«Η παρακµή της Ε.Ε. είναι µη αναστρέψιµη»

Άρθρο εξαιρετικό

Οσο κι αν δεν θέλει κανείς να χαλάσει τις διακοπές εκείνων που πιστεύουν ακόµη στην Ευρώπη, τα νέα από το µέτωπο είναι άσχηµα. Δεν είναι µόνο το τελευταίο τεύχος του περιοδικού «ΤΙΜΕ» που χαρακτηρίζει την Ευρώπη «χαµένη ήπειρο».

Πολύ σηµαντικότερη είναι η έρευνα που δηµοσιεύτηκε στο αµερικανικό περιοδικό «Τhe Αmerican Ιnterest», όπου στην απλή ερώτηση «Μπορεί η Ευρώπη να κάνει επανεκκίνηση;» η απάντηση ήταν «Τίποτα δεν είναι λιγότερο σίγουρο».

Οκτώ αρθρογράφοι, τέσσερις από τις ΗΠΑ και τέσσερις από τη Γηραιά Ηπειρο, αναρωτιούνται για το µέλλον του ευρωπαϊκού προγράµµατος.

Κανείς από τους Αµερικανούς δεν µπορεί να κατηγορηθεί για ευρωφοβία. Κανείς από τους Ευρωπαίους δεν ανήκει στο στρατόπεδο των επαγγελµατιών ευρωσκεπτικιστών. Αλλά η διάγνωσή τους είναι κοινή: εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, η παρακµή της Ε.Ε. είναι µη αναστρέψιµη.

Υπάρχει κατ αρχάς ένα πρόβληµα πίστης, γράφει ο Αλέν Φρασόν στη «Μοντ». Για να συνεχίσει η Ευρώπη να υπάρχει µε τη µορφή ενός πολιτικού προγράµµατος, πρέπει να πιστεύουν σ αυτήν όχι µόνο κάποιες ελίτ, αλλά και οι άµεσα ενδιαφερόµενοι, οι πολίτες. Οι τελευταίοι όµως αµφιβάλλουν.

Ενα δεύτερο πρόβληµα είναι ότι οι Ευρωπαίοι δεν συµφωνούν πάνω σ αυτό που πρέπει να είναι η Ενωση. Οι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου, γράφει ο Γερµανός Μίχαελ Στίρµερ από τον όµιλο Βελτ, δεν µπορούν να συµφωνήσουν στο να έχει η Ευρώπη ένα ισχυρό πολιτικό περιεχόµενο, εντός και εκτός των «τειχών». Την ίδια άποψη έχει και ο γνωστός αµερικανός ιστορικός γερµανικής καταγωγής Ουόλτερ Λακέρ. Η Ε.Ε., γράφει σήµερα, είναι µια ευρεία ζώνη ελευθέρων συναλλαγών, και τίποτα περισσότερο.

Η Ε.Ε. ήταν άτυχη. Δεν έχασε το ραντεβού της µε τις χώρες του πρώην σοβιετικού συνασπισµού. Τις ενέταξε στους κόλπους της, αλλά η διεύρυνση έγινε εις βάρος της εµβάθυνσης. Ο Πιερ Ασνέρ, γάλλος ειδικός των διεθνών σχέσεων, θεωρεί ότι αυτή η παράλυση οδήγησε τις µεγάλες ευρωπαϊκές χώρες να επανεθνικοποιήσουν κάποιες πολιτικές τους. Η κρίση του ευρώ αποκάλυψε τις ίδιες εσωτερικές αντιφάσεις. Η διαχείριση του κοινού νοµίσµατος απαιτεί εναρµόνιση της δηµοσιονοµικής πολιτικής, η Γαλλία το επεσήµανε, αλλά η Γερµανία το αρνήθηκε. Το εµπόδιο είναι πάντα το ίδιο: το ευρώ, όπως και η διεύρυνση, συνδέεται µε τον οµοσπονδιακό χαρακτήρα της Ευρώπης, µια λέξη πολιτικά απαγορευµένη. Κι έτσι η Ευρώπη συνήθισε να κάνει τα πράγµατα µισά.

Μια άλλη εσωτερική αντίφαση αφορά τη µετανάστευση. Οπως γράφει ο Βούλγαρος Ιβάν Κράστεφ, η οικονοµική Ευρώπη θέλει περισσότερους µετανάστες, αλλά η πολιτική Ευρώπη λέει όχι.

Οι συντάκτες του «Τhe Αmerican Ιnterest» ίσως υποτιµούν το επίπεδο εναρµόνισης των νοµοθεσιών στο εσωτερικό της Ενωσης. Ισως αµελούν ένα από τα χαρακτηριστικά της Ευρώπης: ότι αποτελεί µια µηχανή παραγωγής του κράτους δικαίου.

Το βέβαιο είναι ότι θέτουν ερωτήµατα που οι Ευρωπαίοι δεν τολµούν να θέσουν.

ΠΗΓΗ ΤΑ ΝΕΑ