"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΤΟΥΡΚΙΑ: Επενδύει σε πολιτική μακράς πνοής

Από την Eλενη Tριανταφυλλιδου

Στο μέλλον επενδύει η Τουρκία, με χέρι σταθερό και με ερείσματα τον δυναμισμό της οικονομίας της, τη μουσουλμανική της ταυτότητα συνδυασμένη με δημοκρατικά πρότυπα, ελλιπή για τη Δύση, αλλά ζηλευτά για πολλούς από τους εξεγερμένους και μη Αραβες, την πειθαρχία του λαού της, που δεν έχει ακόμη εντελώς αλλοτριωθεί από την κοινωνία της κατανάλωσης, και μια εξωτερική πολιτική, που τώρα ο Αχμέτ Νταβούτογλου ονομάζει «πολιτική των μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» -οθωμανικών προδιαγραφών. Πρόκειται όμως για προέκταση μιας μακροπρόθεσμης χάραξης.

Παντουρανικό τόξο
Το όραμα του Τουργκούτ Οζάλ στα τέλη του ’80 περί παντουρανικού τόξου, που εκτείνεται από την Αδριατική μέχρι την κεντρική και νοτιανατολική Ασία, την Εγγύς και Μέση Ανατολή, δεν έχει μετουσιωθεί απολύτως σε πράξη. Η προσπάθεια όμως συνεχίζεται παντού. Την ώρα κοσμογονικών ανακατατάξεων στον αραβικό κόσμο, η Αγκυρα διαφημίζει δημοσκόπηση που διενήργησε το τουρκικό ερευνητικό κέντρο TESEV στο διάστημα Αυγούστου - Σεπτεμβρίου του 2010 σε έξι χώρες της Μέσης Ανατολής και σε δείγμα 2.000 ατόμων με ερώτημα «Πιστεύετε ότι η Τουρκία μπορεί να χρησιμεύσει σαν περιφερειακό πρότυπο, διαμορφωμένο βάσει της μουσουλμανικής της ταυτότητας, της οικονομίας της και του δημοκρατικού της πολιτεύματος;».

Τότε, η απάντηση ήταν «Ναι» σε ποσοστό 66%, όπως αναφέρει ανάλυση του Ασοσιέιτεντ Πρες για τον ρόλο της Τουρκίας στην εξέγερση στη Μέση Ανατολή και στα παρεπόμενά της. Δεν γνωρίζουμε ποια θα ήταν η απάντηση σε σημερινή δημοσκόπηση. Γνωρίζουμε πάντως, ότι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι της Αιγύπτου, λίγο μετά την ανατροπή Μουμπάρακ, φρόντισαν να διευκρινίσουν ότι καλό είναι μεν το τουρκικό πρότυπο, αλλά εκείνοι προτιμούν ένα δικό τους, αιγυπτιακό. Ανάλογη ήταν η θέση της ηγεσίας των Τυνήσιων ισλαμιστών, που και αυτοί διευκρίνισαν ότι προτιμούν πρότυπα δικής τους κοπής.

Ολα αυτά δεν πτοούν την τουρκική ηγεσία. Προβάλλει τον ρόλο του «αμερόληπτου μεσολαβητή» σε όλα τα δύσκολα πεδία της φλεγόμενης Εγγύς και Μέσης Ανατολής, αρχίζοντας από το Ιράκ, το Ιράν και τη Συρία, φτάνοντας στη Λιβύη, αφού έχει νωρίτερα αλληθωρίσει προς τα εμιράτα του Κόλπου και προς τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Αφρικής και της Ινδονησίας. Η πολιτική αυτή είχε εγκαινιαστεί επί πρωθυπουργίας Νετσμετίν Ερμπακάν, θύματος ενός «μεταμοντέρνου πραξικοπήματος» του τουρκικού στρατού. Ο παλαίμαχος ισλαμιστής αψήφησε το εμπάργκο της Δύσης κατά του Ιράν και το 1996 επισκέφτηκε την Τεχεράνη. Λίγο αργότερα συναντήθηκε στην Τρίπολη με τον επίσης αποκλεισμένο τότε Καντάφι. Δεν ήταν μόνο δική του η πρωτοβουλία. Ηταν τακτική προσαρμοσμένη σε εξωτερική πολιτική μακράς πνοής.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, άξιο τέκνο του Ερμπακάν, το 2003 δεν επέτρεψε στους Αμερικανούς να χρησιμοποιήσουν το τουρκικό έδαφος για να δημιουργήσουν μέτωπο στο βόρειο Ιράκ. Τώρα η Αγκυρα συνδιαλέγεται με την ηγεσία της κουρδικής επικράτειας στο βόρειο Ιράκ. Tι θα γίνει με το Κιρκούκ και τα πετρέλαιά του, είναι ένα καίριο ερώτημα. Ομως, έως ότου απαντηθεί, αυτό και πολλά άλλα, ο κ. Ερντογάν, μέντορας όλων, συμβουλεύει την καρδιακή του φίλη Συρία να προβεί σε μεταρρυθμίσεις, συμβουλεύει τον Καντάφι, που του απασχολούσε 30.000 εργαζόμενους, να αποχωρήσει. Και αφού έκανε το δύσκολο στη Δύση για τη Λιβύη, τώρα στέλνει πλοία αρωγούς στο ΝΑΤΟ. Αραγε, τι θα πει για το Ιράν, εάν κάποια στιγμή έλθει η δική του ώρα;

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: