"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Η φτώχεια δεν εξαλείφεται με φιλανθρωπίες

Υπέρ: Υπάρχει και καλύτερο μοντέλο

Του William R. Duggan,
Chazen Institute of International Business της Επιχειρηματικής Σχολής της Κολούμπια

Για το 2011, οι ΗΠΑ έχουν κάνει πρόβλεψη για διάθεση ποσού σχεδόν 57 δισ. δολαρίων σε βοήθεια προς το εξωτερικό, μη συμπεριλαμβανομένων των δισεκατομμυρίων που προέρχονται από φιλανθρωπίες ιδιωτών. Παρ’ όλ’ αυτά, το είδος αυτό της οικονομικής στήριξης είναι καταδικασμένο σε θεαματική αποτυχία.

Τα τρισεκατομμύρια δολαρίων βοήθειας που έχουν εισρεύσει στα υποανάπτυκτα κράτη από τη δεκαετία του 1960 δεν κατάφεραν να δώσουν καταλυτικό χτύπημα στην παγκόσμια φτώχεια. Κι αυτό γιατί συχνά η στήριξη που παρέχεται βασίζεται σε εκείνο το μοντέλο της φιλανθρωπίας όπου άνθρωποι με αγνές προθέσεις προσφέρουν τρόφιμα, φάρμακα και άλλες προμήθειες στις πιο φτωχές κοινότητες του κόσμου. Και αν και το είδος αυτό φιλανθρωπίας είναι εξαιρετικά αναγκαίο, δεν παρέχει την εκπαίδευση, τα εργαλεία και τα κεφάλαια που απαιτούνται για να βοηθηθούν οι κοινότητες αυτές να δημιουργήσουν ένα αυτοσυντηρούμενο οικονομικό τομέα που μπορεί να προσφέρει πραγματική ευημερία.

Αντί του να επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε τη μία και μόνη στρατηγική που έφερε ποτέ πραγματικά αποτελέσματα: το Σχέδιο Μάρσαλ, στο οποίο οφείλεται η ανοικοδόμηση της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.  

Το σχέδιο δεν προέβλεπε τη διανομή προμηθειών με το σταγονόμετρο – η υπόθεση αυτή είχε τελειώσει μέχρι το 1947, όταν το Σχέδιο Μάρσαλ τέθηκε σε εφαρμογή. Αντ΄ αυτού χορηγούσε δάνεια απευθείας σε τοπικές επιχειρήσεις. Τα εν λόγω δάνεια πληρώνονταν προς τις κυβερνήσεις τους, οι οποίες χρησιμοποιούσαν τα χρήματα αυτά για εμπορική υποδομή. Το πιο σημαντικό είναι ότι προκειμένου να καταστούν επιλέξιμες για την εφαρμογή του σχεδίου, οι χώρες αναγκάστηκαν να θεσπίσουν πολιτικές πιο ευνοϊκές προς τις επιχειρήσεις, ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία των τοπικών επιχειρηματιών.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι πλούσιες χώρες έχουν σήμερα τόσο την απαιτούμενη τεχνολογία όσο και την οικονομική δυνατότητα για να επιτύχουν την εξάλειψη της φτώχειας. Αυτό που μας λείπει είναι η βούληση να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους αυτούς αποτελεσματικά. Αναδρομολογόντας την παρεχόμενη βοήθεια προς τις τοπικές επιχειρήσεις με σκοπό τη δημιουργία μίας μεσαίας τάξης και συνδυάζοντάς την παράλληλα με κρατική μεταρρύθμιση, είναι ο παλαιότερος, ασφαλέστερος αλλά και ο μοναδικός τρόπος για να το πετύχουμε.

ΚΑΤΑ: Οι επιτυχίες είναι αναμφισβήτητες

Του John W. McArthur
 Earth Institute του Πανεπιστημίου της Κολούμπια

Απλουστευτικές δηλώσεις περί «επιτυχίας» ή «αποτυχίας» της παροχής βοήθειας από το εξωτερικό δεν είναι χρήσιμες ή ορθές. Την τελευταία δεκαετία, πολλά σπουδαία επιτεύγματα σε παγκόσμιο επίπεδο χρηματοδοτήθηκαν από πακέτα βοήθειας μεταξύ κρατών.

Αν και η βοήθεια που προσφέρεται επίσημα εξακολουθεί να αντιστοιχεί μόνο στο 0,3% του μέσου εισοδήματος των πλούσιων κρατών, τα επιτυχή της αποτελέσματα ποικίλουν, από την τεράστια άνοδο του αριθμού των εγγραφών μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση παγκοσμίως έως τον πρόσφατο διπλασιασμό της εθνικής παραγωγής τροφίμων στο Μαλάουι.

Σημαντικές επιτυχίες έχουν σημειωθεί και στον παγκόσμιο τομέα υγείας. Σε λιγότερο από 10 χρόνια, ενισχυτικά προγράμματα βοήθησαν να χορηγηθεί αντιρετροϊκή θεραπεία σε περίπου 4 εκατομμύρια ανθρώπους φορείς του AIDS στην υποσαχάρια Αφρική, ένα τεράστιο εγχείρημα που θεωρείτο ανέφικτο το 2000.

Στο ίδιο διάστημα, οι θάνατοι από ελονοσία παγκοσμίως, μειώθηκαν κατά σχεδόν 80%. Και μόλις από το 2008, περισσότερες από 290 εκατομμύρια σύγχρονες κουνουπιέρες έχουν διανεμηθεί σε όλη την Αφρική, συμβάλλοντας σημαντικά στον περιορισμό της παιδικής θνησιμότητας στην περιοχή.

Οι επιτυχίες έχουν κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, στην εκάστοτε ηγεσία των αναπτυσσόμενων κρατών παρέχονται επαρκείς πόροι για την διανομή εγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών προς τους πληθυσμούς που έχουν ανάγκη.

Εφαρμόζεται μία στοχευμένη και διαφανής διαδικασία τεχνικής αξιολόγησης που σκοπό έχει να διασφαλίσει ότι τα προγράμματα δρομολογούνται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και όχι πολιτικής υστεροβουλίας. Επίσης, τα αυστηρά συστήματα αξιολόγησης προοωθούν την υπευθυνότητα και την εν πορεία αναπροσαρμογή, όταν τα προγράμματα υπολείπονται του στόχου.

Τα μεγάλα αυτά επιτεύγματα που άλλαξαν τον κόσμο μας δεν υποδηλώνουν απαραίτητα ότι κάθε βοήθεια που παρασχέθηκε είχε την ίδια επίδραση. Υπήρξαν πολλές επιτυχίες αλλά και αρκετές αποτυχίες. Δείχνουν ωστόσο ότι τα στοχευμένα προγράμματα μπορούν -και κάνουν-τη διαφορά για τους τεράστιους πληθυσμούς των φτωχότερων χωρών του κόσμου.

BUSINESSWEEK / CAPITALGR

Δεν υπάρχουν σχόλια: