Κυβέρνηση, επιχειρηματίες και κόμματα εξουσίας: Requiem για τη δημοκρατία

Toυ ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΚΑΡΓΑΚΟΥ

(Αρθρο του 2001 μετά τη δημοσίευση του οποίου στον "Τύπο της Κυριακής " έγινε η «προεργασία» για την απομάκρυνσή του από τον Ελεύθερο Τύπο)

Ο Θεόδωρος Μόμσεν, κορυφαίος ιστορι­κός του 19ου αιώνα και σπουδαίος αντίπαλος της πολιτικήςτου Βίσμαρκ, είχε πει πως ένα εξευτελισμένο Κοινοβούλιο εί­ναι χειρότερη μορφή τυραννίας από την πιο διεφθαρμένη μορφή απολυταρχίας. 

Φυσικά η ύπαρξη Κοινοβουλίου προϋποθέτει πο­λίτευμα δημοκρατικό, μια και το Κοινοβούλιο είναι ο κορυφαίος θεσμός της δημοκρατίας. Συχνά έχω ονομάσει το ελληνικό Κοι­νοβούλιο παθολογικό πάνθεο της συναλλαγής, χωρίς τα βέλη μου να σκοπούν αδιακρίτως προς πάντα βουλευτή. Από το σημείο αυτό όμως ως το σημείο να ακούω και να διαβάζω πως συγκεκριμένοι άνθρωποι του επιχειρηματικού χώρου, που συνδέονται με τα ΜΜΕ ή άνθρω­ποι των ΜΜΕ που συνδέονται με τον επιχειρηματικό χώρο καθορίζουν με ποικίλες μεθόδους το ποιος θα είναι πρωθυπουργός, ποιος θα είναι αρχηγός στα δύο μεγαλύτερα κόμματα, ποιος θα εκλέγεται βουλευτής, ποιος δή­μαρχος (κυρίως Αθηνών - Πει­ραιώς - Θεσσαλονίκης), ποιος θα είναι Πρόεδρος Δημοκρατί­ας, έστω κι αν το αξίωμα αυτό είναι χαλκομανία, υπάρχει μεγάλη απόσταση, κυρίως κατά την ηθική υπόσταση της πολιτικής.

Αν δηλαδή μπορούν οι κ.κ. Λαμπράκης, Μπόμπολας, Τεγόπουλος, Κόκκαλης, Αλαφούζος, Βαρδινογιάννης και ενδεχομένως Λάτσης (τα ονόματα είναι τελείως φανταστικά) να είναι οι απόλυτοι ρυθμιστές της πολιτικής μας ζωής, τότε κατά τι είναι καλύτερη η δημοκρατία των πολιτικών από τη δικτατορία των συνταγματαρχών; Τουλάχιστον, μπρος στους συνταγματάρχες ακόμη και οι πιο ισχυροί επιχειρηματίες στέκονταν «σούζα». Όμοια και κάποιοι ισχυροί εκδότες, που έκυψαν τον αυχένα κι έγιναν ανυμνητές της «εθνοσωτηρίου» για να σώσουν τα έντυπά τους. Αν λοιπόν σήμερα, καθώς θρυλείται, οι επιχειρηματίες έχουν αγοράσει τους πολιτικούς, τότε είναι υποκρισία πια να μιλάμε για δημοκρατία.

Η δημοκρατία μας έχει μετατραπεί σε μια «ωνία πολιτεία» και ο επιχειρηματίας σε έναν νέο Ιουγούρθα. Ο Ιουγούρθας ήταν βασιλιάς της Νουμιδίας, που εξαγόραζε με το χρυσό κάθε στρατό που έστελνε εναντίον του η Ρώμη. Κι όταν κάποτε κλήθηκε στη Ρώμη για ν' απολογηθεί ενώπιον της Συγκλήτου, εξαγόρασε όλη τη Σύγκλητο. Φεύγοντας δε από τη Ρώμη είπε την περίφημη φράση: «Ω πόλις ωνία, θα είχες πουληθεί, αν βρισκόταν αγοραστής» (το «ωνία» από το ρήμα ωνέομαι - ούμαι = αγοράζω).

Είναι αστείο λοιπόν να μιλάμε για δημοκρατία αν την υπέρτατη εξουσία έχει κάποιος επιχειρηματίας ή κάποια εταιρία. Αν οι επιχειρηματίες κατόρθωσαν να αγοράσουν τα κόμματα και τους πολιτικούς, όπως αγόρασαν και αγοράζουν αθλητικές ομάδες και παίκτες, τότε τι εμποδίζει μέσα στους αγοραστές αυτούς να είναι κι ένας ξένος επιχειρηματίας, ένας Τούρκος για παράδειγμα ή ο κ. Σόρος, για να πούμε πάλι ένα φανταστικό όνομα; Ας είμαστε ειλικρινείς: από τη στιγμή που τα κόμματα εξουσίας δεν στηρίζονται στην ψήφο και στον οβολό των πολιτών αλλά στην πλούσια χρηματοδότηση των επιχειρηματιών, δεν έχουμε δημοκρατία αλλά φενάκη δημοκρατίας, που απατά τους αφελείς όπως απατά τους διψασμένους ο αντικατοπτρισμός νερού στην έρημο. Και θα ήταν περισσότερο τίμιο σε προσεχείς εκλογές τα κόμματα, όπως οι ΠΑΕ, να εμφανιστούν στο λαό με τους επίσημους «σπόνσορές» τους. 

Παραδείγματος χάρη, ένα νέο κόμμα, ας το βαφτίσουμε ΜΑΜ (Μάσα Άνευ Μόχθου), κατερχόμενο στον εκλογικό στίβο να έχει μπροστά στον τίτλο του, όπως η ομάδα της Ξάνθης, το όνομα τον χορηγού: Σκόντα-ΜΑΜ. Έτσι θα ξέρουμε τι ψηφίζουμε, χωρίς να κάνουμε «σκόντο» με τη συνείδησή μας. 

Βέβαια ακόμη καλύτερο και τιμιότερο θα ήταν, αντί των κομμάτων και των λεγόμενων επαγγελματιών της πολιτικής, να κατέβαιναν στον εκλογικό στίβο οι επιχειρηματίες, όπως ο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία. Αντί δηλαδή κάποιοι επιχειρηματίες να κρύβονται πίσω από τους πολιτικούς, να έβγαιναν παλικαρίσια οι ίδιοι και να ζητούσαν την ψήφο του λαού. Τότε θα είχαμε περισσότερη δημοκρατία και ο λαός δεν θα είχε αυταπάτες για το τι ψηφίζει. Με το τωρινό σύστημα κρύβεται ο επιχειρηματίας, κρύβεται και ο λαός, παριστάνοντας πως ψηφίζει κατά συνείδηση και κατά ιδεολογία, ενώ ψηφίζει από συμφεροντολογία, αντίθετα προς κάθε αρχή δημοκρατίας, που έγινε δυστυχώς αγοραζόμενο αγαθό.

Ασφαλώς η δημοκρατία μας δεν θα είχε φθάσει σε τέτοιο σημείο κατα πτώσεως αν αγρυπνούσαν οι φύλακες (π.χ. θεσμοί) ή αν περισσότερο κι από τους φύλακες δεν κοιμούνταν αυτοί που η ιστορία τους έταξε να είναι οι χήνες του Καπιτωλίου και ξυπνούσαν με τις κραυγές τους τους κοιμισμένους.

Δυστυχώς το ξεπούλημα της δημοκρατίας άρχισε στον τόπο μας από το ξεπούλημα της δημοσιογραφίας. Πώς να γράψει σήμερα ο δημοσιογράφος την αλήθεια, πώς να τολμήσει να διεγείρει συνειδήσεις όταν πάνω από την κεφαλή του υψώνεται ως δαμόκλειος σπάθη η απειλή της απολύσεως ή όταν διδάσκεται ότι περισσότερα χρήματα βγάζει όχι από αυτά που γράφει αλλά από αυτά που δεν γράφει;  

Αν όμως ο ρόλος της δημοσιογραφίας στον τόπο μας είναι θλιβερός, εξίσου θλιβερός έως περίπου κατάπτυστος είναι ο ρόλος των πνευματικών ανθρώπων, της επιστήμης και του πολιτισμού γενικά. Κάποτε, όταν πίσω από την Αριστερά υπήρχε το πανίσχυρο κομμουνιστικό μπλοκ, οι άνθρωποι της «κουλτούρας» ερωτοτροπούσαν με την Αριστερά. Και τούτο οι πιο τίμιοι το πλήρωσαν ακριβά. Ωστόσο, πάμπολλοι ανήκαν και στο λεγόμενο χώρο της Δεξιάς και το έλεγαν ανοιχτά, ιδίως όταν η Δεξιά ήταν εξουσία διαρκείας. Αφότου όμως έγινε εξουσία το ΠΑΣΟΚ, ιδίως επί ημερών Σημίτη, σύμπας σχεδόν ο πνευματικός και καλλιτεχνικός κόσμος έγινε «αριστερός» κατά τη σημιτική εκδοχή, δηλαδή «εκσυγχρονιστικός» οπαδός της παγκοσμιοποίησης και της Νέας Τάξης. Οι λεγόμενοι πνευματικοί άνθρωποι, και μάλιστα οι αυτοαποκαλούμενοι «αριστεροί», οι Νεοεποχίτες, έγιναν οι Χίτες της Νέας Εποχής. Υποστηρικτές της πιο άθλιας συναλλαγής. Γιατί δυστυχώς στον κακό μας τον καιρό, εννοώ τον δικό μας, η «κουλτούρα» πάει με το «γκουβέρνο» που ελέγχει τα κρατικά ταμεία ή ελέγχει τους διαύλους που οδηγούν στα κοινοτικά ταμεία.

Όπως έχουμε ξαναγράψει και το μπρεχτικό: «Πρώτα έρχεται η μάσα και μετά η ηθική».

Τουλάχιστον ας μη μιλάμε για δημοκρατία. Ας πούμε το requiem της δημοκρατίας.

[Μετά τη δημοσίευση του άρθρου αυτού καθώς και των άρθρων της 28ης Αυγούστου και 9ης Σεπτεμβρίου έγινε η «προεργασία» για την απομάκρυνσή του ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΚΑΡΓΑΚΟΥ από τον Ελεύθερο Τύπο.]