Η γενοκτονία της πολιτισµικής κληρονοµιάς

ΑΡΘΡΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του Ρούσσου Βρανά

rvranas@otenet.gr

Το υπουργείο Παιδείας της Γαλλίας τοποθέτησε χθες απόσπασµα αστυνοµικών σε ένα λύκειο. Αυτήν την απάντηση βρήκε η γαλλική κυβέρνηση στη σχολική βία. Το κλοµπ. Με αυτήν τη λογική, τι περιµένει αύριο τους µαθητές; Ενας δικαστής; Και µεθαύριο; Ενας δεσµοφύλακας;

Οι καθηγητές της Γαλλίας, όµως, έχουν εξοργιστεί και από µια άλλη απόφαση του υπουργείου, η οποία οδηγεί σε ένα «λύκειο λάιτ»: να περιορίσει τις ώρες διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής και της λατινικής γλώσσας στη δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Νιώθουµε σαν είδος που απειλείται µε εξαφάνιση, διαµαρτύρονται οι καθηγητές που πέρυσι τις δίδαξαν σε 500.000 µαθητές του γυµνασίου και του λυκείου. 

«Είναι κρίµα να σκύβουµε το κεφάλι σε µια ωφελιµιστική ιδεολογία, που δεν βλέπει παρά µόνο τις πρακτικές επιστήµες», λέει ο εκδότης Ζερόµ Μιγιόν. «Πρέπει να σώσουµε τις ανθρωπιστικές επιστήµες» (τον προσεχή µήνα θα εκδώσει το «Λεξικό λατινικών και ελληνικών φράσεων» του Ρέντσο Τόσι, µε πρόλογο του Ουµπέρτο Εκο). 

Αυτή η γενοκτονία της πολιτισµικής κληρονοµιάς δεν αφορά µόνο τη Γαλλία:

Eίναι προγραµµατισµένη σε όλον τον ευρωπαϊκό χώρο, που υποκύπτει διαρκώς στις πρακτικές ανάγκες της παγκοσµιοποίησης.  

Οµως, τι αποµένει από τις πρακτικές µας γνώσεις όταν φύγουµε από τα θρανία; Τι αποµένει από τον κύκλο του Οϊλερ και τις δευτεροβάθµιες εξισώσεις; Σχεδόν τίποτα. Και τι αποµένει από τα Λατινικά και τα Ελληνικά; «Ολα εκείνα στα οποία οφείλουµε σήµερα αυτό που λέµε καλλιεργηµένο πνεύµα», λέει ο συγγραφέας Χ. Κεραλί. «Τα ιδρυτικά κείµενα της λογικής σκέψης, τη γέννηση των επιστηµών και της πολιτικής, τη φιλοσοφική έρευνα που συχνά περνάει µέσα από την ετυµολογία, τη σχέση µε τις ρίζες των περισσότερων λέξεων, τα γλωσσικά όπλα του Δικαίου, της Ιατρικής και εν γένει των επιστηµών, την Αντιγόνη που έδειξε πως υπάρχουν υψηλότερες αξίες από τους ατελείς νόµους των ανθρώπων, όλους τους µεγάλους µας µύθους. Σίγουρα υπάρχουν εξαιρετικές µεταφράσεις του Οµήρου, του Θουκυδίδη, του Σοφοκλή. Οµως, τίποτα δεν συγκρίνεται µε την εµπειρία να σκύβουµε πάνω στο πρωτότυπο».

Οι λεγόµενες «νεκρές γλώσσες» παραµένουν ζωντανές σε ολόκληρο τον δυτικό πολιτισµό. Κι αυτός ο πολιτισµός δεν πρόκειται να γίνει καλύτερος µε τη δολοφονία των Ελληνικών και των Λατινικών πάνω στα σχολικά θρανία. Αντιθέτως, όπως είχε προβλέψει η Ζακλίν ντε Ροµιγί στο περιοδικό «Λε Πουάν» το 2007, αυτή η παιδαγωγική δολοφονία θα ανοίξει άλλη µια πόρτα στη σχολική βία και τη βαρβαρότητα.

Εγραφε η ελληνίστρια: «Αυτό που λατρεύω στα ελληνικά κείµενα είναι η συνάντηση µε τη γέννηση της έλλογης σκέψης, η έκρηξη φωτός που πρωτοφάνηκε σε έναν κόσµο αµήχανο και σκοτεινό. Ο λόγος είναι το τείχος που προστατεύει από την κτηνωδία. Οποιος δεν γνωρίζει, όποιος δεν ξέρει να εκφραστεί, όπως πολλοί νέοι µας σήµερα, όποιος δεν έχει λόγο επαρκή για να ακουστεί, επειδή η σκέψη του είναι µπερδεµένη και σκοτισµένη, τότε δεν του αποµένουν παρά οι γροθιές, το ξυλοκόπηµα, η ωµή, ανόητη και τυφλή βία».