"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Μια παλιά διδακτική τραπεζική ιστορία

Του Δημήτρη Κοντογιάννη

Η ακόλουθη ιστορία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα της περιόδου Οκτώβριος-Νοέμβριος 2008, λίγες εβδομάδες μετά την κατάρρευση της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Lehman Brothers.

Εκείνη την περίοδο υπήρχε έντονη κινητικότητα στις καταθέσεις, καθώς πολλές τράπεζες αντιμετώπιζαν θέμα ρευστότητας και πρόσφεραν υψηλά επιτόκια για να μην τους φύγουν πελάτες, αφού το περίφημο πακέτο ρευστότητας των 28 δισ. ευρώ δεν είχε έλθει ακόμη στην επιφάνεια.

Ηταν η εποχή που οι εφοπλιστές έφερναν κεφάλαια στη χώρα για να επωφεληθούν αφ' ενός από τα υψηλά επιτόκια και αφ' ετέρου για ασφάλεια. Οι ελληνικές τράπεζες θεωρούνταν πιο ασφαλείς από άλλες μεγάλες του εξωτερικού, π.χ. UBS, που είχαν επενδύσει σε δομημένα προϊόντα, συνδεόμενα με τα αφερέγγυα αμερικανικά στεγαστικά δάνεια.

Εκείνη την περίοδο, η Proton Bank, η οποία είχε καταθέσεις περίπου 1,3 δισ. ευρώ, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια εκροή 300 εκατ. ευρώ. Η τράπεζα μπόρεσε να συγκεντρώσει κάπου 250 εκατ. ευρώ από τη διατραπεζική αγορά αλλά της έλειπαν 50 εκατ. ευρώ. Η προσωρινή λύση που δόθηκε ήταν να γίνει μια ολιγοήμερη κατάθεση ύψους 50 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο στην Proton, όπως και έγινε με τη διαμεσολάβηση της Τραπέζης της Ελλάδος και την παροχή εξασφαλίσεων από την Proton, π.χ. επιχειρηματικά δάνεια, για την κατάθεση.

Οι δυσκολίες της τράπεζας κινητοποίησαν το υπουργείο και την ΤτΕ για την εξεύρεση μιας μόνιμης λύσης που δεν ήταν άλλη από το πέρασμα του ελέγχου της Proton Bank σε μεγάλη τράπεζα. Η πρώτη επαφή με την Τράπεζα Πειραιώς δεν στέφθηκε από επιτυχία.

Μια μέρα κάλεσε ο κ. Αλογοσκούφης στο γραφείο του διάφορους παράγοντες του υπουργείου, της ΤτΕ και άλλων για να δουν τι θα κάνουν. Από τις συζητήσεις προέκυψε ότι ο υπουργός, ο διοικητής της ΤτΕ και άλλοι ήταν της άποψης ότι η δίκαιη τιμή ανά μετοχή της Proton Bank ήταν 1 με 2 λεπτά, παρότι η τράπεζα είχε εποπτικά κεφάλαια ύψους 200 εκατ. ευρώ.  
 Ο κ. Αλογοσκούφης κάλεσε τον τότε μεγαλομέτοχο Ηλία Λιανό για να τον πείσει να πουλήσει τις μετοχές του προς 1 με 2 λεπτά ανά μετοχή αλλά ο τελευταίος εκνευρίστηκε και του απάντησε ότι αφού είναι έτσι «πάρτε τα κλειδιά της τράπεζας». Ο υπουργός και οι συν αυτώ έκαναν πίσω και λίγες μέρες αργότερα τα ποσοστά των κ. Λιανού και Αθανάσσογλου πουλήθηκαν στη Πειραιώς προς 1 με 1,5 ευρώ ανά μετοχή, αν θυμόμαστε καλά.

Αναφερθήκαμε στο περιστατικό γιατί αναδεικνύει αφ' ενός τι γίνεται στο παρασκήνιο σε τέτοιες περιπτώσεις, π.χ. άσκηση πιέσεων, και αφ' ετέρου πώς εκείνη η ολιγοήμερη κατάθεση των 50 εκατ. ευρώ, με ενέχυρο δάνεια, αποδείχτηκε καταλύτης των μετέπειτα μετοχικών εξελίξεων.

Δεν υπάρχουν σχόλια: