"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΠΡΟΣΩΠΑ: Ενας άφοβος μουσικός από τα ξένα που δίδαξε τους Αθηναίους να ζουν

Του Νικου Bατοπουλου

Τι κάνεις όταν σε έχουν καλέσει σε μια χώρα για να διευθύνεις μια ορχήστρα και, εν τέλει, καταλήγεις μόνος σου μπροστά στο κοινό να δίνεις ρεσιτάλ βιολιού; 

Ο Michael Guttman, Βέλγος με καριέρα στη Γαλλία, είχε προσκληθεί να διευθύνει την Καμεράτα σε μία συναυλία που επρόκειτο να δοθεί την περασμένη Κυριακή, 19 Φεβρουαρίου, στην ιστορική αίθουσα του «Παρνασσού», στην πλατεία Καρύτση.

Μύριζαν ακόμη τα αποκαΐδια από το παρακείμενο κτίριο του «Αττικόν» εκείνο το λαμπρό μεσημέρι με το προμήνυμα της άνοιξης στον αέρα. Δίπλα, ο «Παρνασσός» ανθοστολισμένος για να πάει κόντρα στο κλίμα της κατήφειας, την ίδια ώρα που το συλλαλητήριο των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ προκαλούσε αμηχανία σε όσους είχαν κάτι προγραμματισμένο εκείνη την ημέρα. Η Καμεράτα είχε ραντεβού με το κοινό της στον «Παρνασσό», αλλά δεν ήρθε. Το προηγούμενο βράδυ είχε ληφθεί η δύσκολη απόφαση να αποσυρθεί η ορχήστρα από τη συναυλία, προληπτικά, για λόγους ασφαλείας με τον φόβο τυχόν επεισοδίων λόγων συγκέντρωσης στο κέντρο της Αθήνας την ώρα της συναυλίας

Θα ήθελα να έβλεπα την έκφραση του Michael Guttman όταν του ανακοινώθηκε, το βράδυ του Σαββάτου, «ότι ο γάμος μπορεί να γίνει αλλά η νύφη έχει λίγο πονοκέφαλο και θα μείνει στο σπίτι».  

Ο Guttman είχε κάνει ήδη δύο πρόβες με την ορχήστρα. Ηταν ενθουσιασμένος που ήταν στην Ελλάδα, μας αγαπάει και μας γνωρίζει. Νονά του ήταν η περίφημη πιανίστρια Τζίνα Μπαχάουερ, γι’ αυτό δήλωσε και λίγο «συγγενής» μας, όταν στάθηκε μόνος ενώπιον του κοινού στη συναυλία, που επέμενε με πάθος να γίνει και την έκανε έστω και χωρίς ορχήστρα!

Στη θέση του ακροατή, ένιωσα περίεργα. Είχα πληροφορηθεί από τους ανθρώπους του «Παρνασσού» ότι ο Guttman πέρασε ώρες το βράδυ του Σαββάτου στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του κάνοντας μανιασμένα πρόβες με το βιολί του για να βγάλει πρόγραμμα συναυλίας και να μην προδώσει το κοινό.

«Ηρθα για να παίξω μουσική», είπε. «Και δηλώνω παρών στην όμορφη πόλη σας».

«Τι να κάνουν αυτή τη στιγμή οι μουσικοί της Καμεράτας;», αναλογίστηκα όταν ο Guttman τα έδινε όλα, με πάθος και με πείσμα ερμηνεύοντας συγκλονιστικά Μπαχ. Και κατά πόσον οι μουσικοί της Καμεράτας ήταν σύμφωνοι με τον υπερπροστατευτισμό της διοίκησης της ορχήστρας, που προτίμησε να εξαντλήσει το αίσθημα προνοίας;

Μάθημα ζωής
Είχα μπροστά μου, και μαζί μου οι μερικές δεκάδες Αθηναίοι που είχαν έρθει να ακούσουν μουσική, ένα άμεσο παράδειγμα διαφοράς νοοτροπίας. Ο βιολονίστας από το Βέλγιο μας έδειχνε το πώς κερδίζεται η ζωή στην πόλη. Με παρουσία, όχι με απουσία. Το είπε καθαρά στο κοινό, στο οποίο απευθύνθηκε με χιούμορ και αμεσότητα δύο φορές στα αγγλικά. Ο άνθρωπος είχε μεγάλη αγάπη σε αυτό που έκανε, ήταν εμφανές ότι πρώτα από όλα σεβόταν τον εαυτό του και όσα είχε επενδύσει για να φθάσει ψηλά.

Ο ίδιος έγινε ένας μεσημβρινός αστέρας στην πλατεία Καρύτση, εκείνη την Κυριακή. Ο Michael Guttman, που μαζί με τρεις έξοχους Ελληνες σολίστες, τον πιανίστα Απόστολο Παληό, τον τσεμπαλίστα Γεράσιμο Χοϊδά και τη μεσόφωνο Κατερίνα Ρούσσου, μας έδειξαν ότι με δουλειά και όχι με αποχή κερδίζεται η ζωή. 

Το κοινό, ακόμη και όσοι είχαν αρχικά απογοητευθεί μη γνωρίζοντας ότι η Καμεράτα είχε ακυρώσει τη συμμετοχή της, έφυγε με ανεβασμένο ηθικό. Εξω, η Αθήνα ήταν ήρεμη και ηλιόλουστη. Ηταν μια μέρα «από τα παλιά». Αισθανόμασταν έτσι, επηρεασμένοι από ένα μάθημα ζωής, που μας το έδωσε στην μπαρουτοκαπνισμένη γειτονιά της Αθήνας, όχι ένας Ελληνας, αλλά ένας Δυτικοευρωπαίος. Μας κοίταξε στα μάτια και μας είπε: «Η ζωή δεν σταματάει».

Δεν είχα φανταστεί ότι στη διάρκεια ενός δίωρου στον ιστορικό «Παρνασσό» θα έφευγα, εν τέλει, αναλογιζόμενος για το ποιος είναι το παλικάρι στη ζωή και για το πώς κερδίζεται κάθε μέρα η αξιοπρέπεια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: