"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Μια γενιά στημένη στον τοίχο

(Λεζάντα: Εμείς οι νέοι περνάμε τόσο πολύ καιρό γερμένοι στον τοίχο που τελικά γινόμαστε μέρος του )

Ολοι μιλούν για ένα πριν και ένα μετά τις εκλογές. «Πριν» από τις εκλογές θα λειτουργήσει το πρώτο κέντρο κράτησης λαθρομεταναστών, μας διαβεβαιώνουν, «μετά» τις εκλογές τα νέα μέτρα, μετά τις εκλογές ο επόμενος άθλος του Ηρακλή.  

Η προεκλογική και η (θολή) μετεκλογική ατζέντα συνυπάρχουν σε έναν σπασμωδικό χορό φόβου, αβεβαιότητας, οργής και ηθικών παραγγελμάτων, όμως υπάρχει κάποιος που δεν χορεύει, που απουσιάζει από τα προεκλογικά τοκ σόου και αυτός ο κάποιος είναι η νεότητα.

Κοινός τόπος είναι πια η διαπίστωση ότι, για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία, οι νέοι θα ζήσουν (ή μάλλον ήδη ζουν) χειρότερα από τους γονείς τους. Μια διαπίστωση που, αν και σχετικά πρόσφατη, πάλιωσε πολύ γρήγορα, έγινε φαινόμενο τόσο οικείο και αυτονόητο, που περνάει σχεδόν απαρατήρητο. Ωστόσο, σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην Ελλάδα, πληθαίνουν οι φωνές που αναφέρονται στο νέο χάσμα των γενεών, ένα χάσμα που δεν έχει ιδεολογική διάσταση, όπως πριν από 40 χρόνια ή τεχνολογική (βλ. ψηφιακός αναλφαβητισμός), αλλά οικονομική, εργασιακή, δημογραφική, ακόμα και διατροφική (βλ. την εκκολαπτόμενη γενιά των συσσιτίων).

Η γενιά των 700 ευρώ ανήκει στο παρελθόν, όπως και η γενιά των προγραμμάτων stage, για την οποία τόσος λόγος είχε γίνει το 2009. Στο παρελθόν ανήκει και η προτροπή προς τους νέους «να μορφωθείς, να δουλέψεις, να προκόψεις, να στήσεις το δικό σου σπιτικό». Φέτος οι αιτήσεις για τις πανελλήνιες εξετάσεις έχουν μειωθεί κατά 6.000 σε σύγκριση με το 2011, γεγονός που αποδίδεται στην υπογεννητικότητα αλλά και στην απαξίωση του πτυχίου, της μόρφωσης. Πολλοί νέοι, ακόμα και σαραντάρηδες, δεν ανοίγουν τα φτερά τους για να στήσουν το δικό τους σπιτικό στον τόπο τους, αλλά είτε επιδιώκουν να μεταναστεύσουν είτε επιστρέφουν στο πατρικό τους με τα φτερά καψαλισμένα. Επιπλέον, συχνά επιβιώνουν χάρη στη σύνταξη των παππούδων ούτε καν χάρη στον μισθό του γονέα.

Ο τοίχος που σήμερα πνίγει τη νεότητα διαφέρει από εκείνον που τραγούδησαν οι Pink Floyd, διαφέρει από τα «μη», τις απαγορεύσεις και τις συμβατικότητες των μεγαλύτερων ηλικιών. Είναι ο αμείλικτος τοίχος της ανεργίας, της έλλειψης ελπίδας

O «hittiste», ο άνεργος Αλγερινός νέος που περνάει τη μέρα του στο πεζοδρόμιο γερμένος σε έναν τοίχο (ο όρος προέρχεται από την αραβική λέξη για τον τοίχο), ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Βρετανό NEET ή τον Ισπανό «mileurista» (εκείνον που κερδίζει κάτω από 1.000 ευρώ μηνιαίως), λένε οι μελετητές του φαινομένου. Αραγε, ποιος όρος θα καθιερωθεί στην Ελλάδα; Ο «βουλγαρίστας», ο νέος που αμείβεται με μισθό Βουλγαρίας, ο «τοιχάνθρωπος» ή τάχα ο «καλαμάκιας», εκείνος που, μπροστά στην οθόνη του κινητού ή του υπολογιστή, μετράει τη ζωή του με τα καλαμάκια του φραπέ; Μια ολόκληρη γενιά δεν περνάει τη μέρα της γερμένη νωχελικά στον τοίχο της απραξίας, αλλά στημένη στον τοίχο της ανεργίας ή της ψευδοαπασχόλησης.

Ολοι ακούμε ένα τιτ τακ που δεν έχει προεκλογικό χρώμα. Η γενεαλογική βόμβα, που έχει ήδη τοποθετηθεί στα σπλάχνα της κοινωνίας μας, θα αποδειχτεί πολύ πιο ολέθρια από την πολυσυζητημένη «υγειονομική» των αλλοδαπών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: