"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Το «mea culpa» του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ

«Εγώ φταίω που κατέρρευσε η Σοβιετική Ενωση» εξομολογείται ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ σε συνέντευξη που παραχώρησε στη διπλωματική συντάκτρια Μέρι Ντετζέφσκι της βρετανικής εφημερίδας «Ιndependent».

Σχεδόν 19 χρόνια αφότου εγκατέλειψε το Κρεμλίνο και επ΄ ευκαιρία της ετήσιας φιλανθρωπικής εκδήλωσης για τη συγκέντρωση χρημάτων προς όφελος του Ιδρύματος Ραΐσα Γκορμπατσόφ, το οποίο ίδρυσε στη μνήμη της πρόωρα χαμένης συζύγου του, ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης δηλώνει σήμερα «σοσιαλδημοκράτης» και διατυπώνει το «mea culpa» υποστηρίζοντας ότι η εσπευσμένη μεταρρύθμιση της σοβιετικής αυτοκρατορίας οδήγησε στον αφανισμό της.

«Επρεπε να είχαμε προβλέψει την κατάρρευση» λέει ο 79χρονος Γκορμπατσόφ μιλώντας εξ ονόματος μιας μικρής ομάδας μεταρρυθμιστών του Κρεμλίνου. «Εγώ κατακρίνω τον εαυτό μου κάθε ημέρα για αυτό, ακόμη και σήμερα. Συγκαλέσαμε ελεύθερες εκλογές, προχωρήσαμε σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο κοινοβούλιο. Η πραγματικότητα όμως ήταν ότι η κομμουνιστική νομενκλατούρα δεν μπόρεσε να περάσει το τεστ της δημοκρατίας και της ελευθερίας» προσθέτει.

Φταίει, λέει, η ιλιγγιώδης ταχύτητα με την οποία έγιναν όλα. «Με έχουν κατηγορήσει για αναποφασιστικότητα, αλλά γενικά πιστεύω ότι όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Μια χώρα με τη δική μας ιστορία θα έπρεπε να έχει ακολουθήσει μια εξελικτική πορεία. Οι μεταρρυθμίσεις θα χρειάζονταν 20-30 χρόνια για να πετύχουν. Η κοινωνική πίεση όμως που μας ασκήθηκε ήταν τεράστια» λέει.

Οι απόψεις του φαίνεται να έχουν αλλάξει από το 1985, οπότε και έγινε ηγέτης του σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Σήμερα θα στρεφόταν στη σοσιαλδημοκρατία λόγω της ικανότητάς της «να συνδυάζει τον καπιταλισμό με τις κοινωνικές προτεραιότητες». Ούτε και τον ίδιο τον καπιταλισμό σπεύδει όμως να καταδικάσει. «Λειτουργεί σαν ερέθισμα. Εχει σημαντικά επιτεύγματα να επιδείξει και δεν θα έπρεπε να απορρίπτεται έτσι απλά» λέει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: