Η μεγάλη φυγή από τα ελληνικά ΑΕΙ

Της ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ

Ρεκόρ εγγραφών καταγράφεται φέτος, αφού στους 7.500 θα φτάσουν οι Ελληνες 18άρηδες, από 6.000 που φεύγουν ετησίως για σπουδές στη Βρετανία, καθώς το κόστος σπουδών αποδεικνύεται φθηνότερο

Οι 6.000 σπουδαστές (πρώτου πτυχίου) που ετησίως έφτιαχναν βαλίτσες για Λονδίνο, φέτος θα φθάσουν τους 7.500, σημειώνοντας "ρεκόρ εγγραφών". Η ζήτηση για σπουδές στη Βρετανία είναι αυξημένη κατά 20% με 25%, καθώς το 2011 είναι η τελευταία χρονιά των "φθηνών διδάκτρων" στα βρετανικά πανεπιστήμια, τα οποία είναι ο "υπ" αριθμόν 1" προορισμός των Ελλήνων σπουδαστών του εξωτερικού.

Είναι τόσο εκρηκτικό το ενδιαφέρον, που ακόμη και οι τελευταίες κενές θέσεις του Ιουνίου αναμένεται να καλυφθούν μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνοβρετανικού Συμβουλίου.

Τουλάχιστον 1.500 επιπλέον 18άρηδες, βέβαιοι πως δεν τα κατάφεραν στις Πανελλαδικές εξετάσεις, αναζητούν την τύχη τους... στη Βρετανία. Κι αυτό γιατί όσοι εγγραφούν φέτος θα πληρώνουν για δίδακτρα 3.250 λίρες ετησίως μέχρι το τέλος των σπουδών τους, ενώ όσοι εγγραφούν τη σχολική χρονιά 2012-13 θα κληθούν να πληρώσουν τουλάχιστον 9.000 λίρες.

Επιπλέον, όπως μας λένε οι υπεύθυνοι των ξένων ινστιτούτων στην Ελλάδα, η ανασφάλεια που έχει δημιουργηθεί από τις αλλαγές που το υπ. Παιδείας αφήνει να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αυξάνει κατακόρυφα τον δείκτη του ενδιαφέροντος για σπουδές στο εξωτερικό.

Τα χαμηλά δίδακτρα άλλωστε κρατούν ακόμα σε ελκυστικά επίπεδα το γενικό κόστος σπουδών. Σε πολλές περιπτώσεις οι σπουδές στη Βρετανία είναι φθηνότερες απ' ό,τι αν ένας φοιτητής πετύχαινε σε κάποιο ελληνικό πανεπιστήμιο, μακριά από τον τόπο κατοικίας του.

Υπάρχει αύξηση όσων ζητούν πληροφορίες στα "γκισέ" του Βρετανικού Συμβουλίου, του Γαλλικού Ινστιτούτου και του Ινστιτούτου Γκαίτε που ξεπερνά το 20%. Ακόμη και γονείς μαθητών που βρίσκονται στην Α" τάξη του λυκείου ζητούν πληροφορίες για τα ΑΕΙ της Γαλλίας και της Γερμανίας, που έπονται των βρετανικών.

Στο γεγονός αυτό συντείνουν και οι 10.000 θέσεις που κόπηκαν φέτος από τα ελληνικά τεχνολογικά ιδρύματα, καθώς και το ότι οι φετινές Πανελλαδικές θα αφήσουν επιπλέον κενές θέσεις...

"Εχουν αυξηθεί τουλάχιστον κατά 20% τα ερωτήματα που αφορούν σπουδές για πρώτο πτυχίο. Κι ενώ παλαιότερα το ενδιαφέρον εστιαζόταν στα μεταπτυχιακά, τώρα το ενδιαφέρον έχει μοιραστεί εξίσου ανάμεσα σε πρώτο πτυχίο και μεταπτυχιακό.

Συνολικά, περίπου 14.000 με 15.000 Ελληνες φεύγουν για σπουδές στη Βρετανία ετησίως. Από αυτούς, μέχρι πέρυσι, οι 6.000 μόνο ήταν για πρώτο πτυχίο.

Παρά την οικονομική κρίση, αυξημένη κατά 10% είναι κάθε χρόνο και η ζήτηση για τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών Εrasmus. Περίπου 2.500 με 3.500 φοιτητές ψάχνουν διέξοδο σε ευρωπαϊκά ΑΕΙ για μεταπτυχιακές σπουδές ή για ένα εξάμηνο γνωριμίας!

H χώρα μας είναι ο μεγαλύτερος "εξαγωγέας" φοιτητών στην ΕΕ. Περισσότερα από 51.138 παιδιά φοιτούν στο εξωτερικό, οι σπουδές των οποίων, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στοιχίζουν ένα δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως. Στη Βρετανία σπουδάζει το 42,2% των Ελλήνων. Ακολουθούν η Γερμανία (16%), η Ιταλία (13,3%), οι ΗΠΑ (5,3%), η Γαλλία (5,1%) και η Τουρκία (2,3%).

Από τον Σεπτέμβριο του 2012 τα βρετανικά ΑΕΙ τριπλασιάζουν τα δίδακτρά τους. Από 3.380 ευρώ τον χρόνο, που είναι σήμερα, θα φθάσουν στις 9.000 στερλίνες (10.700 ευρώ), δηλαδή ποσό τριπλάσιο από το σημερινό.

Τα πανεπιστήμια που θα χρεώνουν τους φοιτητές πάνω από 8.400 ευρώ ετησίως θα πρέπει να καταβάλλουν φόρο στο κράτος, ώστε να συμβάλλουν στη χρηματοδότηση των φοιτητικών δανείων.

Για την κάλυψη του κόστους σπουδών παρέχονται και δάνεια, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων η αποπληρωμή γίνεται μετά την αποφοίτηση και μόνο εφόσον ο φοιτητής αρχίσει να εργάζεται και εξασφαλίσει εισοδήματα πάνω από 21.000 ευρώ τον χρόνο.

Η εκπαιδευτική αυτή μεταρρύθμιση, που πέρασε στη Βρετανία με πολύ θόρυβο και εξεγέρσεις από φοιτητές, θα αφορά σε πρώτη φάση μόνο τα αγγλικά πανεπιστήμια. Η Σκοτία, η Ουαλία και η Β. Ιρλανδία δεν θα αυξήσουν τα δίδακτρά τους.

Στη Βρετανία λειτουργούν 116 πανεπιστήμια και 53 κολέγια ανώτατης εκπαίδευσης. Υπολογίζεται ότι απαιτούνται, εκτός των διδάκτρων, για το κόστος διαβίωσης, περί τα 10.000 ευρώ για ένα ακαδημαϊκό έτος στο Λονδίνο και 5.500 με 6.000 ευρώ για περιοχές εκτός της βρετανικής πρωτεύουσας.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΩΤΙΑ

Η χώρα μας βρίσκεται στην 6η θέση παγκοσμίως σε εξαγωγή φοιτητών. Η πραγματική της θέση όμως είναι πιο ψηλά εάν η φοιτητική μετανάστευση μετρηθεί με βάση τον πληθυσμό της κάθε χώρας. Εκεί η Ελλάδα προηγείται με διαφορά, καθώς σε ένα εκατομμύριο πληθυσμού αντιστοιχούν 4.784 φοιτητές εξωτερικού!

Οι χώρες με υψηλή φοιτητική μετανάστευση είναι: Νότιος Κορέα: 98.103 φοιτητές, Ελλάδα: 51.138 φοιτητές, Γερμανία: 61.845, Ιαπωνία: 61.437, Γαλλία: 57.231, Τουρκία: 54.381.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Οι χώρες που προτιμούν για σπουδές τα Ελληνόπουλα

ΗΠΑ: Περίπου 1.500 προπτυχιακοί και 2.000 μεταπτυχιακοί Ελληνες φοιτητές, σπουδάζουν σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Λειτουργούν περίπου 2.500 ιδρύματα τετραετούς φοίτησης, 2.650 που προσφέρουν συνήθως διετή πτυχία και 4.900 ιδρύματα που προσφέρουν μικρότερης διάρκειας προγράμματα, τα οποία δεν οδηγούν απαραίτητα στην απόκτηση πτυχίου. Τα δίδακτρα κυμαίνονται από 21.000 έως 30.000 δολάρια, ανάλογα εάν ο ενδιαφερόμενος σπουδάζει σε κάποιο πολιτειακό κολέγιο ή σε κεντρικό μεγάλο πανεπιστήμιο. Ο φοιτητής χρειάζεται εκτός των διδάκτρων και τουλάχιστον 1.500 δολάρια τον μήνα για τη διαβίωσή του.

Γερμανία: Περισσότεροι από 5.500 Ελληνες (3.000 ομογενείς και 2.500 από Ελλάδα) σπουδάζουν στα συνολικά 276 πανεπιστήμια (116 ΑΕΙ, στα οποία φοιτούν περίπου 1,4 εκατ. φοιτητές και 170 ΑΕΙ Εφαρμοσμένων Επιστημών, με συνολικό αριθμό φοιτητών που αγγίζει τις 520.000). Τα περισσότερα ΑΕΙ χρηματοδοτούνται από το κράτος. Αρκετά, όμως, έχουν ήδη καθιερώσει δίδακτρα που φθάνουν σε ορισμένα κρατίδια τα 1.000 ευρώ τον χρόνο.

Γαλλία: Φοιτούν περίπου 2.000 Ελληνες σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Υπάρχουν 90 δημόσια πανεπιστήμια και 230 ανώτερες σχολές. Δεν υπάρχουν δίδακτρα, αλλά οι φοιτητές πληρώνουν για την εγγραφή τους από 150 έως 600 ευρώ ετησίως, ανάλογα με το επίπεδο σπουδών.

Ιταλία: Υπάρχουν 83 ΑΕΙ. Η εγγραφή στο πανεπιστήμιο είναι ελεύθερη, εκτός από τις σχολές περιορισμένης πρόσβασης (π.χ. Ιατρική) για τις οποίες απαιτείται η επιτυχία σε εξετάσεις. Τα δίδακτρα κυμαίνονται από 800 έως 1.000 ευρώ ετησίως και το μηνιαίο κόστος ζωής (μαζί με το ενοίκιο) από 1.000 έως 1.500 ευρώ.

ΕΘΝΟΣ