Από το «θρίλερ» Σνόουντεν αναδεικνύονται ορισμένα κεντρικά ερωτήματα,
αναφορικά με τα «διπλωματικά» δρώμενα και τις «γραφειοκρατικές»
λεπτομέρειες της υπόθεσης.
– Eίναι ο Εντουαρντ Σνόουντεν άπατρις και πού μπορεί να πάει;
– O Αμερικανός πρώην πράκτορας Εντουαρντ Σνόουντεν κατηγορεί την
Ουάσιγκτον ότι του ακύρωσε το διαβατήριο αφήνοντάς τον άπατρι. Ωστόσο, η
κυβέρνηση Ομπάμα επιμένει ότι απλώς ανακάλεσε την ισχύ του ταξιδιωτικού
εγγράφου του Σνόουντεν, αλλά δεν του αφαίρεσε την ιθαγένεια. Το Στέιτ
Ντιπάρτμεντ τού πρόσφερε ένα «ταξιδιωτικό έγγραφο μίας εισόδου» για να
επιστρέψει στις ΗΠΑ, μια εναλλακτική που είναι απίθανο να δελεάσει τον
Σνόουντεν να επιβιβαστεί σε αεροσκάφος με προορισμό την Αμερική.
– Μπορεί να γίνει άπατρις;
– Επισήμως αυτό απαγορεύεται από την Παγκόσμια Διακήρυξη Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων, που υιοθετήθηκε το 1948 από τον ΟΗΕ. Στο άρθρο 15
προβλέπεται: «Ολοι έχουν το δικαίωμα σε μία υπηκοότητα. Από κανέναν δεν
μπορεί να αφαιρεθεί η εθνικότητα, ούτε μπορεί να του αφαιρεθεί το
δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια». Φυσικά, οι ίδιοι οι Αμερικανοί πολίτες
μπορούν να αποκηρύξουν την αμερικανική υπηκοότητα, αλλά πρέπει να
εμφανιστούν αυτοπροσώπως σε μία αμερικανική πρεσβεία.
– Είναι τα αεροδρόμια «εκτός εθνικής επικράτειας»;
– Τα κράτη κανονικά διατηρούν τον πλήρη έλεγχο των «τράνζιτ» στα
αεροδρόμια. Η Ρωσία μοιάζει να αντιμετωπίζει το διεθνές αεροδρόμιο
Σερεμέτιεβο της Μόσχας, όπου βρέθηκε ο Σνόουντεν, πέρα από τη
δικαιοδοσία της. Η Τζέμα Λίντφιλντ, δικηγόρος με εξειδίκευση σε θέματα
απελάσεων και διεθνούς δικαίου και έδρα το Λονδίνο, εκτιμά ότι η Ρωσία
υιοθετεί την άποψη πως: «Δεν έχει εισέλθει στη ρωσική επικράτεια.
Βρίσκει ένα πρόσχημα για να κάνει ό,τι κάνει. Οι Αρχές όρισαν εκ νέου το
χώρο του αεροδρομίου ως διεθνή».
– Ποια έγγραφα θα χρειαζόταν ο Σνόουντεν για να εγκαταλείψει τη Μόσχα;
– Ο Ισημερινός αρχικά του παρείχε ένα «laissez-passer», ένα προσωρινό
έγγραφο, που ζητά από μία χώρα να επιτρέψει σε ένα άτομο να περάσει τα
διεθνή σύνορα χωρίς άλλα ταξιδιωτικά έγγραφα. Ακόμη όμως και με αυτό το
έγγραφο, η Λίντφιλντ πιστεύει ότι «η Ρωσία θα πρέπει να συμφωνήσει να το
αποδεχθεί. Παράλληλα, εναπόκειται στην αεροπορική εταιρεία αν θα
δεχόταν να τον μεταφέρει».
– Πόσον καιρό μπορεί κάποιος να παραμείνει σε ένα αεροδρόμιο;
– Ο Μεχράν Καριμί Νασερί, Ιρανός πρόσφυγας, έζησε στην αίθουσα
αναχωρήσεων του αεροδρομίου Σαρλ ντε Γκολ στο Παρίσι για 18 χρόνια... Η
ιστορία του έγινε αργότερα ταινία με τον τίτλο «Terminal Man».
– Ποιες είναι οι άλλες εναλλακτικές λύσεις του Σνόουντεν;
– Εχει καταθέσει επίσημες αιτήσεις ασύλου σε 21 χώρες. Οι αρχικές είχαν
κατατεθεί στον Ισημερινό και την Ισλανδία. Η ακτιβίστρια των Wikileaks
Σάρα Χάρισον κατέθεσε συμπληρωματικά έγγραφα στην Αυστρία, τη Βολιβία,
τη Βραζιλία, την Κίνα, την Κούβα, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία,
την Ινδία, την Ιταλία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, τη Νικαράγουα, τη
Νορβηγία, την Πολωνία, τη Ρωσία, την Ισπανία, την Ελβετία και τη
Βενεζουέλα.
– Πώς προχωρούν αυτές οι αιτήσεις;
– Ο Σνόουντεν απέσυρε την αίτηση ασύλου στη Ρωσία, επειδή εκείνη
απάντησε ότι είναι ευπρόσδεκτος μόνο αν σταματήσει η δραστηριότητά του
να βλάπτει τις ΗΠΑ. Η Νορβηγία, η Πολωνία, η Γερμανία, η Αυστρία, η
Φινλανδία, η Ισπανία και η Ελβετία είπαν ότι τα αιτήματα ασύλου μπορούν
να εξεταστούν, μόνο αν κατατεθούν στην επικράτειά τους. Παράλληλα, ο
Ισημερινός ακύρωσε το προσωρινό έγγραφο που δόθηκε στον Σνόουντεν για να
εγκαταλείψει το Χονγκ Κονγκ, επειδή ο πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα δεν είχε
ενημερωθεί προτού εκδοθεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου