"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η φραγή των υδάτων αιτία πολέμου στο μέλλον

Για να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της σε νερό και ενέργεια, η Κίνα κατασκευάζει διαρκώς φράγματα, προκαλώντας αντιδράσεις από γειτονικές χώρες και περιβαλλοντικούς οργανισμούς.

Παραποτάμιες ασιατικές πόλεις και χωριά, από το Πακιστάν έως το Βιετνάμ, διαμαρτύρονται πως τα φράγματα που ορθώνονται σε όλα τα μεγάλα ποτάμια που περνούν από το οροπέδιο του Θιβέτ, προκαλούν φυσικές καταστροφές, υποβαθμίζουν τα ευαίσθητα οικοσυστήματα της περιοχής και εκτρέπουν πηγές νερού ζωτικής σημασίας.

Μερικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως το νερό μπορεί να αποτελέσει στο μέλλον διπλωματικό όπλο ή ακόμα και αιτία πολέμου, αν και ένα τέτοιο σενάριο φαντάζει υπερβολικό. Ωστόσο, σήμερα, η μεταβολή της ροής των νερών στην πολυπληθέστερη περιοχή του κόσμου είναι γιγαντιαία και πιθανόν να επηρεάσει τους συσχετισμούς δυνάμεων σε όλα τα επίπεδα.

Μόνο στα οκτώ μεγάλα ποτάμια του Θιβέτ έχουν ανεγερθεί ή βρίσκονται υπό κατασκευή 20 φράγματα και 40 ακόμα σχεδιάζονται ή έχουν προταθεί για εγκατάσταση.

Η Κίνα δεν είναι η μόνη ασιατική χώρα που εκτρέπει τις ροές των ποταμών. Την ίδια μέθοδο εξοικονόμησης νερού και ενέργειας ακολουθούν και άλλα γειτονικά κράτη, με πιθανόν ακόμα χειρότερες συνέπειες. Ο κινεζικός δράκος, εντούτοις, με την τεράστια πολιτική δύναμη και τη ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομία του, είναι ο κύριος αποδέκτης της διεθνούς κριτικής.

Οι υποψίες εντείνονται από την αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει τις κινήσεις του Πεκίνου και την άρνησή του να δημοσιοποιήσει ή να μοιραστεί με κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς υδρολογικά στοιχεία. Κίνα και Τουρκία είναι οι μόνες χώρες που έχουν αρνηθεί να υπογράψουν μια σημαντική συνθήκη του 1997 των Ηνωμένων Εθνών για τα διεθνή ποτάμια.

Κινέζοι αξιωματούχοι απαντούν στις επικρίσεις ισχυριζόμενοι πως τα φράγματα θα ωφελήσουν την ευρύτερη περιοχή, μετριάζοντας τις επιπτώσεις των ξηρασιών και των πλημμυρών μέσω της ρύθμισης και του ελέγχου της ροής των ποταμών, και πως η υδροηλεκτρική ενέργεια μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα κάθε χώρας. Αλλωστε, ορισμένοι γείτονες της Κίνας την επικρίνουν υποκριτικά, καθώς και οι ίδιοι χτίζουν αμφιλεγόμενα φράγματα.

Στη βορειοανατολική Ινδία, ένα κίνημα με ευρεία βάση και απήχηση αγωνίζεται ενάντια στα σχέδια της κεντρικής κυβέρνησης για την ανέγερση περίπου 160 φραγμάτων, ενώ το Λάος και η Καμπότζη έχουν προτείνει σχέδια για έντεκα φράγματα στον ποταμό Μεκόνγκ, πυροδοτώντας έντονες διαμαρτυρίες και αντιδράσεις για τις οικολογικές επιπτώσεις των έργων.

Στο ίδιο πνεύμα με την κινεζική κυβέρνηση, και η ινδική αποφεύγει συστηματικά να δώσει επαρκείς πληροφορίες για τα φράγματα. Το Πεκίνο, μάλιστα, δείχνει πως θα συνεχίσει την κατασκευή μεγάλων έργων ύστερα από ένα διάλειμμα μερικών ετών, προκειμένου να ανταποκριθεί στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια και νερό, να μειώσει την εξάρτησή του από τα ορυκτά καύσιμα και να βγάλει περίπου 300 εκατομμύρια κατοίκους από τη φτώχεια.

Οι αριθμοί δείχνουν πως η κατασκευή περισσότερων φραγμάτων είναι σίγουρη: η Κίνα θα χρειαστεί 140 μεγαβάτ επιπλέον υδροηλεκτρικής ενέργειας για να πετύχει τους στόχους της. Ακόμα και εάν όλα τα φράγματα που σχεδιάζονται αυτή τη στιγμή υλοποιηθούν, οι απαιτήσεις αυτές δεν μπορούν να καλυφθούν.

Ούτως ή άλλως, η ζήτηση για νερό στην ευρύτερη περιοχή αναμένεται να αυξηθεί. Η πιθανότητα η Κίνα να χρειαστεί να εκτρέψει μεγάλες ποσότητες από το οροπέδιο του Θιβέτ για δική της χρήση, προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Δεδομένης και της συνεχούς μείωσης των αποθεμάτων νερού, εξαιτίας της συρρίκνωσης των παγετώνων των Ιμαλαΐων που γεμίζουν τα ποτάμια, ένα τέτοιο σενάριο δεν φαντάζει τόσο υπερβολικό.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: