Αλυσοδεμένη χώρα

Tου Nικου Xρυσολωρα

Η Ελλάδα δεν είναι απλώς «ένα απέραντο φρενοκομείο». Oπως ακριβώς συνέβαινε παλαιότερα και στα ψυχιατρεία παρωχημένου τύπου, έτσι και στο δικό μας συλλογικό «ίδρυμα», η δομή, οι κανόνες, οι κώδικες συμπεριφοράς και οι προϋποθέσεις επιβίωσης παραπέμπουν σε τριτοκοσμική φυλακή.

Μόνο σε τέτοιες φυλακές ισχύει το δίκαιο του δυνατού, του καπάτσου, του ικανού να ελίσσεται μέσα σε ένα πλέγμα σχιζοφρενικών ρυθμίσεων. Μόνο στη φυλακή επιβιώνει όχι όποιος σέβεται τον κοινό χώρο, αλλά όποιος τον καταπατά προς ίδιον όφελος. Μόνο στη φυλακή συμμετέχουν στα κοινά βάρη όχι όσοι τυπικά υποχρεούνται, αλλά όσοι, λόγω θέσεως στην αυθαίρετη εσωτερική ιεραρχία, δεν μπορούν να τα αποφύγουν. Μόνο εκεί υπάρχουν «φυλές» που απολαμβάνουν τόσο προκλητικής ατιμωρησίας και εξωθεσμικών προνομίων.  

Πού αλλού εκτός από τις φυλακές ισχύουν κανόνες συμβίωσης σχεδιασμένοι να δυσκολεύουν τη ζωή, πού αλλού η αλληλεγγύη ισχύει μόνο για τους «δικούς μας ανθρώπους»;

Ενα «τμήμα μεταγωγών» είναι και το εκπαιδευτικό μας σύστημα, αφού επί δεκαετίες απονέμει πτυχία που χρησιμεύουν μόνο ως εισιτήρια για τη φυλακή της λογικής - το ελληνικό Δημόσιο. 

Κάτι ανάμεσα σε στρατιωτική θητεία και φυλακή θυμίζουν και οι εργασιακές σχέσεις, καθώς η παλαιότητα, οι γνωριμίες, η τύχη και η «καβάτζα» μετρούν περισσότερο από την εργατικότητα, τη δημιουργικότητα, το ταλέντο, ακόμη και τα τυπικά προσόντα. Οπως υπάρχουν φυλακισμένοι «δύο ταχυτήτων», έτσι και στην Ελλάδα υπάρχουν εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων, οι -ανεξαρτήτως επιδόσεων- απόλυτα προστατευμένοι και οι απόλυτα απροστάτευτοι.

Εγκλωβισμένοι ανάμεσα στον νεποτισμό, το ανυπόφορο κιτς του παρακμιακού σταρ σύστεμ και την αδικία, όσοι τίμιοι άνθρωποι έχουν απομείνει στην ελληνική φυλακή, χαραμίζουν τις ζωές τους πληρώνοντας τα σπασμένα: της φοροδιαφυγής και των πελατειακών σχέσεων, των αγκυλώσεων ενός πολιτικού συστήματος απόλυτα προστατευμένου από τον ανταγωνισμό νέων δυνάμεων και από τη δίωξη των μελών του που παρανομούν. Προσπάθησαν ανεπιτυχώς -αλλά ίσως όχι αρκετά αποφασιστικά- να επαναστατήσουν εναντίον των δεσμοφυλάκων τους.  

Αν δεν θέλουν να σαπίσουν μέσα στο κλουβί, θα πρέπει να σηκωθούν και να ξαναπροσπαθήσουν. Αλλωστε, «δεν έχουν τίποτε άλλο να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους». Τις αλυσίδες της ανικανότητας, της οκνηρίας και της διαφθοράς, που τους δένουν και κρατούν κλειδαμπαρωμένο σε πνιγηρά υπόγεια το όραμα των πατέρων τους έθνους μας.