Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
Μια άνευ προηγουμένου μάχη πολιτική, διπλωματική και οικονομική είναι σε εξέλιξη, καθώς έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την οριστική επιλογή του Αζερμπαϊτζάν και της κρατικής εταιρείας πετρελαίου SOCAR του αγωγού μέσω του οποίου θα διοχετευθούν στην αγορά της Ευρώπης μέσω του Νότιου Διαδρόμου σχεδόν 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, από την εκμετάλλευση του μεγάλου κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ της Κασπίας.
Ο Νότιος Διάδρομος είναι ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κασπία προς την Ευρώπη, παρακάμπτοντας και περιορίζοντας την ενεργειακή εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τη Ρωσία.
Το γεγονός όμως είναι ότι οι περίκλειστες χώρες της Κεντρικής Ασίας όπως το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν εμποδίζονται πρακτικά από τη Μόσχα ώστε να διοχετεύσουν μέσω του Αζερμπαϊτζάν το φυσικό αέριό τους προς την Ευρώπη. Και με τον τρόπο αυτό η Μόσχα κλείνει τη στρόφιγγα στον Νότιο Διάδρομο, περιορίζοντας τις ποσότητες μόνο σε αυτές που μπορεί να διαθέσει το Αζερμπαϊτζάν.
Η έκβαση αυτού του αγώνα δρόμου αφορά άμεσα τη χώρα μας, καθώς από τις τέσσερις προτάσεις που υπάρχουν για την κατασκευή αγωγών ο ένας, ο ITGI (Interconnector Turkey-Greece-Italy), στην κοινοπραξία του οποίου συμμετέχει και η ΔΕΠΑ, έχει την υποστήριξη της Ελλάδας. Ο αγωγός αυτός θα μεταφέρει 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, το οποίο θα φθάνει από την Τουρκία και μέσω ελληνικού εδάφους στις ακτές του Ιονίου και από εκεί με τον υποθαλάσσιο αγωγό «Ποσειδών» θα καταλήγει στην Ιταλία.
Ο Nabucco, που αποτελεί τη βόρεια εκδοχή του Νότιου Διαδρόμου με πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα (31 δις κ.μ.) και κόστος κατασκευής 18 δισ. δολάρια, θα ακολουθήσει τη διαδρομή Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και θα καταλήγει στην Αυστρία.
Ο αγωγός αυτός έχει μεν την υποστήριξη της Κομισιόν, αλλά αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας, καθώς η ποσότητα των 10 δισ. κυβικών μέτρων που μπορεί να διαθέσει το Αζερμπαϊτζάν καθιστά αντιοικονομικό το σχέδιο. Την περασμένη Δευτέρα μάλιστα η ανακοίνωση της γερμανικής εταιρείας RWE ότι επανεξετάζει τη συμμετοχή της στην κοινοπραξία του Nabucco προκάλεσε την κινητοποίηση των «αντίπαλων» κοινοπραξιών.
Ο TAP (Trans Adriatic Pipeline), ο οποίος από την Κομοτηνή θα διασχίζει το ελληνικό έδαφος, αλλά θα περνά στην Αλβανία και από εκεί με υποθαλάσσιο αγωγό θα καταλήγει στην Ιταλία, είναι ευθέως ανταγωνιστικός με τον ITGI και έχει χωρητικότητα 10 δισ. κ.μ. ετησίως με δυνατότητα αύξησης σε 20 δισ. κ.μ.
Είναι προφανές ότι η «αφετηρία» του υποθαλάσσιου αγωγού προσφέρει σημαντικό πλεονέκτημα στη χώρα που θα τη φιλοξενήσει, όχι μόνο οικονομικό αλλά και γεωστρατηγικό, και για τον λόγο αυτόν η μάχη που δίνεται μεταξύ των δύο αγωγών είναι σκληρή.
Πλεονέκτημα του TAP είναι ότι στην κοινοπραξία συμμετέχει ο πετρελαϊκός κολοσσός, η νορβηγική Statoil, η οποία κατέχει όπως και η ΒΡ από 25,5% του κοιτάσματος του Σαχ Ντενίζ, αλλά ο ITGI βρίσκεται σε προχωρημένοι στάδιο και μπορεί πιο σύντομα να ολοκληρωθεί.
Σαν σφήνα όμως έχει προκύψει η πρόταση της εταιρείας ΒΡ (που κατέχει το 25,5% του κοιτάσματος) για τη δημιουργία του αγωγού South-East Pipeline (SEEP), αγωγού ο οποίος είναι ευθέως ανταγωνιστικός του Nabucco καθώς διέρχεται από τη Βουλγαρία και στη διαδρομή προς την Αυστρία θα επιτρέψει την τροφοδοσία με φυσικό αέριο των χωρών της Κεντροανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων.
ΡΩΣΙΑ
Επισπεύδει την κατασκευή του South Stream
Σε ολα οσα συμβαίνουν με τους αγωγούς φυσικού αερίου αποκτά ιδιαίτερη σημασία η επιμονή της Μόσχας για την επίσπευση κατασκευής του αγωγού South Stream, ο οποίος θεωρητικά είναι «παράλληλος» με τους αγωγούς που θα μεταφέρουν αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, αλλά η έγκαιρη κατασκευή του και η προώθηση ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα δώσει στρατηγικό πλεονέκτημα στη Ρωσία και την Gazprom, εδραιώνοντας τη ρωσική επιρροή στην Ευρώπη μέσω της ενεργειακής εξάρτησης από τη Μόσχα.
Στο παιχνίδι αυτό η Ελλάδα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο και δεν είναι τυχαίο ότι ο Β. Πούτιν και ο πρόεδρος της Gazprom κ. Μίλερ επέλεξαν να συναντήσουν τον πρόεδρο της ΝΔ Α. Σαμαρά ώστε να στείλουν το μήνυμά τους και να δηλώσουν ότι η Ρωσία, παρά τα παραστρατήματα της βουλγαρικής (και της προηγούμενης ελληνικής) κυβέρνησης, είναι και θα επιδιώξει να είναι παρούσα στα Βαλκάνια και στον νότιο άξονα τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο.
ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου