Νησίδες σωτηρίας

Tης Mαριας Kατσουνακη

Αλλοι διαπρέπουν στο εξωτερικό, άλλοι επιδιώκουν να διεκδικήσουν μια διάκριση στην Ελλάδα, όλοι συναντώνται στο ενδιαφέρον, στην επιμονή και στην αγάπη τους γι’ αυτό που κάνουν.

Παρακολουθώντας τη σειρά της ΕΤ1 «Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους» ενώ παράλληλα η χώρα περιδινείται παγωμένη, ανοχύρωτη και ηττημένη, η συγκίνηση είναι δυσανάλογη με το περιεχόμενο. «Το μέγεθος της νησίδας» επιγράφεται η συγκεκριμένη εκπομπή και αναφέρεται στα ελληνικά μαθηματικά μυαλά.

Κατ’ αρχάς, οι σταρ: ο 62χρονος Χρίστος Παπαδημητρίου (καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ), κορυφαίος, διεθνώς, ερευνητής στην πληροφορική, και ο 30χρονος Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, καθηγητής ήδη στο φημισμένο MIT των ΗΠΑ. Διακεκριμένοι, βραβευμένοι, αφηγούνται την περιπέτεια της ζωής και της μαθηματικής σκέψης. Κοντά τους νεαροί μαθητές, επίδοξοι ερευνητές, από όλα τα κοινωνικά στρώματα, που κατανοούν την ομορφιά μιας επιστήμης την οποία περιγράφουν και ως ύψιστη τέχνη.

Η σκηνοθεσία (του έμπειρου Μενέλαου Καραμαγγιώλη) οδηγεί τον θεατή κάτω από το επιφαινόμενο. Συνθέτει αντιστικτικά χαρακτήρες, σχέσεις, σκέψεις, απόψεις. Ο φακός ακολουθεί τα πρόσωπα όπως μια εξίσωση, συνδέοντας το γνωστό με το άγνωστο. Χρησιμοποιεί τα δεδομένα, συγκεντρώνεται απόλυτα πάνω στον στόχο. Επιστρέφει στην αρχή, για να επανελέγξει και να φωτίσει, στη συνέχεια, με νέα στοιχεία τη «λύση».

Συγκινούμαι, γιατί αντιλαμβάνομαι μια επώδυνη παραλληλία. Η πορεία της χώρας, οι άνθρωποι, οι αντιστάσεις τους. Λέει ο Χρ. Παπαδημητρίου: «Πρέπει να δημιουργήσεις μια υγιή νησίδα. Ενα τμήμα, ένα εργαστήριο, εσύ και δυο φίλοι, ας ελπίσουμε κάποτε όλη η Ελλάδα... Είναι στρατηγική απόφαση. Πρέπει να αποφασίσεις τι μέγεθος νησίδας θέλεις να φτιάξεις. Είσαι πολύ φιλόδοξος; Θα φας τα μούτρα σου. Δεν είσαι αρκετά φιλόδοξος; Θα σε φάνε. Υπάρχουν άλλες νησίδες δίπλα...».

Ενας τυφλός μαθητής, ο Αργύρης Κουμτζής, από τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, αριστεύει και βραβεύεται στον πανελλήνιο μαθητικό διαγωνισμό στα μαθηματικά «Ο Ευκλείδης».

Εναν άλλον μαθητή που διακρίνεται τον γνωρίζουμε μόνο μέσα από τα αρχικά του. Φοιτά στο δημόσιο σχολείο των Φυλακών Αυλώνα. Ακόμη δέκα παιδιά από τις φυλακές συμμετείχαν στον διαγωνισμό. Εκείνος προχώρησε ένα βήμα παραπάνω και κέρδισε. Το βραβείο παραλαμβάνει ο καθηγητής Μαθηματικών και διευθυντής του σχολείου, Π. Δαμιανός: «Οταν του το δώσω, είμαι σίγουρος ότι θα κοκκινίσει. Θα πει ευχαριστώ πολύ. Απλά. Είναι παιδιά που κάνουν όνειρα, προσπαθούν, ελπίζουν μια δεύτερη ευκαιρία. Ας είναι αυτό το βραβείο μια αρχή για όλους τους μαθητές, να γίνουν δυνατότεροι για να αντιμετωπίσουν τη ζωή τους», δηλώνει ο καθηγητής στην κάμερα.

Αυτή η μικρή, μεγάλη, νησίδα των μαθηματικών περνά μήνες άχαρης προσπάθειας για λίγες ώρες χαράς. Γνωρίζει τι σημαίνει ήττα και την αναλύει. «Θέλω να μαθαίνω μέσα από την ήττα», λέει ένας εξ αυτών. Δεσμευμένοι όλοι σε μια διαδικασία, σε μια διά βίου «συνάντηση»: «Απογοητεύεσαι, τρως τα μούτρα σου, παίρνεις θάρρος, συνεχίζεις».

Ας ελπίσουμε κάποτε όλη η Ελλάδα... Μέσα από την απόρριψη, την ισοπέδωση, την άρνηση, να αναπτύξει αντιστάσεις. Νησίδες θέλησης, επιθυμίας, αγάπης.