Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΝΤΣΙΝΗ
Η επιτροπή προδόθηκε από τον συστατικό της
τίτλο. Σύμφωνα με το όνομά της, συστάθηκε για να μελετήσει «ζητήματα της
ακαδημαϊκής ελευθερίας και ειρήνης».
Γιατί χρειάζεται τέτοια μελέτη; Σε ποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης θεωρούνται η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ακαδημαϊκή «ειρήνη» αγαθά τόσο επισφαλή, ώστε να απαιτούν ειδική διοικητική μέριμνα;
Η ερώτηση θα έφερνε άλλη ερώτηση. Οπως, ας πούμε, ποιος και πώς εισήγαγε πρακτικές «πολέμου» στον πανεπιστημιακό χώρο, ώστε να χρειάζεται σήμερα να προβληματιζόμαστε για τις μεθόδους ειρήνευσής του.
Οποιος διάβασε τις λίγες σελίδες του πορίσματος της επιτροπής Παρασκευόπουλου κατάλαβε, βέβαια, ότι ο σκοπός δεν ήταν η αλλαγή του status quo στα πανεπιστήμια. Ο σκοπός ήταν να κατασκευαστεί ένα σχήμα ιδεολογικής ερμηνείας –δηλαδή δικαιολόγησης– αυτού που ήδη συμβαίνει.
Το σχήμα δεν είναι, βέβαια, πρωτότυπο. Η παραβατικότητα στο πανεπιστήμιο δικαιολογείται ως αποτέλεσμα της εγγύτητας του «θεσμού» με την «κοινωνική πραγματικότητα». Υπάρχουν στον κόσμο ναρκωτικά. Υπάρχουν και στο πανεπιστήμιο. Και δεν θα ξεριζώσεις τα ναρκωτικά από το πανεπιστήμιο, αν δεν τα έχεις πρώτα ξεριζώσει από τον κόσμο.
Πρόκειται για το κοινωνιολογικό φολκλόρ της Αριστεράς, που καταστρώνει πάντα μια άχρονη καταγωγή του κακού για να το προσπεράσει στο παρόν. Δεν το κάνει μόνο στα ΑΕΙ. Το κάνει, για παράδειγμα, και στο προσφυγικό: Για τη Μόρια φταίνε οι αυξημένες προσφυγικές ροές, που προκαλούνται από τους εμφυλίους στη Μέση Ανατολή, που προκλήθηκαν από τις επεμβάσεις της Δύσης. Αρα, η κυβέρνηση δεν μπορεί να φταίει για ό,τι έχει προκαλέσει ο ιμπεριαλισμός.
Ομοίως, η κυβέρνηση –οι νόμοι της και το περιβάλλον ανοχής που έχει δημιουργήσει– δεν μπορεί να φταίει για τα κοινωνικά φαινόμενα που διαποτίζουν τα πανεπιστήμια.
Κάπως έτσι η επιτροπή καταλήγει, παρεμπιπτόντως, να χρεώνει ευθύνη στους διδάσκοντες που δεν «κινητοποιήθηκαν» για την επαρκή «ανάπτυξη διακλαδικών αντικειμένων διδασκαλίας, όπως η βία και η χρήση ναρκωτικών». Κάπως έτσι, στους καθηγητές που προπηλακίζονται οι σοφοί υποδεικνύουν να καταρτιστούν στην «ήπια διαχείριση κρίσεων». Οταν, ας πούμε, ένας φοιτητής αδειάζει πάνω σου έναν κάδο απορριμμάτων ή όταν χτίζει την πόρτα του γραφείου σου, φταίει ότι η σχολή σου δεν είχε φροντίσει να αποκτήσει «εργαλεία διαμεσολάβησης».
Αυτά τα στερεότυπα –απολιθώματα του 20ού αιώνα– δεν μπορούν να εξωραΐσουν την πραγματικότητα στα πανεπιστήμια. Δεν βρίσκουν πια ακροατήριο. Εχουν όμως...
–ακόμη– εξουσία. Είναι αυτά τα στερεότυπα που, εκτός από το δημόσιο πανεπιστήμιο, κυβερνούν τις δημόσιες συγκοινωνίες, τη δημόσια τηλεόραση, το Δημόσιο γενικά. Κανένας «νεοφιλελευθερισμός» δεν θα μπορούσε τόσο δραστικά να συκοφαντήσει το Δημόσιο.
Γιατί χρειάζεται τέτοια μελέτη; Σε ποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης θεωρούνται η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ακαδημαϊκή «ειρήνη» αγαθά τόσο επισφαλή, ώστε να απαιτούν ειδική διοικητική μέριμνα;
Η ερώτηση θα έφερνε άλλη ερώτηση. Οπως, ας πούμε, ποιος και πώς εισήγαγε πρακτικές «πολέμου» στον πανεπιστημιακό χώρο, ώστε να χρειάζεται σήμερα να προβληματιζόμαστε για τις μεθόδους ειρήνευσής του.
Οποιος διάβασε τις λίγες σελίδες του πορίσματος της επιτροπής Παρασκευόπουλου κατάλαβε, βέβαια, ότι ο σκοπός δεν ήταν η αλλαγή του status quo στα πανεπιστήμια. Ο σκοπός ήταν να κατασκευαστεί ένα σχήμα ιδεολογικής ερμηνείας –δηλαδή δικαιολόγησης– αυτού που ήδη συμβαίνει.
Το σχήμα δεν είναι, βέβαια, πρωτότυπο. Η παραβατικότητα στο πανεπιστήμιο δικαιολογείται ως αποτέλεσμα της εγγύτητας του «θεσμού» με την «κοινωνική πραγματικότητα». Υπάρχουν στον κόσμο ναρκωτικά. Υπάρχουν και στο πανεπιστήμιο. Και δεν θα ξεριζώσεις τα ναρκωτικά από το πανεπιστήμιο, αν δεν τα έχεις πρώτα ξεριζώσει από τον κόσμο.
Πρόκειται για το κοινωνιολογικό φολκλόρ της Αριστεράς, που καταστρώνει πάντα μια άχρονη καταγωγή του κακού για να το προσπεράσει στο παρόν. Δεν το κάνει μόνο στα ΑΕΙ. Το κάνει, για παράδειγμα, και στο προσφυγικό: Για τη Μόρια φταίνε οι αυξημένες προσφυγικές ροές, που προκαλούνται από τους εμφυλίους στη Μέση Ανατολή, που προκλήθηκαν από τις επεμβάσεις της Δύσης. Αρα, η κυβέρνηση δεν μπορεί να φταίει για ό,τι έχει προκαλέσει ο ιμπεριαλισμός.
Ομοίως, η κυβέρνηση –οι νόμοι της και το περιβάλλον ανοχής που έχει δημιουργήσει– δεν μπορεί να φταίει για τα κοινωνικά φαινόμενα που διαποτίζουν τα πανεπιστήμια.
Κάπως έτσι η επιτροπή καταλήγει, παρεμπιπτόντως, να χρεώνει ευθύνη στους διδάσκοντες που δεν «κινητοποιήθηκαν» για την επαρκή «ανάπτυξη διακλαδικών αντικειμένων διδασκαλίας, όπως η βία και η χρήση ναρκωτικών». Κάπως έτσι, στους καθηγητές που προπηλακίζονται οι σοφοί υποδεικνύουν να καταρτιστούν στην «ήπια διαχείριση κρίσεων». Οταν, ας πούμε, ένας φοιτητής αδειάζει πάνω σου έναν κάδο απορριμμάτων ή όταν χτίζει την πόρτα του γραφείου σου, φταίει ότι η σχολή σου δεν είχε φροντίσει να αποκτήσει «εργαλεία διαμεσολάβησης».
Αυτά τα στερεότυπα –απολιθώματα του 20ού αιώνα– δεν μπορούν να εξωραΐσουν την πραγματικότητα στα πανεπιστήμια. Δεν βρίσκουν πια ακροατήριο. Εχουν όμως...
–ακόμη– εξουσία. Είναι αυτά τα στερεότυπα που, εκτός από το δημόσιο πανεπιστήμιο, κυβερνούν τις δημόσιες συγκοινωνίες, τη δημόσια τηλεόραση, το Δημόσιο γενικά. Κανένας «νεοφιλελευθερισμός» δεν θα μπορούσε τόσο δραστικά να συκοφαντήσει το Δημόσιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου