Κάθε προηγούμενο ρεκόρ υπολογίζεται
ότι θα σπάσουν οι αφίξεις τουριστών στη χώρα μας φέτος. Η λεγόμενη
βαριά βιομηχανία της χώρας μας δικαιώνει το όνομά της, καθώς στην εποχή
της κρίσης αναλαμβάνει κάθε καλοκαίρι να φέρει τον αναγκαίο τόνο
αισιοδοξίας.
Μια ολοκληρωμένη στρατηγική για
τον τουρισμό δεν μπορεί παρά να είναι διατομεακή. Να διέπει και να
διέπεται δηλαδή από όλες τις επιμέρους στρατηγικές για τις μεταφορές,
την απασχόληση, την εκπαίδευση κ.λπ. Ο πιο κρίσιμος όμως τομέας, που
απηχεί τις στρατηγικές επιλογές της χώρας στον τουρισμό, είναι η
χωροταξία.
Με την ευρύτερη έννοια του όρου: η τάξη στο χώρο που προκύπτει
από τις επιμέρους νομοθετικές ρυθμίσεις. Πού επιτρέπεται να κάνουμε τι;
Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα που διαμορφώνει το τουριστικό προϊόν, τον
τόπο που τελικά προσφέρουμε ως προορισμό στους επισκέπτες.
Και εδώ οι επιλογές προκύπτουν σαφείς, αν συνδέσουμε τα κομμάτια
ενός παζλ που έχουν διασκορπιστεί στο νομοπαρασκευαστικό έργο των
αρμόδιων υπουργείων.
Το δασικό νομοσχέδιο, που τέθηκε σε διαβούλευση τον
Σεπτέμβριο του 2013 και αναμένεται να επανέλθει σε κάποια νέα εκδοχή
εντός του καλοκαιριού, έθετε σε σοβαρό κίνδυνο το δασικό πλούτο της
χώρας μας. Ιδιαίτερα τις εκτάσεις που καλύπτονται από αραιή και χαμηλή
θαμνώδη βλάστηση, δηλαδή τουλάχιστον το 15% της ελληνικής επικράτειας.
Πιο απλά, μιλάμε (και) για τους θάμνους αυτούς που ευωδιάζουν όταν κατηφορίζουμε στην παραλία για τη βουτιά μας.
Ας ανασύρουμε ακόμη ένα κομματάκι του παζλ, το πρόσφατο
νομοσχέδιο για τις ακτές (για την οριοθέτηση του αιγιαλού), που ξεσήκωσε
θύελλα αντιδράσεων. Εν συντομία, το νομοσχέδιο επιτρέπει την
ολοκληρωτική κατάληψη παραλιών από επιχειρηματικές εκμεταλλεύσεις.
Μιλάμε για τις ακτές μας, το βασικό ζητούμενο κάθε καλοκαιρινού
επισκέπτη της χώρας μας.
Μήπως καταστρέφουμε λοιπόν «τη χήνα που γεννά τα χρυσά αβγά»;
Το
μοναδικό ελληνικό τοπίο που δεν εξαντλείται στις καθαρές θάλασσες, τους
παραδοσιακούς οικισμούς, τα δάση, τη βιοποικιλότητα ή «τα αρχαία» μας,
αλλά στον ιδιαίτερο συνδυασμό τους που κάνει την Ελλάδα τόσο διαφορετική
από την Τουρκία, την Ιταλία, την Ισπανία και άλλες μεσογειακές χώρες;
Αυτό όμως που δύσκολα θα καταγράψει μια έρευνα είναι η πρόσληψη του
τοπίου και η βαρύτητα που έχει στην εμπειρία του επισκέπτη.
Σε κάθε
γωνιά της Ελλάδας συναντά κανείς αυτούς τους αμετανόητους «repeat
visitors», όπως τους θέλει η γλώσσα του marketing. Είναι οι άνθρωποι που επιλέγουν το ίδιο μέρος και το ίδιο
κατάλυμα κάθε χρόνο για τις διακοπές τους. Εμπιστεύονται την ποιότητα
της εμπειρίας τους και δεν την αλλάζουν. Και σε αυτή την ποιότητα
εμπειρίας περιλαμβάνεται το τοπίο, οι υπηρεσίες, οι τιμές, ο ιδιαίτερος
χαρακτήρας του καταλύματος και του φαγητού, η συμπεριφορά του
οικοδεσπότη.
Μήπως λοιπόν με τη «στρατηγική» μας καταστρέφουμε το τοπίο που
αποτελεί βασικό λόγο προσέλκυσης αυτών των επισκεπτών και όλων όσοι
έρχονται γι' αυτό που και εμείς τελικά επιδιώκουμε στις πολύτιμες
διακοπές μας: να εμβαπτιστούμε σε ένα περιβάλλον που αφηγείται μια
ιστορία ισορροπίας ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση;
Μια αφήγηση που δύσκολα βρίσκει κανείς στην πόλη και στην
καθημερινότητα.
Επιδιώκουμε επίσης κάτι άλλο:
Αν οι τόποι προορισμού είναι ομογενοποιημένοι, αν δεν
καταλαβαίνεις αν βρίσκεσαι σε μια ακτή στην Ελλάδα ή στην Ισπανία,
υποβαθμίζεται σημαντικά η εμπειρία του επισκέπτη.
Επομένως, αν απολέσουμε τα δάση μας, τα τοπία χαμηλής βλάστησης,
τον αιγιαλό μας και αν τα παραδώσουμε όλα στην ανάπτυξη, τι είδους
εμπειρία θα αποκομίζουν οι τουρίστες;
Ενδεχομένως να απευθυνόμαστε
κυρίως στους τουρίστες του all inclusive που μένουν εντός του
ξενοδοχείου, κολυμπάνε στην πισίνα και βγαίνουν για τη νυχτερινή ζωή.
Σε αυτή την κατηγορία μπορεί να περιλαμβάνονται τουρίστες
υψηλού, μεσαίου ή χαμηλού οικονομικού δυναμικού. Τα έσοδα από τον
τουρισμό μπορεί να βαίνουν αυξανόμενα. Αλλά τι θα συμβεί μακροπρόθεσμα;
Ας σκεφτούμε λοιπόν τι είδους τουρισμό θέλουμε, τι είδους Ελλάδα
προβάλλουμε στους ξένους και στους εαυτούς μας. Οι νόμοι είναι απλώς το
μέσον υλοποίησης αυτής της επιλογής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου