτωπο και την απουσία συγκεκριμένων εναλλακτικών στρατηγικών, ο κίνδυνος να παλινδρομούμε στο δίλημμα του «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» είναι όχι απλώς ορατός, αλλά εφάπτεται καίρια σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του εθνικού μας προβλήματος.

Να συνέλθουμε. Το ταχύτερο, το καλύτερο...

Δεν υπάρχουν σχόλια: