Η συνήθης πειθαρχία

Tης Τασουλας Καραϊσκακη

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το ύψιστο εθνικό συμφέρον, όπως αυτό (διαφορετικά) ερμηνεύεται από τα δύο μεγάλα κόμματα, ήταν εκείνο που οδήγησε, κατά τις πρόσφατες ψηφοφορίες στη Βουλή, στην εντυπωσιακά συμπαγή -από κάθε παράταξη- στάση των βουλευτών. Αλλά δεν είναι έτσι. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για τη συνήθη τήρηση της κομματικής πειθαρχίας, αφού, όσο πιο σημαντικό, κεφαλαιώδες, κρίσιμο είναι το ζήτημα που τίθεται σε ψηφοφορία τόσο πιο βίαια -λογικά- είναι τα εσωτερικά λακτίσματα της συναίσθησης του ορθού... Η γραμμή του κόμματος. Δεν την τηρείς, διαγράφεσαι. Την τηρείς, προδίδεις, ενδεχομένως, ένα μέρος των εκλογέων. Ψήφος όχι κατά συνείδηση αλλά με βάση την κομματική στρατηγική - και το προσωπικό συμφέρον. Διότι η ανταρσία ενδέχεται να ρίξει ένα κόμμα από την εξουσία, καθώς και να στερήσει από τον πολιτικό τη δυνατότητα επανεκλογής, αφού η «μετεγγραφή» σε άλλο σχήμα μπορεί δύσκολα να δώσει καρπούς. Τα αντανακλαστικά της συντήρησης ήταν, λοιπόν, μάλλον, αυτά που για άλλη μια φορά κυριάρχησαν και όχι η οξεία αίσθηση της κρισιμότητας των πραγμάτων.

Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς σε ένα σύστημα όπου τα κόμματα δεν είναι μηχανισμοί, οι οποίοι καθιστούν τη λαϊκή βούληση πολιτική του κράτους, αλλά αντίθετα θεμελιώνονται στη σύμπραξη και τα υλικά συμφέροντα ατόμων και ομάδων. Αλλάζουν το περιεχόμενο του προγράμματός τους ανάλογα με τις πιθανότητες που έχουν να εκλεγούν. Η αντιπολίτευση, από θέση, καταδικάζει συλλήβδην κάθε νομοθετική πρωτοβουλία: όλα τα μέτρα είναι πάντα αντιλαϊκά και εθνοκτόνα.

Η αντιπαράθεση δεν εκφράζει ιδεολογικές θέσεις ούτε αφορά, τις περισσότερες φορές, το συμφέρον της κοινωνίας· είναι η σύγκρουση μερικών εκατοντάδων επαγγελματιών της πολιτικής. Μπροστά στο κοινό εμφανίζονται αλληλομισούμενοι. Στην πραγματικότητα, υπάρχει μεταξύ τους μια σιωπηρή αλληλεγγύη για την ατιμωρησία της πολιτικής διαφθοράς. Εναλλάσσονται συναδελφικά στην εξουσία και νέμονται εκ περιτροπής τα αγαθά της.

Η Κεντροδεξιά δεν έχει πια δεξιό περιεχόμενο, αφού έχει απολέσει τη συντηρητική πεποίθησή της στην παράδοση. Η Κεντροαριστερά δεν έχει πια αριστερό περιεχόμενο, αφού έχει κλονιστεί η στόχευσή της στο μέλλον. 

Δεν έχει, λοιπόν, τόση σημασία ποιο κόμμα θα ανέβει στην εξουσία, αφού οι επιλογές τους αλλάζουν με βάση όχι την ιδεολογία, αλλά τη θέση - στην κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση. Ζούμε σε ένα σύστημα που δεν είναι στην ουσία κομματικό, αφού καθεμία από τις δύο μεγάλες παρατάξεις μπορεί με μεγάλη ευκολία να κινητοποιεί τον λαό να πολεμήσει για εκ διαμέτρου αντίθετα, κάθε φορά, αιτήματα, προσδοκώμενα και θέσεις.

Το ερώτημα που γεννάται είναι αν μετά τον ισχυρό εθνικό κλονισμό, οι αφυπνισμένοι σήμερα πολίτες μετατραπούν και πάλι αύριο, μπροστά στην κάλπη, στα πατροπαράδοτα «κουκιά» που πιστεύουν ότι εκφράζουν προσωπική βούληση, αλλά στην πραγματικότητα είναι παγιδευμένοι στον μηχανισμό που θα τους κατευθύνει να... κατανοήσουν και με την ψήφο τους να ευλογήσουν το κόμμα, καραδοκώντας, μετά, την περιπόθητη εξυπηρέτηση - «σειρά τους και σειρά μας».