"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


ΑΓΓΛΙΑ: Εφυγε η κατάσκοπος-θρύλος Νάνσυ Γουέικ

Από την ΚΙΤΤΥ ΞΕΝΑΚΗ

Κάποιοι τη θυμούνται για την πιο διάσημη ρήση της: «Κατά τη γνώμη μου, ο μόνος καλός Γερμανός ήταν ο νεκρός Γερμανός, και όσο πιο νεκρός τόσο το καλύτερο. Λυπάμαι μόνο που δεν σκότωσα περισσότερους». Αλλοι, οι νεώτεροι, για το μυθιστόρημα και την ταινία που ενέπνευσε. Και μερικοί, ελάχιστοι πλέον, γιατί τους είχε σώσει τη ζωή. 

Η Νάνσι Γουέικ, η ηρωίδα της γαλλικής Αντίστασης, μια από τις πλέον παρασημοφορημένες κατασκόπους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, έφυγε πλήρης ημερών, λίγες ημέρες προτού κλείσει τα 99, σε οίκο ευγηρίας για βετεράνους στο Λονδίνο.

Η ιστορία αρχίζει στις 30 Αυγούστου του 1912 στο Ουέλινγκτον της Νέας Ζηλανδίας, εκεί όπου γεννήθηκε η Νάνσι Γκρέις Αουγκούστα Γουέικ, το μικρότερο από έξι αδέλφια. Οταν έγινε δύο ετών, η οικογένειά της μετακόμισε στο Σίδνεϊ. Η Νάνσι μεγάλωσε και έγινε νοσοκόμα το 1931 και στα 19 της μια κληρονομιά από θεία της τής επέτρεψε να κάνει πραγματικότητα το όνειρό της και να ταξιδέψει σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Παρίσι. Σπούδασε δημοσιογραφία στο Λονδίνο κι εργάστηκε ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας «The Chicago Tribune» στο Παρίσι. 

Από αυτό το πόστο, άρχισε να γράφει για την άνοδο του Χίτλερ στη Γερμανία. Το 1933 ταξίδεψε στη Βιέννη για να του πάρει συνέντευξη. Ηταν μια καθοριστική εμπειρία που την έκανε να αφιερώσει τη ζωή της στη μάχη κατά του ναζισμού: «Είδα τα δυσάρεστα πράγματα που έκανε στους ανθρώπους, πρώτα και κύρια στους Εβραίους. Μου φάνηκε αηδιαστικό». 

Οταν ξέσπασε ο Πόλεμος, το 1939, ζούσε στη Μασσαλία με τον άνδρα που είχε γνωρίσει δυο χρόνια νωρίτερα και παντρεύτηκε το ίδιο εκείνο φθινόπωρο, τον γάλλο βιομήχανο Ανρί Φιοκά. Μετά την πτώση της Γαλλίας, το 1940, το ζευγάρι προσχώρησε στην Αντίσταση, αρχικά η Γουέικ ανέλαβε ρόλο ταχυδρόμου, κατόπιν σαμποτέρ και κατασκόπου, βοήθησε πολλούς βρετανούς στρατιώτες και Εβραίους να κρυφτούν και να διαφύγουν. Μέχρι το 1943, η Γκεστάπο την είχε κατατάξει στην κορυφή της λίστας των καταζητούμενων επικηρύσσοντάς την με 5 εκατομμύρια φράγκα. 

«La Souris Blanche» 
Την αποκαλούσαν, «Το Λευκό Ποντίκι», διότι όπως λέει ο βιογράφος της Πίτερ Φιτζσίμονς, «κάθε φορά που την στρίμωχναν στη γωνία, εκείνη κατόρθωνε να διαφεύγει. Επαιξε ρόλο και το ότι ήταν μια πανέμορφη γυναίκα. Οι Γερμανοί αναζητούσαν κάποιον σαν αυτούς: έναν επιθετικό άνδρα με όπλα».

Ο σύζυγός της φοβόταν για τη ζωή της και όταν κάποιος πρόδωσε στους Γερμανούς το δίκτυο της Αντίστασης στο οποίο συμμετείχαν την προέτρεψε να φύγει. «Ο Ανρί μου είπε, "πρέπει να φύγεις". Θυμάμαι ότι βγήκα από την πόρτα λέγοντας πως πάω να κάνω μερικά ψώνια, και θα επιστρέψω σύντομα. Εφυγα και δεν τον ξαναείδα ποτέ» διηγιόταν η Γουέικ. Κατάφερε να φτάσει μέσω Ισπανίας στο Λονδίνο. Ο Φιοκά όμως συνελήφθη, βασανίστηκε και εκτελέστηκε από τη Γκεστάπο τον Οκτώβριο του 1943. Η σύζυγός του πληροφορήθηκε το τέλος του μετά τη λήξη του πολέμου.

Στο Λονδίνο, εκπαιδεύτηκε από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στην κατασκοπεία και το σαμποτάζ. Επέστρεψε στην κατεχόμενη Γαλλία τον Απρίλιο του 1944, πέφτοντας με αλεξίπτωτο στην Οβέρνη. Εγινε σύνδεσμος ανάμεσα στο Λονδίνο και την τοπική ομάδα των Μακί, ανέλαβε ρόλο συντονιστή της Αντίστασης πριν από την Απόβαση στη Νορμανδία. Η γενναιότητά της έγινε θρύλος, μια φορά σκότωσε έναν φρουρό των Ες Ες με γυμνά χέρια, μια άλλη αναγκάστηκε να διανύσει με ποδήλατο απόσταση 800 χιλιομέτρων, περνώντας μέσα από γερμανικά φυλάκια, προκειμένου να παραδώσει κάποιους κωδικούς.

Μετά τον πόλεμο η Γουέικ τιμήθηκε για τη δράση της, ξαναπαντρεύτηκε, επέστρεψε στην Αυστραλία, ξαναγύρισε στο Λονδίνο… «Η ελευθερία», είπε σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις της, «είναι το μόνο πράγμα για το οποίο αξίζει να ζει κανείς».

Η ιστορία και τα ανδραγαθήματα της Νάνσι Γουέικ ενέπνευσαν τον Σεμπάστιαν Φοκς να γράψει το 1999 το βιβλίο (μπεστ σέλερ) «Σάρλοτ Γκρέι» (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Ωκεανίδα).

Το 2001, το «Σάρλοτ Γκρέι» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, με τον ίδιο τίτλο, με την Κέιτ Μπλάνσετ στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η Νάνσι Γουέικ τιμήθηκε στη Γαλλία με την ύψιστη στρατιωτική διάκριση, το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής, τρεις Πολεμικούς Σταυρούς και το Μετάλλιο της Γαλλικής Αντίστασης. Διακρίσεις και μετάλλια έλαβε επίσης από ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία.

Η τελευταία επιθυμία.  
Η Γουέικ άφησε αυστηρές οδηγίες να αποτεφρωθεί στη διάρκεια κλειστής τελετής και η τέφρα της να διασκορπιστεί στο Μοντλισόν της Κεντρικής Γαλλίας, εκεί όπου το 1944 είχε συμμετάσχει σε μια ηρωική επίθεση εναντίον του αρχηγείου της Γκεστάπο.

TA NEA

Δεν υπάρχουν σχόλια: