«Νανότα, πού 'σαι μωρέ Νανότα»

Του Π. ΠΑΝΤΕΛΗ

Είναι ένα χαρακτηριστικό διήγημα της εποχής του Γρ. Ξενόπουλου. Η Νανότα είναι μια βοσκοπούλα, που γυρίζει στα έρημα βοσκοτόπια και ο πατέρας με τον αδελφό την παρακολουθούν για να μην την ξελογιάσει κάποιο τσοπανόπουλο. Και κάποτε το κακό έγινε. Η Νανότα εξαφανίστηκε. Ο πατέρας και ο αδελφός τη φωνάζουν, χωρίς, όμως, απάντηση: «Νανότα, πού 'σαι μωρέ Νανότα»...

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι Νανότες ήταν η πλειονότητα στην Ελλάδα. Η ελληνική παράδοση είχε θέσει την κοπέλα της οικογένειας υπό την εξουσία του αυταρχικού πατέρα και του αλαζονικού αδελφού. Η κοπέλα είχε υποταχθεί και είχε δεχτεί τον γάμο που επέβαλλε η οικογενειακή βία. Αλλά η Νανότα, φαίνεται, εξαφανίστηκε από την Ελλάδα κι έχει εμφανιστεί... στο Βέλγιο!

Η τραγική εμφάνιση της βελγικής Νανότας έγινε πριν από περίπου τρία χρόνια στο Σαρλερουά. Ηταν μια νέα κοπέλα, 20 χρόνων, μουσουλμανικής θρησκείας, πακιστανικής καταγωγής. Τη σκότωσε ο αδελφός της. Η Νάντια Σιέχ είχε διαπράξει για την οικογένειά της ένα σοβαρό αμάρτημα: είχε αρνηθεί ένα γάμο με Πακιστανό στο Πακιστάν. Ενα γάμο που επέβαλλε η οικογενειακή βία.

Η Νάντια είχε το κουράγιο να πει όχι και το πλήρωσε με τον θάνατό της από το χέρι του αδελφού και με τη συγκατάθεση όλης της οικογένειας. Το έγκλημα, όμως, αυτό αποκάλυψε ότι ήταν πολλές οι κοπέλες στο Βέλγιο που δεν είχαν το κουράγιο να αρνηθούν τον γάμο της οικογενειακής βίας. Για να μην πληγώσουν τους γονείς ή γιατί φοβούνται τις συνέπειες.

Μια διευκρίνιση: οι διχασμένες βελγικές κοινότητες -γαλλόφωνη και φλαμανδόφωνη- μπορεί να έχουν πολλές διαφορές, συμφωνούν, όμως, στον ελεύθερο γάμο. Η οικογενειακή βία στον γάμο ασκείται από νόμιμους μετανάστες, ιδίως μουσουλμάνους Τούρκους και Μαροκινούς. Εχουν όλα τα δικαιώματα του Βέλγου πολίτη. Αλλά οι κόρες τους δεν έχουν το δικαίωμα του ελεύθερου γάμου.

Ναι, υπάρχουν και φυσιολογικές -ας πούμε ευρωπαϊκές- περιπτώσεις. Αλλά και μια ρεαλιστική διαπίστωση: οι μουσουλμάνοι μετανάστες φοβούνται ότι ο μικτός γάμος -με διαφορετικής καταγωγής γαμπρούς- απειλεί τη θρησκεία, την παράδοσή τους. Και επιμένουν να φωνάζουν: «Πού 'σαι μωρέ Νανότα»!