Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Μαριόλη του δρ Παναγιώτη Αλεξάκη (Καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών) ο οποίος αναλύει τις τεχνικές λεπτομέρειες μιας αλλαγής νομίσματος, αλλά και τα προβλήματα που τη συνοδεύουν.
- Κύριε Αλεξάκη, πολύς λόγος γίνεται για την πιθανότητα αλλαγής νομίσματος και επιστροφής στη δραχμή. Ποιες είναι οι τεχνικές λεπτομέρειες μιας τέτοιας διαδικασίας;
Αν αποφασίσει η χώρα να φύγει από το ευρώ και να πάει σε νέο νόμισμα, θα πρέπει να καθορίσει τη συναλλαγματική ισοτιμία με όλα τα νομίσματα, το ευρώ, το δολάριο κ.ο.κ., και να ξεκινήσει με το νέο νόμισμα. Ο καθορισμός της ισοτιμίας θα καθοριστεί με βάση τα νέα οικονομικά στοιχεία που υπάρχουν για τη χώρα μας, δηλαδή τα θέματα του ΑΕΠ, της ανταγωνιστικότητας -που πρέπει να διασφαλίζεται- του πληθωρισμού, του εξωτερικού ισοζυγίου.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη διαδικασία δεν είναι απλή, με την έννοια ότι δεν μπορούμε να πούμε σήμερα «φεύγουμε από το ευρώ» και αύριο υιοθετούμε τη δραχμή ή όποιο άλλο νέο νόμισμα. Χρειάζεται μελέτη, ενώ θα πρέπει να αναλυθούν στοιχεία και μεγέθη, αλλά και οι στόχοι της χώρας για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας.
Τεχνικά πάντα, η διαδικασία καθορισμού της ισοτιμίας δεν είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, δεδομένου ότι έχει γίνει η απαραίτητη μελέτη και προεργασία, όμως θα πρέπει της απόφασης να έχουν προηγηθεί συζητήσεις με τους εταίρους στην Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
- Πόσο εφικτή είναι μια τέτοια εξέλιξη;
Ο καθορισμός της ισοτιμίας δεν είναι το μόνο σημαντικό στην αλλαγή νομίσματος. Η μετάβαση δεν μπορεί να γίνει εν μία νυκτί, παρά το γεγονός ότι το τεχνικό θέμα είναι αντιμετωπίσιμο. Θα πρέπει να δει κανείς όλες τις διεθνείς συμβάσεις, αυτά που έχουν υπογραφεί στο πλαίσιο της Ε.Ε. και ακολουθεί η χώρα μας. Οι συνέπειες θα πρέπει να αναλυθούν διεξοδικά, δεν είναι απλό το «φεύγω και πάω στη δραχμή».
Όταν μια χώρα φτάνει στο σημείο να αποφασίσει την αλλαγή νομίσματος, το ουσιώδες είναι ότι, προφανώς, δεν αντέχει να βρίσκεται σε ένα σκληρό νόμισμα. Θα έλεγα ότι οι αγορές είναι αυτές που σε ωθούν να φύγεις από ένα νόμισμα. Εντούτοις, και να κηρυχθεί πτώχευση, αυτή θα μπορούσε να γίνει και εντός του ευρώ, όπως συζητείται τελευταία.
Προσωπικά, δεν θα ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ. Επίσης, δεν θεωρώ ότι η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να εγκαταλείψει την Ε.Ε. Όλα αυτά τα θέματα δεν έχουν συζητηθεί στη διάσταση που πρέπει και το να λέμε ότι μια ημέρα θα κηρύξουμε πτώχευση και την επόμενη θα πάμε στη δραχμή είναι συζήτηση πανικού και όχι ανάλυσης. Χρειάζεται ανάλυση με ήρεμο μυαλό για το τι σημαίνουν όλα αυτά. Λυπάμαι πολύ που δεν έχει υπάρξει μια τέτοια συζήτηση.
Αυτοί που λένε ότι η μετάβαση είναι απλή υπόθεση δεν έχουν αναλύσει όσο πρέπει τα πράγματα ή απλώς θέλουν να κατευθύνουν τον κόσμο προς τα εκεί. Βάζουν τον κόσμο σε μια συμπεριφορά αγέλης.
- Ποιες, κατά τη γνώμη σας, θα είναι οι συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης/απόφασης;
Ανοίγει μια «βεντάλια» από θέματα τα οποία δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα εξελιχθούν και τι ακριβώς θα γίνει. Από εκεί και πέρα, η κυβέρνηση μπορεί να λάβει την απόφαση και να τραβήξει η χώρα τον δικό της δρόμο. Οι συνέπειες δεν είναι μόνο ότι φεύγεις από το ευρώ. Σκεφτείτε ότι, για να μην έχουμε διαδοχικές υποτιμήσεις του νομίσματος, θα πρέπει να υλοποιηθεί το κατάλληλο οικονομικό πρόγραμμα, γιατί, σε αντίθετη περίπτωση, θα πέσουμε σε παγίδα.
Υπάρχουν προβλήματα στα έσοδα, στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, στο άνοιγμα των αγορών, στα αντικίνητρα στις επιχειρήσεις. Τα θέματα είναι τόσο σημαντικά, που, αν πάμε σε νέο νόμισμα και δεν τα λύσουμε, η χώρα θα βυθιστεί. Το να μπορείς να «χειρίζεσαι» τη νομισματική ισοτιμία δεν είναι πανάκεια.
Μια μικρή χώρα όπως η δική μας, που θεωρείται «μικρή ανοιχτή οικονομία» δεν έχει καμία δυνατότητα να έχει ανεξάρτητη νομισματική πολιτική. Η χωρά λειτουργεί ως «price taker» και, συνεπώς, το παγκόσμιο επίπεδο τιμών καθορίζει τις τιμές εντός της χώρας. Μόνο πολύ μεγάλες οικονομίες μπορούν να διαμορφώσουν τις τιμές στο εσωτερικό τους.
Τα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι τα ίδια, είτε μείνουμε στην Ευρωζώνη είτε επιλέξουμε την έξοδο. Ωστόσο, εκτός ευρώ, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να βρούμε λύσεις.
Εξάλλου, στο παρελθόν δεν έχουμε δείξει οικονομική πειθαρχία. Το πρόβλημα είναι στην οικονομική πολιτική και στα προβλήματα της χώρας, που, είτε εντός είτε εκτός, τα ίδια θα είναι. Τέλος, θα θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, αν πράξουμε κάτι τέτοιο, φεύγουμε από μια ισχυρή οικονομική συμμαχία όπως η Ε.Ε.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 18ης Φεβρουαρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου