Δυόμισι χρόνια μετά την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχουν ανακάμψει στα προ κρίσης επίπεδά τους. Παρά τις ανησυχίες ότι η περιοχή θα μπορούσε να επιβραδύνει τις οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης, ορισμένες χώρες έχουν επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα.
Ο ρυθμός της ανάκαμψης, ωστόσο, είναι ανομοιογενής, με τα σημάδια έντονων αποκλίσεων να είναι πιο εμφανή στην Κεντρική Ευρώπη, τις χώρες της Βαλτικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σύμφωνα με τις πρόσφατες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (EBRD) και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
H Εσθονία, η Πολωνία και η Σλοβακία ηγούνται της ανόδου, με τους εκτιμώμενους ρυθμούς ανάπτυξής τους για φέτος να διαμορφώνονται κοντά στο 4%. H πολωνική οικονομία έχει διατηρηθεί από την ανθεκτική εγχώρια ζήτηση και την πιστωτική επέκταση. Ωστόσο, η EBRD προειδοποιεί ότι η ιδιωτική κατανάλωση θα μπορούσε να δεχθεί πλήγμα από το επίμονα υψηλό επίπεδο ανεργίας του 10%. Την ίδια ώρα, η Λεττονία και η Λιθουανία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα μετά την πιστωτική έκρηξη που διαδέχτηκε την παγκόσμια κρίση. Στην Ουγγαρία, η EBRD αναμένει μια μικρή ενίσχυση της ανάπτυξης φέτος στο 1,7% από το 0,8% του 2010, με τον πρωθυπουργό της χώρας όμως να δέχεται αυστηρή κριτική για τη μη εφαρμογή ενός προγράμματος μείωσης του ελλείμματος και για την έλλειψη μιας αξιόπιστης μεσοπρόθεσμης στρατηγικής.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η Κεντρική Ευρώπη προβλέπεται να καταγράψει ρυθμό ανάπτυξης φέτος της τάξης του 3%, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Ο διεθνής οργανισμός ξεχωρίζει την Πολωνία ως μία από τις πιο οικονομίες της περιοχής με τις καλύτερες επιδόσεις. «Οι βασικοί λόγοι γι’ αυτό είναι η ισχυρή κατανάλωση, η επιτυχής ένταξή τους στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η καλή απορρόφηση των ευρωπαϊκών κεφαλαίων», υπογράμμισε ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Κεντρική Ευρώπη και τις Βαλτικές Χώρες, Πίτερ Χάρολντ. Οι οικονομολόγοι της χώρας εντοπίζουν άλλο ένα λόγο για την ικανοποιητική πορεία της πολωνικής οικονομίας, ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα. «Ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει ένα σημαντικότατο ρόλο»,«Εκτιμούμε ότι συμβάλλει έως το 76% του ΑΕΠ, και ότι απασχολεί το 74% του εργατικού δυναμικού, καθιστώντας το έτσι ως έναν από τους μεγαλύτερους στην περιοχή». λέει η διευθύντρια του Κέντρου Κοινωνικών και Οικονομικών Ερευνών της Βαρσοβίας, Εβα Μπαλκέροβιτζ.
Η «θεραπεία-σοκ» των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, που προωθήθηκαν από την πρώτη μετά κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας στις αρχές της δεκαετίας του ’90, άνοιξαν τον δρόμο για την καθιέρωση των ιδιωτικών επιχειρήσεων, ωστόσο σημαντική ήταν και η συμβολή του παρελθόντος. Η Πολωνία ήταν μία από τις ελάχιστες πρώην κομμουνιστικές χώρες όπου οι αγρότες μπορούσαν να ελέγχουν τη δική τους γη και όπου οι μικρές ανεξάρτητες συναλλαγές ήταν επιτρεπτές. Η παράδοση της ιδιωτικής περιουσίας δεν καταστράφηκε ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, αυτό που έδωσε πραγματική ώθηση στον ιδιωτικό τομέα ήταν η ταχύτητα της μετάβασής της χώρας στην οικονομία της αγοράς.
Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα της Πολωνίας είναι υπερβολικά επιφυλακτικές και απρόθυμες να αναλάβουν κινδύνους, συχνά διστάζοντας να λάβουν δάνεια, ενώ σπάνια διαθέτουν κάποιο σχέδιο μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και επέκτασης. Αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει σιγά σιγά, καθώς οι πολωνικές εταιρείες αναπτύσσουν δεσμούς με Γερμανούς, Γάλλους, Αμερικανούς και Βρετανούς συνεταίρους. Οι συγκεκριμένες σχέσεις παρέχουν στις δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες πρόσβαση σε ένα σχετικά φθηνό και εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, ενώ επιτρέπει στις πολωνικές εταιρείες την πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες, τεχνογνωσίες και αγορές. Η άμεμπτη κατάσταση του τραπεζικού συστήματος στις βασικές οικονομίες της περιοχής αποτελεί ένα ακόμα θετικό σημείο.
Παρά το γεγονός ότι η κρίση στις δυτικοευρωπαϊκές αγορές επέφερε πλήγμα στους εξαγωγείς της περιοχής, το εμπόριο κατάφερε να ανακάμψει. Οι εισαγωγές αγαθών προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη ενισχύθηκαν πέρυσι κατά 22,7%, αντανακλώντας σε μεγάλο βαθμό το υψηλότερο επίπεδο διεθνών τιμών πετρελαίου και άλλων βασικών αγαθών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν 23,1%, επιστρέφοντας στα προ κρίσης επίπεδα μέχρι τα τέλη του 2010, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου