Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ
Αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, προέδρου ΕΟΦ, ytountas@med.uoa.gr
Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας έχει εκτιμήσει ότι κάθε χρόνο συμβαίνουν περισσότερα από 180.000 θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα και 110 εκατ. τραυματισμοί.
Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 10 εκατ. (6,6% των εργαζομένων) πέφτουν θύματα εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, και ότι περίπου 8.000 άτομα χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας εργατικών ατυχημάτων. Το 2007 στην Ε.Ε. των 27, σύμφωνα με τη μελέτη της Eurostat, το 3,2% των εργαζομένων είχε πέσει θύμα εργατικού ατυχήματος τον τελευταίο χρόνο (6,9 εκατομμύρια εργαζόμενοι), ενώ πολλοί από αυτούς είχαν υποστεί περισσότερα από ένα ατυχήματα.
Υπολογίζεται ότι τα εργατικά ατυχήματα στην Ε.Ε. των 27 κόστισαν 83 εκατομμύρια ημερολογιακές ημέρες απουσίας από την εργασία, ενώ δεν έχει υπολογιστεί το ποσοστό αυτών που δεν θα εργαστούν ποτέ ξανά. Το 73% των ατυχημάτων οδηγούν σε τουλάχιστον 1 μέρα απουσίας από την εργασία, ενώ το 23% σε περισσότερο από ένα μήνα.
Από θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα έχασαν τη ζωή τους 5.580 Ευρωπαίοι εργαζόμενοι. Σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, όπως στην Ινδία, υπολογίζεται ότι το 80% όλων των τραυματισμών συμβαίνουν στην εργασία.
Στην Ελλάδα, στη δεκαετία του 1990, συνέβαινε ένα εργατικό ατύχημα κάθε 15 λεπτά και ένα θανατηφόρο ατύχημα κάθε τρεις μέρες, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να συμβαίνουν περίπου 100 θανατηφόρα ατυχήματα και να καταγράφονται περισσότερα από 25.000 ατυχήματα.
Οσο για το άμεσο κόστος των εργατικών ατυχημάτων που υπέστησαν ασφαλισμένοι του ΙΚΑ, οι οποίοι εκπροσωπούν μόνο το ήμισυ περίπου των ασφαλισμένων της χώρας, αυτό κυμαινόταν από 50 έως 100 δισ. δρχ. το χρόνο. Στην περίοδο 1974-96 υπήρξε μείωση των ατυχημάτων στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, τόσο συνολικά όσο και κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, ενώ μικρότερη μείωση παρουσίασαν τα θανατηφόρα ατυχήματα.
Μείωση στα εργατικά ατυχήματα παρατηρήθηκε και κατά την περίοδο 2000- 2010. Υπολογίζεται δε ότι θα υπάρξει και περαιτέρω μείωση εξαιτίας της αλλαγής του επαγγελματικού προσανατολισμού. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι του σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος ασχολούνται με μη χειρωνακτικά επαγγέλματα, όπου και το ποσοστό των εργατικών ατυχημάτων είναι μικρότερο.
Πάντως, οι αριθμοί αυτοί δεν εκφράζουν το συνολικό μέγεθος του προβλήματος. Πρόσφατες μελέτες σε αναπτυγμένες χώρες διαπίστωσαν ότι τα εργατικά ατυχήματα είναι συνήθως 5-10 φορές περισσότερα απ' όσα καταγράφονται και ότι πιο επιρρεπείς στα ατυχήματα είναι οι νέοι που εργάζονται για πρώτη φορά.
Στις έρευνες που έχουν εστιάσει στα εργατικά ατυχήματα καταγράφεται ότι πιο επιρρεπείς είναι οι άνδρες από τις γυναίκες, ενώ φαίνεται ότι η συχνότητά τους επηρεάζεται από το νεαρό της ηλικίας, που σχετίζεται με την έλλειψη της εργασιακής εμπειρίας. Οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας παρουσιάζουν λιγότερα ατυχήματα (κυρίως οι άνδρες), ενώ το ποσοστό των γυναικών παραμένει σχετικά σταθερό. Η μεγαλύτερη θνησιμότητα από εργατικά ατυχήματα παρουσιάζεται (κατά σειρά) στα ορυχεία και λατομεία, στην οικοδομή, στη γεωργία, στις συγκοινωνίες και μεταφορές, ενώ κυριότερη αιτία είναι οι πτώσεις και ακολουθεί ο χειρισμός μηχανών και εργαλείων.
Στην Ελλάδα, στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, στην πρώτη θέση μεταξύ των ατυχημάτων βρίσκονται οι οικοδομές και τα δημόσια έργα, ενώ ακολουθεί ο τομέας κατασκευής μηχανημάτων και μεταφορικών μέσων.
Στις αναπτυγμένες χώρες τα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα (40%) συμβαίνουν στις μεταφορές. Μη αναμενόμενο μεγάλο αριθμό εργατικών ατυχημάτων παρατηρούμε στα επαγγέλματα που ορίζονται ως κοινωνικό λειτούργημα(δάσκαλοι, καθηγητές, κοινωνικοί λειτουργοί) και στα επαγγέλματα υγείας. Ισχυροί επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται οι βάρδιες και τα ακανόνιστα ωράρια. Τα μέρη του σώματος που προσβάλλονται πιο συχνά είναι το κεφάλι, τα μάτια, τα δάχτυλα των χεριών ή και ολόκληρο το χέρι, η σπονδυλική στήλη.
Ιστοσελίδα Υγείας - Πρόληψης: www.neahygeia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου