Της Ντίας Ζάβρα
Καλώς ήρθες... Στις 31 Οκτωβρίου ο πλανήτης Γη υποδέχεται έναν ακόμα άνθρωπο και φτάνει αισίως (;) στους 7 δισεκατομμύρια κατοίκους. Στο συμπέρασμα αυτό τουλάχιστον καταλήγουν η Υπηρεσία Πληθυσμιακής Καταμέτρησης του ΟΗΕ, το Γαλλικό Ινστιτούτο Δημογραφικών Μελετών και άλλοι οργανισμοί, γιορτάζοντας αυτήν την πληθυσμιακή άνθιση, παράλληλα όμως κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για μία έκρηξη με απρόβλεπτες συνέπειες.
Και φέροντας, ξανά, επί τάπητος τον «υπερπληθυσμό» -όπως πρώτος τον διατύπωσε ο διανοούμενος Τόμας Μάλθους το 1798 στο «Δοκίμιο για την Αρχή του Πληθυσμού», όπως το 1968 ανέπτυξε ο νομπελίστας Πολ Ερλιχ στο βιβλίο του «Η πληθυσμιακή βόμβα».
Μια πληθυσμιακή βόμβα που μοιάζει πλέον έτοιμη να εκραγεί σε έναν πλανήτη υπερχρεωμένο, εξουθενωμένο από τις κλιματικές αλλαγές, την έλλειψη τροφίμων, διαβρωμένο από την καταστροφή των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, το λιώσιμο των πάγων -έναν πλανήτη που αυξάνεται κατά 76 εκατομμύρια κατοίκους ετησίως και που εκτιμάται ότι έως το 2050 θα ξεπεράσει τα 9 δισεκατομμύρια και έως τα τέλη του αιώνα θα αγγίξει τα 10 δισεκατομμύρια.
Από ιστορικής πλευράς, η ραγδαία αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού είχε ήδη ξεκινήσει από τον 19ο αιώνα.
Τους δύο τελευταίους αιώνες, όμως, ο αριθμός επταπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τα 6 δισεκατομμύρια το 1999, φτάνοντας τα 7 δισ. φέτος και αγγίζοντας (σύμφωνα με εκτιμήσεις) τα 10 δισεκατομμύρια στο τέλος του 21ου αιώνα.
Μόλις επτά χώρες αντιπροσωπεύουν σήμερα το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού:
Η Κίνα ηγείται της λίστας με πληθυσμό που ξεπερνά τα 1,3 δισεκατομμύρια, στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ινδία με 1,17 δισ. πολίτες, ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Ινδονησία, η Βραζιλία, το Πακιστάν και η Νιγηρία.
Αν και στο μακρινότερο μέλλον θα υπάρξουν ανακατατάξεις Εως το 2050, η Ινδία αναμένεται να γίνει το πολυπληθέστερο κράτος στον κόσμο, αφού η πολιτική του «ενός παιδιού» του Πεκίνου ανακόπτει την αύξηση του κινεζικού πληθυσμού (δεν αποκλείεται μάλιστα ο πληθυσμός της Κίνας να μειωθεί κάτω του 1 δισ. έως το 2100).
Η Νιγηρία αναμένεται να εκτοξευτεί στην τρίτη θέση, ξεπερνώντας (σε πληθυσμό) τις ΗΠΑ. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της πληθυσμιακής έκρηξης αναμένεται να καταγραφεί στον αναπτυσσόμενο κόσμο... Ο πληθυσμός στην Αφρική θα αυξηθεί από 1 δισ. το 2010 στα 3,6 δισ. το 2100.
Το 1950, το 32% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικούσε σε πλούσιες χώρες. Εως το 2100 μόλις το 13% θα κατοικεί εκεί. Ο κόσμος αυξάνεται και πληθύνεται λοιπόν, το βιοτικό επίπεδο, όμως, δεν βελτιώνεται... Περισσότεροι από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι πέφτουν κάθε βράδυ για ύπνο πεινασμένοι, τουλάχιστον 1,7 δισεκατομμύρια ζουν σε καθεστώς φτώχειας... Το θέμα πλέον έγκειται όχι στο πόσοι θα είμαστε αλλά στο πώς θα επιβιώσουμε...
Και ο κόσμος βρίσκεται ανάμεσα σε δύο επιλογές:
Υψηλά ποσοστά γονιμότητας και έκρηξη του πληθυσμού που συνεπάγεται ελλείψεις σε τρόφιμα και άλλους βασικούς πόρους.
Χαμηλά ποσοστά γονιμότητας που οδηγούν σε γηράσκοντες πληθυσμούς και δημιουργούν βρόγχους στις κοινωνικές υπηρεσίες (όπως ήδη ανακαλύπτουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες).
Η επιλογή δική μας
Ποιοι είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν αριθμητικά την πορεία του παγκόσμιου πληθυσμού;
Το ποσοστό γονιμότητας, που μειώνεται πλέον στα 2,5 παιδιά ανά γυναίκα -στο ήμισυ από αυτό που είχε καταγραφεί το 1950. Εως τα μισά του αιώνα μπορεί να αγγίζουμε τα 11 δισεκατομμύρια ή να έχουμε σταματήσει στα 8 δισεκατομμύρια, εκτιμά ο ΟΗΕ -η διαφορά είναι μόλις ένα παιδί ανά γυναίκα. Οταν λοιπόν στην Αφρική ο μέσος όρος γεννήσεων είναι 4,7 παιδιά ανά γυναίκα, στην Ευρώπη είναι 1,6
Το ποσοστό θνησιμότητας που στην Αγκόλα αγγίζει τους 104,3 θανάτους ανά 1.000 γεννήσεις, όταν στην Ισλανδία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 2,07.
Η ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης, «το άχυρο που έσπασε την πλάτη της καμήλας», όπως έγραφε το 1968 ο Ερλιχ, προβλέποντας ότι «εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθάνουν από την πείνα και θα είναι πολύ αργά για να κάνουμε κάτι». Επιβεβαιώθηκε, τουλάχιστον όσον αφορά την αύξηση του πληθυσμού, λόγω των ιατρικών επιτευγμάτων. Ετσι στην Ινδία το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε από 38 έτη το 1952 στα 64 σήμερα, στην Κίνα από 41 στα 73.
Οι μετανάστες που, εισέρευσαν την τελευταία δεκαετία στα εύπορα κράτη του Κόλπου -στο Κατάρ, αναλογώντας στους 90,6 πολίτες ανά 1.000 και συμβάλλοντας στην αύξηση του πληθυσμού κατά 11%. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με 75,1 μετανάστες ανά 1.000 πολίτες και πληθυσμιακή αύξηση 9,1%.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου