Της Ελενας Μπέλλη
Μηδέν εις το πηλίκον: Δέκα χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου στο Αφγανιστάν και την ανατροπή των Ταλιμπάν, οι ΗΠΑ βρίσκονται ενώπιον μίας πολυεπίπεδης κρίσης που θέτει εν αμφιβόλω όχι μόνον την αξιοπρεπή έξοδο του ΝΑΤΟ από τη χώρα αλλά και το ίδιο το μέλλον της.
Στα μέσα του μηνός, ο Αμερικανός πρέσβης στην Καμπούλ σχολίαζε ως «όχι και τόσο σπουδαία υπόθεση» την επίθεση που εξαπέλυσαν οι Ταλιμπάν στην πρωτεύουσα και την 24ωρη μάχη που ακολούθησε για την εκδίωξή τους.
Μέσα σε μία εβδομάδα, τα πράγματα είχαν αλλάξει άρδην: Ο πρώην πρόεδρος της χώρας κείτονταν νεκρός από επίθεση αυτοκτονίας στο σπίτι του, μόλις 800 μέτρα από το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας στην Καμπούλ. Ο Μπουρχανουμπίν Ραμπανί είχε πέσει θύμα εξαπάτησης: Ο αγγελιαφόρος του μηνύματος ειρήνης των Ταλιμπάν αποδείχθηκε «άγγελος θανάτου». Ως επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ειρήνης, ο Ραμπανί πείστηκε ότι οι Ταλιμπάν στέλνουν πράγματι κάποιο απεσταλμένο τους για να συνομιλήσει μαζί του. Τέτοια ήταν η ζέση του Ραμπανί να κομίσει την ειρήνη στη χώρα που όχι μόνον δεν ερεύνησε την πιστότητα του μηνύματος, αλλά επέτρεψε στον αγγελιαφόρο και το συνοδό του να περάσουν στο σπίτι του χωρίς σωματική έρευνα.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που Αφγανοί εξαπατήθηκαν:
Το καλοκαίρι του 2010, το ανώτατο συμβούλιο της χώρας που είχε συγκαλέσει ο πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι -για να συστήσει το Συμβούλιο Ειρήνης- δέχθηκε επίθεση από τους Ταλιμπάν. Λίγους μήνες αργότερα, ένας «ανώτατος ηγέτης των Ταλιμπάν» ξεκίνησε «διαπραγματεύσεις» με αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και, γεμάτος δώρα και χρήματα, έφθασε μέχρι το προεδρικό μέγαρο της Καμπούλ.
Μέχρι που αποκαλύφθηκε ότι δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας απλός ιδιοκτήτης καταστήματος στην Κέτα του Πακιστάν. Κωμικοτραγικό? Αλλά απόλυτα ενδεικτικό της αδυναμίας του ΝΑΤΟ να κατανοήσει την περίπλοκη πραγματικότητα στο Αφγανιστάν.
Δέκα χρόνια - και πολλά εκατομμύρια δολάρια μετά την πρώτη βόμβα στο Αφγανιστάν, τον Οκτώβριο του 2001, η ειρήνη παραμένει το μέγα ζητούμενο. Αλλά, αντίθετα από τις προηγούμενες χρονιές, μοιάζει πολύ πιο απόμακρο. Διότι η δολοφονία του Ραμπανί ανοίγει τρία, επικίνδυνα μέτωπα:
Πρώτον, η επίθεση κατά του Ραμπανί είχε ακόμη ένα θύμα, την ειρηνευτική διαδικασία. Ο Ραμπανί, Τατζίκος πολέμαρχος που πρωτοστάτησε στη μάχη κατά των Σοβιετικών και αργότερα στο πλευρό των ΗΠΑ κατά των Ταλιμπάν, ήταν λόγω της καταγωγής του, η πολιτική φυσιογνωμία που μπορούσε να συνενώσει τις φυλές του Αφγανιστάν και να τις πείσει ότι ο Καρζάι, παστούν στην καταγωγή όπως οι περισσότεροι Ταλιμπάν, μπορεί να κομίσει την ειρήνη στη χώρα. Μετά τη δολοφονία του, Ουζμπέκοι, Τατζίκοι και Χαζάροι έσπευσαν να τραβήξουν το χαλί κάτω από τα πόδια του Καρζάι, αποσύροντας την υποστήριξή τους στην ειρηνευτική διαδικασία, με το απλό επιχείρημα ότι «κανείς ποτέ δεν μπορεί πια να εμπιστευτεί τους Ταλιμπάν».
Δεύτερον, η απουσία έστω και μίας πρωταρχικής ειρηνευτικής διαδικασίας, και μάλιστα στο κλίμα έντονης δυσπιστίας και πολιτικής παράλυσης που ακολουθεί τη δολοφονία του Ραμπανί, οξύνει τον εθνικό διχασμό σε επικίνδυνο βαθμό: Οι δυνάμεις της Βόρειας Συμμαχίας ουδέποτε αφοπλίστηκαν και είναι, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, βέβαιο ότι έχουν αρχίσει να βελτιώνουν τον εξοπλισμό της, ώστε να είναι έτοιμοι για το χειρότερο σενάριο: Τον εμφύλιο πόλεμο, όπου εκτός από τις εθνότητες του Αφγανιστάν θα πρωταγωνιστήσουν οι γνωστοί - άγνωστοι «σύμμαχοι» των διαφόρων φυλών, μεταξύ αυτών το Πακιστάν, η Ινδία και η Ρωσία, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το μέλλον της χώρας.
Τρίτον, η «εμπόλεμη κατάσταση» στο Αφγανιστάν, όπως καταγράφεται καθημερινά με σημαντικές και λιγότερο σημαντικές επιθέσεις, δυσχεραίνει τα μέγιστα την απόφαση του Μπαράκ Ομπάμα να εγκαταλείψουν οι αμερικανικές δυνάμεις τη χώρα έως το 2014. Εν μέσω οικονομικής κρίσης και με τους αμυντικούς προϋπολογισμούς να περιορίζονται, ο Ομπάμα θα δυσκολευτεί να αναιρέσει την απόφασή του. Και θα φύγει αφήνοντας πίσω του συντρίμμια. Στην κυριολεξία
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου