Φιλοπατρία και προνόμια

Tου Κωστα Λεονταριδη

Διαχρονικά «αρχή άνδρα δείκνυσι», ωστόσο η εικόνα που σχηματίζουμε οι εξουσιαζόμενοι απ’ αυτούς που μας κυβερνούν διυλίζεται από το φίλτρο των καλών και συμφερόντων μας. Δηλαδή, ένας ηγέτης μπορεί ν’ αποδειχθεί κάκιστος για το κοινωνικό σύνολο και από την άλλη να θεωρείται ιδανικός για πρόσωπα και ομάδες που ευνοήθηκαν από επιλογές του – ισχύει και το αντίθετο. Πάντως, σπανιότατα ένας σοβαρός ηγέτης αποδεικνύεται χρήσιμος και ευχάριστος μαζί.

Στις παρούσες συνθήκες, οι θυσίες που επιβλήθηκαν συνοδεύτηκαν από εκκλήσεις που συνοψίζονται στο εξής: η Ελλάδα κινδυνεύει από κατάρρευση, υποτάξτε τα ατομικά και συντεχνιακά σας συμφέροντα στο γενικό καλό. 

Κι εδώ είναι ένα ζήτημα. Ενας π.χ. γέροντας συνταξιούχος, με μηδαμινά αμυντικά μέσα, θα πειθαρχήσει θέλοντας και μη, βρίσκοντας μια κάποια παρηγόρια στη σκέψη «ας υποφέρουμε εμείς αρκεί να μην περάσουν χειρότερα τα παιδιά μας». Η στωικότητα αυτών των ανθρώπων -προϊόν παραίτησης ή σοφίας;- είναι αφοπλιστική.

Στωικότητα δεν επιδεικνύουν βεβαίως οι νεότερες κι ισχυρότερες κοινωνικές ομάδες που διαθέτοντας μοχλούς πίεσης ποδηγετούν άλλες κοινωνικές ομάδες, μπας κι η κυβέρνηση τους δώσει δίκαιο. Σε περίπτωση πολέμου, κάποιοι από αυτούς θα θυσίαζαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Σήμερα, υψώνουν ελληνικές σημαίες όταν κλείνουν δρόμους, στέλνοντας μήνυμα στην κοινωνία ότι το καλό της τσέπης τους είναι συμβατό και με το καλό της πατρίδας. Τώρα όμως η εισβολή διαφέρει, οι απώλειες αφορούν τον προσωπικό και οικογενειακό ζωτικό χώρο του καθενός, όπως αυτός είχε δομηθεί με τα οικονομικά σύνορά του, που ο καθένας θεωρούσε εσαεί απαραβίαστα.

Μην το ξεχνάμε: όλα αυτά τα προνόμια και τα «κεκτημένα» δίνονταν σωρηδόν σε επαγγελματικές ομάδες (συντεχνίες αν θέλετε) με υπουργικές αποφάσεις και νόμους. Οι μεν έδιναν, οι άλλοι έπαιρναν ή προσλαμβάνονταν (θα ήταν ανθρωπίνως αφύσικο αν έλεγαν όχι…) με ενδιάμεσους συνδικαλιστές που δρούσαν σαν κοινωνικοί τσιφλικάδες.

Η βίαιη προσαρμογή που όλοι βιώνουμε και λόγω της οποίας ζητείται φιλοπατρία έχει, μεταξύ άλλων, δύο καίρια μελανά σημεία:

α) είναι άγνωστη η καταληκτική ημερομηνία των βασάνων, καμία επίσημη διαβεβαίωση δεν γίνεται πιστευτή, ενώ η ανασφάλεια και η ακεφιά μεταδίδονται σαν ιός στον κοινωνικό ιστό

β) εξοργίζει ακόμα περισσότερο αυτούς που δεν έκλεβαν, δεν συνέτρωγαν, δεν φοροδιέφευγαν, δεν έχτιζαν αυθαίρετα, δεν παρακαλούσαν πολιτευτάδες για ρουσφετάκια. 

Ολοι αυτοί -ας τους πούμε νομοταγείς σε βαθμό απορίας ή όπως αλλιώς προτιμάτε- συμψηφίζονται με όλους τους άλλους που εφάρμοζαν ατιμωρητί ευέλικτες στρατηγικές. Αυτή η αποπνικτική ισοπέδωση εξυπηρετεί κυβερνώντες και μεγάλη μάζα αρχομένων, κάνοντας για άλλη μία φορά τους υπόλοιπους να αισθάνονται πολίτες της γνωστής κατηγορίας.