Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΠΟΥΝΙΔΗ
Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης.
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ άρθρο το οποίο αποτελεί απόσπασμα μελέτης, στην οποία συμμετείχε και η δασκάλα Κλεάνθη Κουκουράκη.
Η Παγκόσμια Τράπεζα αναφέρει ότι το οικονομικό κόστος από τα τροχαία ατυχήματα ανέρχεται στο 1-3% του ΑΕΠ κάθε κράτους. Στην Ε.Ε. ετησίως διατίθεται ποσό ύψους 160 δισ. ευρώ, το οποίο ισοδυναμεί με το 2% του ΑΕΠ της Ε.Ε.–15.
Στην Ελλάδα, κάθε βαριά τραυματισμένος κοστίζει περίπου 30.000 ευρώ και κάθε ελαφριά τραυματισμένος 3.000 ευρώ. Η ελληνική οικονομία επιβαρύνεται ετησίως με δαπάνες πάνω από 14 εκατ. ευρώ για την πληρωμή συντάξεων ή αποζημιώσεων για νοσήλια, για αποκατάσταση ζημιών και σωματικών βλαβών κ.λπ. χωρίς να υπολογίσουμε την απώλεια εργατικού δυναμικού ή την επιπλέον εργασιακή απασχόληση για την αντιμετώπιση των συνεπειών των τροχαίων ατυχημάτων, δηλαδή ιατρικό προσωπικό, νοσοκομεία τροχονόμοι, πραγματογνώμονες, δικαστικοί, ασφαλιστές, όπως και με άλλα δευτερεύοντα έξοδα π.χ. δικαστικά, οδοιπορικά κ.λπ. που θα πρέπει να συνυπολογισθούν στην επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας.
Η σκληρή στατιστική των τροχαίων ατυχημάτων αναφέρει ότι κάθε χρόνο αφανίζεται ένα ολόκληρο χωριό 1.600 ατόμων, περίπου, από τον χάρτη της ελληνικής επικράτειας.Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρώπων που χάνονται είναι νέοι άνθρωποι. Σύμφωνα με τα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Ελλάδα κατέχει την τρίτη υψηλότερη θέση στους δείκτες θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα μεταξύ παιδιών, εφήβων και νέων έως 25 ετών στην Ε.Ε. με 14 θανάτους ανά 100.000 άτομα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, από τους 1.600 θανάτους που προαναφέραμε, ετησίως οι 450 αφορούν παιδιά και νέους έως 25 ετών.
Πρόσφατα, με βάση το Β΄ εθνικό στρατηγικό σχέδιο «Καθ’ οδόν 2006–2010», η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες της Ε.Ε. των 27 μελών που δεν έχει πετύχει σημαντικά αποτελέσματα και δεν έχει κάνει ουσιαστική προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των νεκρών από τροχαία ατυχήματα.
Τα τελευταία 12 χρόνια, στο Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης που έχουμε ασχοληθεί με το ζήτημα των τροχαίων ατυχημάτων, είδαμε ότι η αστυνόμευση περιορίζει χωρίς να μειώνει δραστικά τα τροχαία ατυχήματα.
Μακροπρόθεσμη και χρυσή επένδυση για την ύπαρξη συνειδητών πεζών και οδηγών στο μέλλον αποτελεί η κυκλοφοριακή αγωγή των παιδιών. Τα παιδιά λόγω της μικρής τους ηλικίας δεν έχουν την ωριμότητα των ενηλίκων για να καταλάβουν τι είναι επικίνδυνο και τι όχι.
Εχουν παρορμητική συμπεριφορά ιδιαίτερα όταν είναι με παρέα, περιορισμένο οπτικό πεδίο εξαιτίας του μικρού τους ύψους (το 1/3 λιγότερο από αυτό των ενηλίκων) και δεν μπορούν να αξιολογήσουν πόσο γρήγορα κινείται ένα αυτοκίνητο ή πόσο μακριά είναι αφού δυσκολεύονται να καταλάβουν τη σχέση μεταξύ ταχύτητας, απόστασης και μεγέθους.
Επίσης θεωρούν ότι, αφού αυτά βλέπουν, τα βλέπουν και οι άλλοι, καθώς μεγάλο χρονικό διάστημα της προσχολικής και σχολικής τους ηλικίας είναι εγωκεντρικά.
Τα στατιστικά στοιχεία του Κέντρου Ερευνας και Πρόληψης Παιδικών Ατυχημάτων δημιούργησαν την ανάγκη σχεδιασμού ενός εκπαιδευτικού προγράμματος για την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων που συμβαίνουν στα παιδιά.
Σύμφωνα με τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης του Howard Gardner, άλλα παιδιά αντιλαμβάνονται καθαρά μέσω της αφηρημένης σκέψης, ενώ άλλα χρησιμοποιούν τις αισθήσεις και τα συναισθήματά τους.
Ενα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που λαμβάνει υπόψη του την παραπάνω θεωρία βασίζεται τόσο στην εξατομικευμένη όσο και την ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας.
Τα τελευταία χρόνια στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης υλοποιούνται συχνά προγράμματα κυκλοφοριακής αγωγής. Οι δραστηριότητες που τα αφορούν γίνονται στην τάξη, στην αυλή του σχολείου και στον δρόμο και αφορούν ομαδικά παιχνίδια και θεατρικά δρώμενα, αφηγήσεις, κατασκευές, χειροτεχνίες και συνεργασία με φορείς της πόλης. Πυρήνας των προγραμμάτων αυτών είναι το παιχνίδι, αφού μέσα από αυτό γνωρίζει τον εαυτό του, μαθαίνει τους ανθρώπους και τον κόσμο, αντιλαμβάνεται τα όριά του, τηρεί και σέβεται τους κανόνες.
Μέσα από τη βιωματική μάθηση παρατηρούν τόσο με τον/την εκπαιδευτικό όσο και με τους γονείς τους, τους δρόμους, τις αιτίες της ρύπανσης της πόλης, την ύπαρξη ποδηλάτων καθώς και τη συμπεριφορά των οδηγών των μεταφορικών μέσων. Παρατηρώντας καταγράφουν γραπτώς τα δεδομένα τους και τα επεξεργάζονται με προφορική συζήτηση στην τάξη.
Με την εποικοδομητική κριτική της συμπεριφοράς τόσο των οδηγών όσο και των πεζών οδηγούνται στη διερεύνηση κάποιων ψυχοκοινωνικών λόγων που κρύβονται πίσω από τη συμπεριφορά που διακρίνει τους Ελληνες, όπως είναι η έλλειψη ευγένειας, υπομονής ή οι τάσεις επίδειξης κατά την οδήγηση.
Μαθαίνουν από τη μικρή ηλικία ότι, αν θεωρούμε τους υπόλοιπους χρήστες των δρόμων ως συνανθρώπους μας και όχι ως δυνητικά αντιπάλους μας, τότε δημιουργείται περιβάλλον φιλικότητας και αλληλοσεβασμού. Καθώς είναι βέβαιο ότι οι αξίες που βιώνονται στα πρώτα χρόνια της ζωής ακολουθούν σε μεγάλο ποσοστό τις μετέπειτα αντιλήψεις του ατόμου, το πρόγραμμα της κυκλοφοριακής αγωγής αποκτά μεγάλη σημασία, αφού η θετική οδική τους συμπεριφορά θα τα βοηθήσει στην ενήλικη ζωή τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου