Ονειρο θερινής νυκτός

Γράφει ο Νάσος Βαγενάς 

Καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Καθώς στο ερώτημα  «Ποια Ελλάδα θέλουμε - Πώς θέλουμε να είναι η Ελλάδα από εδώ και πέρα» η απάντηση διατρέχει τον κίνδυνο του μαξιμαλισμού (έκφραση μεγαλόσχημων ευχών, δυσεκπλήρωτων ελπίδων, εξωπραγματικών οραματισμών), πιστεύω ότι θα ήταν σκοπιμότερο να περιοριζόταν κανείς στη διατύπωση λογικών επιθυμιών, ορισμένες από τις οποίες ενδέχεται να υπάρχει κάποια πιθανότητα να πραγματοποιηθούν, ως έναν βαθμό.

Το ερώτημα είναι, βέβαια, μετωνυμικό: δεν αναφέρεται στην Ελλάδα ως γεωγραφική αλλά ως ανθρώπινη περιοχή, εννοεί δηλαδή τους κατοίκους του ελληνικού χώρου, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ελληνες• για την ακρίβεια, αναφέρεται μόνο στους Ελληνες, που είναι υπεύθυνοι - αποκλειστικά αυτοί - για τη σημερινή κατάντια της χώρας.

Επειδή η έξοδος από την παρούσα εξαθλίωση εξαρτάται, κατά τη γνώμη μου, αποκλειστικά από εμάς τους Ελληνες και επειδή με την ψήφο μας της 6ης Μαΐου και τις μετά την 6η Μαΐου προθέσεις μας, όπως αυτές διατυπώνονται στις εκλογικές δημοσκοπήσεις, δεν φαίνεται να έχουμε τη διάθεση να απομακρυνθούμε από τη μεταπολιτευτική μας νοοτροπία, η οποία, και μόνο, οδήγησε τη χώρα στον σημερινό μαρασμό, το μόνο όραμα για την «Ελλάδα που θέλουμε», το οποίο ενδέχεται να αποδειχθεί ρεαλιστικό, θα μπορούσε να περιγραφεί ως εξής:

Ονειρευόμαστε μιαν Ελλάδα όπου τα πολιτικά κόμματα θα προτάσσουν το συμφέρον της παράταξης ελάχιστα περισσότερο απ' ό,τι το εθνικό και θα αποβλέπουν στη δημοσιονομική βελτίωση και στην εξυγίανση της δημόσιας διοίκησης ελάχιστα λιγότερο απ' ό,τι στην ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων όπου η Δεξιά θα μετριάσει τον συγχρωτισμό της με την Ακρα Δεξιά και όπου η Ακρα Δεξιά θα επικοινωνεί ελλιπώς με τη ναζιστική της απόφυση όπου η Αριστερά θα αεροβατεί σε χαμηλότερα βαρομετρικά, θα εντρυφεί αιδημονέστερα στη δημαγωγία και στον τυχοδιωκτισμό, θα χαριεντίζεται σεμνότερα με τους αντιεξουσιαστές και θα αισθάνεται μεγαλύτερη αντιπάθεια για την τρομοκρατία.

Ονειρευόμαστε μιαν Ελλάδα όπου οι πολιτικοί θα έχουν μια λιγότερο απόλυτη βεβαιότητα για τη σχετικότητα των πραγμάτων• όπου πρωθυπουργοί με όχι υπερβολικά χαμηλό δείκτη ευφυΐας θα σπεύδουν λιγότερο βιαστικά να προκηρύσσουν εκλογές για να παραγραφούν τα εγκλήματα των υπουργών τους• όπου υποψήφιοι πρωθυπουργοί θα διαβεβαιώνουν με μικρότερη έμφαση ότι λεφτά υπάρχουν• όπου πρωτοκλασάτοι αξιωματούχοι δεν θα στερούνται παντελώς την ικανότητα να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στο ηθικό και στο νόμιμο• όπου οι υπουργικές μίζες πάνω από ένα πλαφόν εκατομμυρίων θα εκλείψουν• όπου υπουργοί Εργασίας που θα χτίζουν εξοχικές κατοικίες με άδειες εγκυρότερες από εκείνες των θερινών αναψυκτηρίων θα δηλώνουν κάποιους από τους οικιακούς τους βοηθούς στις μεταναστευτικές Αρχές, αν όχι και στο ΙΚΑ.

Ονειρευόμαστε μιαν Ελλάδα όπου οι συνδικαλιστικές οργανώσεις θα αδιαφορούν λιγότερο επιδεικτικά για τις επιπτώσεις των κινητοποιήσεών τους στην κοινωνική ζωή• όπου τα οδοφράγματα των εθνικών αρτηριών δεν θα αποτελούν τυπική έκφραση σωματειακής αγωνιστικότητας• όπου η κυκλοφορία στις κεντρικές οδούς θα διακόπτεται μόνο όταν ο αριθμός των συμμετεχόντων σε πορείες διαμαρτυρίας θα υπερβαίνει τους πενήντα• όπου η αναψυχή της συντεχνιακής κοινότητας δεν θα επιτυγχάνεται με την εκβιαστική και υπερβολική απομύζηση δημοσίων χορηγήσεων.

Ονειρευόμαστε μιαν Ελλάδα όπου ο βαθμός της διαφθοράς των πολιτών δεν θα υπερβαίνει κατά πολύ τον βαθμό διαφθοράς ορισμένων αφρικανικών κρατών• όπου η φοροδιαφυγή θα αποτελεί δευτερεύουσα προτεραιότητα• όπου η ένταση της ροπής των επιρρεπών στη δωροδοκία εφοριακών, αστυνομικών, υπαλλήλων των πολεοδομικών υπηρεσιών, νοσοκομειακών γιατρών αλλά και ορισμένων στελεχών των υπηρεσιών πάταξης της δωροδοκίας θα εμφανίζει κάποια μείωση• όπου λιγότεροι φαρμακοποιοί θα κλέβουν από τα φάρμακα λιγότερα κουπόνια• όπου οι ανειλικρινείς - και δεκτές από τις αρμόδιες υπηρεσίες - δηλώσεις παραγωγής προϊόντων επιδοτούμενων από την ΕΕ δεν θα υπερβαίνουν έναν εύλογο αριθμό κατά νομό• όπου οι δηλώνοντες ψευδώς αυθαίρετα κτίσματα για να τα βρουν - επωφελώς - νομιμοποιημένα, όταν τα κτίσουν, δεν θα αυξάνονται προϊόντος του χρόνου• όπου οι (μέχρι στιγμής διαπιστωμένες, περισσότερες από 100.000) συντάξεις-μαϊμούδες θα περιοριστούν ποσοτικά (στο πλαίσιο του εφικτού)• όπου ιερομόναχοι αποτασσόμενοι μερικώς τη σιμωνία θα πάψουν να επιδίδονται και στην ίδρυση παράκτιων εταιρειών• όπου οι μητροπολίτες θα αναμειγνύονται διακριτικότερα στις πολιτικές υποθέσεις• όπου ορισμένοι από τους χιλιάδες επιδοματούχους υποτιθέμενους αναπήρους θα άρουν τον κράββατόν τους και από τους οιονεί τυφλούς θα αναβλέψουν.

Ονειρευόμαστε μια δημόσια εκπαίδευση που θα είναι και δημόσια και εκπαίδευση • ένα πανεπιστήμιο λιγότερο εξωφρενικά ανορθολογικό με σχετική μείωση του κατά πολύ μη καταρρίψιμου παγκόσμιου ρεκόρ συμμετοχής των φοιτητών στην εκλογή των διοικητικών οργάνων• δηλαδή, με λιγότερο δυσχερή άρση του λεγόμενου πανεπιστημιακού ασύλου και σχετικό περιορισμό των τελούμενων σε αυτό πράξεων βίας (αραιότερες εισβολές στις αίθουσες διδασκαλίας, ηπιότεροι προπηλακισμοί καθηγητών και φοιτητών, ελαφρότεροι τραυματισμοί και εντοιχισμοί πρυτάνεων και αντιπρυτάνεων).

Εννοείται ότι ο βαθμός ρεαλιστικότητας αυτού του οράματος θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα των εκλογών της προσεχούς Κυριακής.