ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Ο αρχιτέκτονας της διχοτόμησης

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

Δύσκολα μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει πολιτικός που σημάδεψε την τουρκική πολιτική στο Κυπριακό όσο ο Ραούφ Ντενκτάς. 

Ηγέτης των Τουρκοκυπρίων επί σχεδόν πέντε δεκαετίες, υπήρξε ο αρχιτέκτονας της διχοτόμησης της Κύπρου και ο «κακός δαίμονας» των Ελληνοκυπρίων. Το γεγονός ότι  στην κηδεία του θα παραστεί ο τούρκος Πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ το κόμμα του οποίου συγκρούστηκε μαζί του και τον παραμέρισε, δείχνει τις εθνικές διαστάσεις που προσέλαβε η προσωπικότητα του Ρ. Ντενκτάς στην Τουρκία. Ούτε είναι τυχαίο για πολλά χρόνια ο Ντενκτάς εθεωρείτο στην Τουρκία ως ο δημοφιλέστερος τούρκος πολιτικός. Αφησε τη διχοτομική σφραγίδα του στην Κύπρο και υπήρξε ο ιδρυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης ΤΜΤ, η οποία διέπραξε πολλές δολοφονίες και χρησιμοποιήθηκε για να πληγεί ο ενωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ στη δεκαετία του 1950.

Ο Ραούφ Ντενκτάς γεννήθηκε στην Πάφο το 1924. Ο πατέρας του, Ραΐφ Εφέντης, καταγόταν από το αμιγώς τουρκοκυπριακό χωριό Αγιος Επιφάνιος. Ο Ντενκτάς αποφοίτησε από την Αγγλική Σχολή Λευκωσίας. Το 1944 πήγε στο Λονδίνο, όπου σπούδασε Νομικά στο Lincoln's Inn με υποτροφία του British Council.

Η σύνδεσή του με το τουρκικό βαθύ κράτος άρχισε το 1957 όταν ήταν βοηθός Γενικός Εισαγγελέας. Παραιτήθηκε από το αξίωμα για να αναμειχθεί στην πολιτική. Ανέλαβε πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τουρκοκυπριακών Συνδέσμων, η οποία εθεωρείτο ισχυρό πολιτικό σώμα αφού ο πρόεδρος της ομοσπονδίας, Φαΐζ Καϊμάκ αναγκάστηκε από την Τουρκία να παραιτηθεί. Το τέλος του 1957, μαζί με τον φίλο του, γιατρό Μπουρχάν Ναλμπάντογλου και τον τούρκο πρόξενο στην Κύπρο, Κεμάλ Τανρισεβντί, ίδρυσαν την τρομοκρατική οργάνωση ΤΜΤ.

Ο Ντενκτάς εκπροσώπησε τους Τουρκοκυπρίους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1958 και ήταν μέλος της τουρκικής αντιπροσωπίας που προετοίμασε και υπέγραψε τις Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου τον Ιανουάριο του 1959. Κατά τη διάρκεια της ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας (16 Αυγούστου 1960) μέχρι και τις ένοπλες συγκρούσεις τον Δεκέμβριο 1963, εργάστηκε συνειδητά προς την κατεύθυνση της υπονόμευσης του κυπριακού κράτους. Κατά τη διάρκεια των αιματηρών γεγονότων της τουρκοκυπριακής ανταρσίας, που ξέσπασαν τον Δεκέμβριο του 1963 εξ αφορμής της πρότασης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για τροποποίηση δεκατριών σημείων του Συντάγματος, ο Ντενκτάς είχε πρωταγωνιστικό ρόλο.

Τον Ιανουάριο του 1964 έλαβε μέρος στην πενταμερή διάσκεψη του Λονδίνου για το Κυπριακό, ενώ τον επόμενο μήνα εμφανίστηκε ως εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων στα Ηνωμένα Εθνη, όπου υπεραμύνθηκε των τουρκικών θέσεων.

Το 1973 ίδρυσε το Κόμμα Εθνικής Ενότητας και το 1975 έγινε «πρόεδρος» του «ομόσπονδου τουρκοκυπριακού κράτους», ενώ προχώρησε στις 15 Νοεμβρίου 1983 στην παράνομη και μονομερή ανακήρυξη της λεγόμενης «τουρκικής δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου». Εκλέγεται πρόεδρος του ψευδοκράτους το 1985 και επανεκλέγεται το 1990, 1995 και 2000.

Η σύγκρουσή του με το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ταγίπ Ερντογάν που στο μεταξύ είχε ανέλθει στην εξουσία με επίκεντρο το σχέδιο Ανάν, τον οδηγεί στο περιθώριο και στην ανακοίνωση ότι το 2005 ότι δεν θα διεκδικούσε επανεκλογή του στην προεδρία του ψευδοκράτους.

ΤΑ ΝΕΑ