Επιλεκτική χρεοκοπία: Ενας προαναγγελθείς θάνατος...

Της ΖΕΖΑΣ ΖΗΚΟΥ

Η δικαιολογία που επικαλείται ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, για τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στους Financial Times Deutschland περί επιλεκτικής χρεοκοπίας, είναι φαιδρή. Ο κ. Μόσιαλος δήλωσε πως στη συνέντευξή του ο πρωθυπουργός σχολίασε τη δεδηλωμένη πρόθεση των οίκων αξιολόγησης να αξιολογήσουν το ελληνικό δημόσιο χρέος στο επίπεδο selective default (επιλεκτική χρεοκοπία), εάν υπάρξει συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Ομως, οι δηλώσεις αυτές αποτελούν απλώς έναν προαναγγελθέντα θάνατο... Σημειώνεται ότι ο κ. Παπανδρέου δήλωσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί επακριβώς το ζήτημα μιας μερικής αδυναμίας πληρωμών, αναλύοντας ότι «θεωρητικά, μπορεί να διαρκέσει δύο εβδομάδες ή μπορεί να κρατήσει πολύ περισσότερο προκαλώντας πολύ μεγαλύτερη ζημία». Ετσι απλά...

Θετικός, επίσης, εμφανίζεται ο πρωθυπουργός έναντι των σχεδίων εταίρων της Ευρωζώνης για επαναγορά μέρους του χρέους από την ίδια την Ελλάδα με κεφάλαια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας EFSF, στο 50% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων. «Είμαστε ανοιχτοί απέναντι σε όλες αυτές τις ιδέες», αναφέρει ο κ. Παπανδρέου. «Αυτή η ιδέα θα μπορούσε να μειώσει για την Ελλάδα το βάρος του χρέους, αλλά να διευκολύνει και την εξυπηρέτησή του», λέει ο πρωθυπουργός.

Ο τεχνικός όρος της επιλεκτικής χρεοκοπίας σημαίνει ότι μια χώρα δεν εξυπηρετεί συγκεκριμένες υποχρεώσεις προς τους δανειστές της, συνεχίζει όμως να αποπληρώνει κανονικά το υπόλοιπο χρέος της. Δηλαδή, στην περίπτωση της Ελλάδας, επιλεκτική χρεοκοπία προκύπτει αν η Ελλάδα επιλέξει να μην εξυπηρετήσει τα ομόλογα που λήγουν π.χ. το 2013, αλλά η χώρα συνεχίζει να πληρώνει κανονικά τις υπόλοιπες εκδόσεις της.

Το άμεσο αποτέλεσμα μιας επιλεκτικής χρεοκοπίας για τις τράπεζες αφορά τη ρευστότητα που λαμβάνουν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτή τη στιγμή, με βάση το ισχύον καθεστώς, η ΕΚΤ δεν μπορεί να δεχθεί ως εγγύηση ομόλογα μιας χώρας που έχει βαθμολογηθεί σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας. Αυτό σημαίνει ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, καταπίπτει μέρος των εγγυήσεων που έχουν δώσει οι τράπεζες στην ΕΚΤ με τη μορφή ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Στην περίπτωση αυτή, η ΕΚΤ αναμένεται να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό Παροχής Εκτακτης Ρευστότητας (Emergency Liquidity Assistance - ELA) για τη στήριξη των ισολογισμών τους, προκειμένου να μην προκληθεί συστημικό πρόβλημα.

Εν τω μεταξύ, εντείνονται οι διαβουλεύσεις στην Ε.Ε. για το ελληνικό χρέος. Η Ελλάδα θα ανακάμψει μόνον όταν μειωθεί αισθητά το συνολικό της χρέος, είναι η κοινή διαπίστωση στην οποία έχουν καταλήξει οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και ο IIF. 

Στη βάση αυτή, ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει συναινέσει να συμμετάσχει στο δεύτερο πρόγραμμα της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ για τη στήριξη της Ελλάδας, αναφέρει η Financial Times Deutschland, που επικαλείται σχετικό έγγραφο του ΙΙF. Το έγγραφο αυτό θα αξιοποιηθεί ως βάση για τη σχεδιαζόμενη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο νέο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup έδωσαν προθεσμία στους εμπειρογνώμονες να επεξεργαστούν διάφορα μοντέλα συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, τα οποία θα ενσωματωθούν στο πακέτο βοήθειας. Εκτιμάται ότι η προτεινόμενη επαναγορά ομολόγων θα οδηγήσει στην ανάγκη διεύρυνσης του πακέτου βοήθειας. Μέχρι τώρα γινόταν λόγος για 115 δισ. ευρώ στα οποία θα πρέπει τώρα να προστεθούν κάποιες δεκάδες δισ. επιπλέον, εκτιμά η FTD. Οπως σημειώνει η εφημερίδα, στο έγγραφο του IIF αναφέρεται ότι απαιτούνται «επιπρόσθετα ποσά από τους Ευρωπαίους φορολογουμένους» πέραν της μέχρι τώρα επίσημης στρατηγικής. Ωστόσο, τα ποσά αυτά θα αξιοποιηθούν αποτελεσματικότερα, και μεσοπρόθεσμα «μπορεί να προωθηθεί η πρόσβαση εκ νέου της Ελλάδας στην αγορά κεφαλαίου».

Αναφορικά με τα μοντέλα που συζητούνται, όπως η επαναγορά ομολόγων ή η ανταλλαγή ομολόγων με επιμήκυνση της διάρκειάς τους, πρέπει να οδηγούν στη μείωση του συνολικού χρέους της χώρας. «Σχέδια τα οποία καλύπτουν μόνον την ανάγκη ρευστότητας της Ελλάδας χωρίς να μειώνουν το χρέος δεν επαρκούν για να σταθεροποιήσουν τις αγορές», αναφέρει το έγγραφο του IIF.

Οπως σημειώνει το δημοσίευμα, σε κύκλους της Ευρωζώνης γίνεται λόγος για μείωση του συνολικού χρέους κατά 30 ποσοστιαίες μονάδες, από το 150% του ΑΕΠ που είναι σήμερα, στο 120%. Εκφράζονται μάλιστα φόβοι ότι αν δεν υπάρξουν μέτρα, το ποσοστό του χρέους θα φτάσει στο 172% το επόμενο έτος.