ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Με γερμανική εγγύηση και όχι με "εγγύηση" των άχρηστων πολιτικάντηδων της που πανηγυρίζουν (!) η ελληνική "έξοδος" στις αγορές

EΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του Ansgar Belke 

Μέλους του προεδρείου του Jean Monnet και διευθυντή του Ινστιτούτου για την επιχειρηματική οικονομία (IBES)

 

To γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών έχει δημοσίως ερμηνεύσει τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης για επιστροφή στις αγορές ως απόδειξη της επιτυχούς εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος και της επιστροφής της εμπιστοσύνης των αγορών κεφαλαίων στην ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική οικονομία. Αγωνιζόμενη η ελληνική κυβέρνηση για μία «πολλαπλή ισορροπία» (“multiple equilibria”), στοχεύει έτσι να συμβάλλει στην επιτυχία της έκδοσης.
 

Ωστόσο γιατί θα πρέπει οι επενδυτές να είναι τόσο ευτυχισμένοι για την έκδοση αυτή, την ίδια στιγμή που η σημερινή αφετηρία της Ελλάδας είναι εν μέρει χειρότερη από εκείνη του 2010, ενώ η ίδια αυτή χώρα μέχρι πριν από δύο μήνες είχε χαρακτηριστεί ως μία χαμένη υπόθεση.
 

Σε κάθε περίπτωση, τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία δεν δικαιολογούν μία τέτοια μεταστροφή απόψεων. Αυτά τα στοιχεία έχουν περισσότερο χειροτερέψει παρά βελτιωθεί σε σχέση με την Άνοιξη του 2010. Το αρχικό πρόγραμμα της τρόικας είχε υπερεκτιμήσει το δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή και, έτσι, το βάθος της ύφεσης ήταν εν μέρει αναπόφευκτο. Ωστόσο, ένα στοιχείο το οποίο δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί είναι ότι οι ελληνικές εξαγωγές δεν αυξήθηκαν, όπως συνέβη στην Πορτογαλία, η οποία αντιμετώπισε επίσης υποτονικές αγορές (η Ισπανία είναι η μεγαλύτερη αγορά της) και, επίσης, αντιμετώπισε ένα εγχώριο πιστωτικό κραχ. Η έλλειψη της αύξησης των εξαγωγών έκανε την ύφεση πολύ πιο μακρόχρονη και βαθύτερη από ό,τι θα ήταν σε διαφορετική περίπτωση και, επίσης, έκανε τη δημοσιονομική προσαρμογή πολύ πιο δύσκολη.

 
Κοιτάζοντας μπροστά, δεν φαίνεται να υπάρχει ελπίδα για μία βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς την αύξηση των εξαγωγών.  

Αυτό θα απαιτήσει βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Όχι την υιοθέτηση νέων νόμων στο κοινοβούλιο, αλλά προωθημένες αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί η διοίκηση. 

Ωστόσο χωρίς αύξηση των εξαγωγών, το σημερινό επίπεδο χρέους δεν είναι βιώσιμο και θα υπάρξει ανάγκη να υπάρξει ένα νέο κούρεμα του επίσημου χρέους (OSI).
Έχουν υπάρξει πρόσφατα δύο σημαντικές ειδήσεις από την Ελλάδα:
1) Η Ελλάδα πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα το 2013
2) Οι εξαγωγές το 2013 ήταν χαμηλότερες από το 2012. 

 

Η ελληνική κυβέρνηση δίνει έμφαση στην πρώτη είδηση, ενώ εμείς πιστεύουμε πως η δεύτερη, δηλαδή η έλλειψη ανάπτυξης των εξαγωγών είναι σημαντικότερη σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.
 

Θα αναρωτηθεί κανείς: Τυφλώθηκαν οι αγορές και φαίνονται να είναι ενθουσιασμένες με την έκδοση ελληνικών ομολόγων σε παράλογα επίπεδα; 

  Στην πραγματικότητα, όχι: 

Και αυτό γιατί τα ελληνικά κρατικά ομόλογα εξακολουθούν να έχουν μία πολύ υψηλή απόδοση σε σχέση με τα γερμανικά. Εκείνο που μετρά περισσότερο είναι ότι υπάρχει ένα είδος εγγύησης από πλευράς γερμανικής κυβέρνησης. Η καγκελάριος της Γερμανίας κα. Άνγκελα Μέρκελ υποσχέθηκε το 2012 μετά το κούρεμα του ελληνικού χρέους ότι δεν θα υπάρξει ένα νέο κούρεμα του ιδιωτικού χρέους (PSI). Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ΕΚΤ, επίσης, ετοιμάζει τώρα τις αγορές για μία πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης (Quantitative Easing) στην ευρωζώνη ακριβώς στην περίοδο που η Ελλάδα ανακοινώνει τα σχέδια της για την επιστροφή της στις αγορές κεφαλαίων. Έτσι, μετά από τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης και μετά από δύο πακέτα διάσωσης, οι κερδοσκόποι καλούνται να γίνουν οι μεγάλοι φορείς της ελπίδας στην Ελλάδα!
 

Αντιστρόφως, αυτό σημαίνει πως μελλοντικά, στην καλύτερη περίπτωση, οι επίσημοι φορείς -μεταξύ αυτών, πάνω απ’ όλα, οι εταίροι της ευρωζώνης οι οποίοι έχουν το δικό τους μεγάλο μερίδιο από ελληνικά κρατικά ομόλογα- θα εμπλακούν στο ζήτημα του ελληνικού χρέους (OSI) μέσω του ESM. Eίτε θα πρέπει να απαλλαγούν από τα χρήματά τους οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον, είτε η επαναπληρωμή του χρέους θα μετατοπιστεί τόσα μακριά στο μέλλον έτσι ώστε να το πληρώσει η επόμενη γενιά. Αλλά μην περιμένετε την ΕΚΤ ή το ΔΝΤ να συμμετάσχουν σ’ αυτό. Αυτοί οι φορείς θα αντιμετωπίζονται ως ανώτεροι πιστωτές.
 

Πράγματι ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Γιάννης Στουρνάρας, αναμένει παραπέρα ελάφρυνση του χρέους, το οποίο του το έχουν υποσχεθεί οι Υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ήδη από το 2012. Αυτή προβλέπει μεγαλύτερες ωριμάνσεις και χαμηλότερα επιτόκια για τα ήδη καταβληθέντα δάνεια έκτακτης ανάγκης που δόθηκαν από τις χώρες - μέλη της ευρωζώνης.
 

Όπως επισημάνθηκε παραπάνω, χωρίς αύξηση των εξαγωγών το επίπεδο του χρέους δεν είναι βιώσιμο και θα χρειαστεί ένα νέο OSI μέχρι η οικονομία να αρχίσει να αυξάνεται και πάλι. Έτσι ας ευχηθούμε στην ελληνική κυβέρνηση «καλή τύχη», με την ελπίδα ότι η έλλειψη αύξησης των εξαγωγών της χώρας προκλήθηκε από την έλλειψη πιστώσεων για τις ελληνικές επιχειρήσεις και ότι η επερχόμενη ανακοίνωση των μέτρων του Quantitative Easing από την ΕΚΤ θα συνεισφέρει στην λύση αυτού του προβλήματος.
 

Η όλη διαδικασία μπορεί να προχωρήσει μακροπρόθεσμα εφόσον η κυβέρνηση εφαρμόσει με επιτυχία την «πολλαπλή ισορροπία» στην οικονομία: Εφόσον, δηλαδή, οι επενδυτές πεισθούν ότι το ελληνικό πρόγραμμα προχωρά με επιτυχία και οι εξαγωγές αναβιώνουν ουσιαστικά και όχι εξαιτίας της δράσης της ΕΚΤ, τότε οι επενδυτές θα πειστούν για την Ελλάδα και θα επιστρέψουν, βάζοντας την Ελλάδα οικονομικά πάλι σε τροχιά.

Πηγή:www.capital.gr