"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΤΟΥΡΚΙΑ: Ο Ερντογάν, ο Ασαντ και ο Αλλάχ

Tης ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΠΑΣΤΕΑ

Οταν ο Μπουράκ Κάγια ζούσε στην Καισάρεια, σε μία από τις κεντρικές περιοχές της Τουρκίας, προσποιούνταν ότι ήταν σουνίτης μουσουλμάνος. Οπως λέει, αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος για να αποφύγει τις διακρίσεις από την κυβέρνηση της Αγκυρας που βλέπει όσους ανήκουν στο αλεβιτικό παρακλάδι του Ισλάμ ως «πολίτες δεύτερης κατηγορίας». «Είμαι Κούρδος και αλεβίτης», δηλώνει σε συνέντευξή του στους «Financial Times» από την Αντιόχεια όπου ζει πλέον, κοντά στα σύνορα με τη Συρία. «Αρα είμαι μειονότητα μέσα σε μια μειονότητα».

Τα λόγια του αντικατοπτρίζουν τη θρησκευτική διαίρεση στην τουρκική πολιτική και κοινωνική ζωή - ένα χάσμα που φαίνεται να βαθαίνει τώρα που στην εξουσία βρίσκεται η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν με τους στενούς ισλαμικούς δεσμούς και τονίζεται από την εξέγερση στη γειτονική Συρία

Ο Ερντογάν κατηγόρησε πριν από λίγες ημέρες τον επικεφαλής της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιντσάρογλου ότι υποστηρίζει τον σύρο Πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ επειδή και οι δύο είναι αλεβίτες, ανήκουν δηλαδή στο παρακλάδι του Ισλάμ που έχει έντονες επιρροές από τον σουφισμό, τον μυστικισμό, αλλά και από τον χριστιανισμό, ιδίως την Ορθοδοξία. Πίνουν κρασί, πιστεύουν στην Αγία Τριάδα, υμνούν με χορούς και τραγούδια, ερμηνεύουν το Κοράνι αλληγορικά και όχι κατά γράμμα, δεν προσεύχονται στο τζαμί αλλά σε τεκέ και δείχνουν μεγάλη ανεκτικότητα προς τις άλλες θρησκείες.

«Μην ξεχνάτε ότι η θρησκεία κάποιου είναι η θρησκεία του φίλου του», είπε ο σουνίτης Ερντογάν αναφερόμενος στον Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, ο οποίος, όπως και πολλοί αλεβίτες, είναι μέλος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θέλει την Τουρκία κοσμικό κράτος. «Η Τουρκία δεν είναι κοσμικό κράτος πλέον, είναι σουνιτικό», καταγγέλλει ο Ιζετίν Ντογκάν, επικεφαλής της ομοσπονδίας αλεβιτών που περιλαμβάνει και την αλεβιτική μειονότητα της Τουρκίας - η οποία υπολογίζεται περίπου σε 25 εκατομμύρια άτομα, καθώς ποτέ δεν έχει γίνει απογραφή -, αλλά και τους αραβόφωνους αλεβίτες στα σύνορα με τη Συρία που ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες.

Πρόσφατα η Επιτροπή Θρησκευτικής Ελευθερίας της αμερικανικής κυβέρνησης επέκρινε την Τουρκία για «τη συστηματική, συνεχιζόμενη και στυγερή παραβίαση των θρησκευτικών ελευθεριών στη χώρα», καθώς οι αλεβίτες της Τουρκίας δηλώνουν πλέον ανοιχτά ότι φοβούνται μαζικές επιθέσεις εναντίον τους. Οι ηγέτες των αλεβιτών παραπονιούνται ότι δεν αναγνωρίζεται ο θρησκευτικός τους ηγέτης ούτε οι χώροι λατρείας, ότι με τους φόρους τους επιδοτούνται οι σουνίτες κληρικοί και πως είναι όλο και πιο δύσκολο να βρουν δουλειά στο Δημόσιο, ιδιαίτερα μετά την άνοδο του Ερντογάν στην εξουσία. 

Τα τελευταία χρόνια οι τούρκοι αλεβίτες, γνωστοί και ως μπεκτασήδες, διεκδικούν όλο και εντονότερα τα δικαιώματά τους στη γειτονική χώρα. Την εποχή όπου ο Κεμάλ Ατατούρκ προωθούσε το κοσμικό κράτος οι αλεβίτες είχαν πιστέψει ότι δεν θα χρειαζόταν να κρατούν την πίστη τους κρυφή, όπως έως τότε έκαναν διωκόμενοι από τους σουλτάνους, αφού η θρησκεία τους είναι βαθιά κοσμική. Ωστόσο οι σουνίτες κυριάρχησαν και πάλι και τώρα που η Τουρκία στρέφεται όλο και περισσότερο προς το Ισλάμ ο αλεβιτικός πληθυσμός νιώθει ξανά να απειλείται.

Είναι άραγε και αυτός ένας από τους λόγους για τον οποίο η Τουρκία επιθυμεί διακαώς την απομάκρυνση του αλεβίτη Ασαντ από την ηγεσία της Συρίας;  

Αν παραμείνει στην εξουσία, οι αλεβίτες θα έχουν σαφώς το πάνω χέρι στο πολιτικό γίγνεσθαι της Συρίας και αυτομάτως η Τουρκία, η οποία επιδιώκει να μετατραπεί σε προστάτη των μουσουλμάνων της Μέσης Ανατολής, θα έχει στα νότια σύνορά της - εκεί ακριβώς όπου συγκεντρώνονται και οι μεγάλοι αλεβιτικοί πληθυσμοί - μια χώρα υποψήφια προστάτιδα της μεγαλύτερης θρησκευτικής μειονότητας του τουρκικού κράτους.

ΤΑ ΝΕΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: