Στις 3 Φεβρουαρίου 1960, ο τότε Συντηρητικός πρωθυπουργός της Βρετανίας, Χάρολντ Μακμίλαν, σε ομιλία του ενώπιον της Βουλής της Νοτίου Αφρικής στο Κέιπ Τάουν προέβαινε σε μία δραματική ομολογία, «Ανεμος αλλαγής πνέει σε όλη την ήπειρο. Είτε το θέλουμε είτε όχι η ανάπτυξη της εθνικής συνειδήσεως είναι πλέον πολιτικό γεγονός».
Κάτι ανάλογο, όχι ταυτόσημο βεβαίως, συμβαίνει σήμερα στις ΗΠΑ επί της προεδρίας του κ. Μπαράκ Ομπάμα. Η συντριβή μπααθικών καθεστώτων -οποιασδήποτε παραλλαγής- στο Ιράκ και στη Λιβύη, η υπονόμευση του καθεστώτος Μπασάρ αλ Ασαντ στη Συρία, η ανατροπή του Χόσνι Μουμπάρακ στην Αίγυπτο ανέδειξαν δυνάμεις ισλαμικές και ριζοσπαστικότατες εκτός κάθε ελέγχου. Το ιδεολόγημα «εκδημοκρατισμού» του ισλαμικού χώρου απέτυχε οικτρά. Αλλα τα δεδομένα που ισχύουν στην Ανατολή και άλλα στο Μανχάταν.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σαφώς συντριπτική στρατιωτική υπεροχή σε επίπεδο παγκόσμιο, μπορούν να πλήξουν στόχους με απόλυτη ακρίβεια και δύναμη πυρός μοναδική στην ιστορία της ανθρωπότητος. Αλλά επί του εδάφους υστερούν δραματικά· μπορεί να συντρίψουν τον αντίπαλο στην κυριολεξία, δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουν νέα τάξη. Είναι εξόχως ελλειμματικές σε σύγκριση με τις αυτοκρατορίες του παρελθόντος, τις υπεράκτιες και ευρωπαϊκές -Αψβούργων, Ρώσων και Οθωμανών.
Είναι κατά συνέπεια αναγκασμένη η Ουάσιγκτον να στηριχθεί σε περιφερειακές δυνάμεις, με τις οποίες από ετών ή πρόσφατα διατηρεί σχέση αντιπαλότητος ή αμηχανίας.
Βεβαίως καμία από τις τρεις αναδυόμενες περιφερειακές δυνάμεις, που το ειδικό τους βάρος αυξάνεται σημαντικά λόγω της συγκυρίας, δεν πρόκειται να ενεργήσει ως όργανο εκτελεστικό της πολιτικής των ΗΠΑ και γενικότερα της Δύσεως. Θα αξιοποιήσουν πιθανότατα την αδυναμία διαχειρίσεως του χάους από τις μεγάλες δυνάμεις του «πολιτισμένου κόσμου», δίχως να είναι βέβαιο ότι μία στοιχειώδης τάξη μπορεί να επιβληθεί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου