ΕΛΛΑΔΑ - ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ: Πεντακόσια εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. για τον έλεγχο της μετανάστευσης

Του Αποστολη Φωτιαδη

Στη στεγανοποίηση των περασμάτων στον Εβρο και στον ευρύτερο συντονισμό του ελέγχου των μεταναστευτικών ροών θα προχωρήσει η ΕΛ.ΑΣ. βασιζόμενη στις πρόσφατες λειτουργικές και θεσμικές αλλαγές στα ευρωπαϊκά ταμεία επιστροφών, συνόρων και προσφύγων.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο θεσπίστηκαν αλλαγές στους εφαρμοστικούς κανόνες των ταμείων, έπειτα από ελληνική πρωτοβουλία, ώστε να διευρυνθεί η δυνατότητα αξιοποίησής τους και σε δράσεις που μέχρι πρότινος δεν καλύπτονταν. Στο εξής, τα ταμεία επιστροφών και συνόρων θα καλύπτουν και τα τρέχοντα έξοδα των κέντρων κράτησης μεταναστών, όπως και άλλων επιχειρήσεων, ενώ μέχρι τώρα χρηματοδοτούσαν κυρίως υποδομές και βασικά έξοδα.

Εκκρεμεί επίσης πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρώπης, που διευρύνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης προγραμμάτων στο πλαίσιο των ταμείων έως και στο 95% του κόστους.  

Οι αλλαγές αυτές ουσιαστικά σηματοδοτούν την πολιτική επιλογή της Επιτροπής να αναλάβει σχεδόν το συνολικό κόστος των επιχειρήσεων διαχείρισης μεταναστευτικών ροών στην Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι συνολικά θα διατεθούν την εξαετία 2014-2020 περί τα 450 με 500 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, έχει δρομολογηθεί η ένταξη του ταμείου προσφύγων στην αρμοδιότητα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, δημιουργώντας έτσι ένα υπερ-υπουργείο στον τομέα διαχείρισης όλων των πτυχών που αφορούν ζητήματα ασύλου και μετανάστευσης στην ελληνική επικράτεια. 

Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Σολδάτο, αστυνομικό διευθυντή της υπηρεσίας Διαχείρισης Ευρωπαϊκών και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, η απορρόφηση κονδυλίων, από την έναρξη των επιχειρήσεων αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης στα μεγάλα αστικά κέντρα «Ξένιος Ζευς» και θωράκισης του Εβρου «Ασπίδα», θα πλησιάσει το σύνολο των διαθέσιμων χρημάτων στο ταμείο συνόρων και θα βελτιωθεί πάρα πολύ στο ταμείο επιστροφών.

Η Ελλάδα έχει αιτηθεί η επιχείρηση στον Εβρο να χρηματοδοτηθεί, αναδρομικά, από το ξεκίνημά της, ενώ σίγουρα θα συνεχίσει να υποστηρίζεται οικονομικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τον Ιούνιο. Αυτό συνεπάγεται κάλυψη όλων των λειτουργικών εξόδων καθώς και των εκτός έδρας των συνοριοφυλάκων, ενώ το Δημόσιο βαρύνεται μόνο με τον αρχικό μισθό τους. Η επιχείρηση ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο με 1.881 συνοριοφύλακες, και συνεχίζει τώρα με λιγότερους από τους μισούς.

Ουσιαστικό ρόλο στον έλεγχο των ροών στον Εβρο, που έχουν μειωθεί σημαντικά, έχει και το σύστημα διασύνδεσης των μονάδων που επιχειρούν στο πεδίο με τα επιχειρησιακά κέντρα. Το σύστημα λειτουργεί από τις αρχές του 2011 και καλύπτει το τμήμα των συνόρων παράλληλα με τον φράχτη. Το σύστημα θα επεκταθεί ακόμη 35 χλμ. μέχρι τέλους του έτους, με στόχο τον Ιούνιο του 2014 να περιλαμβάνεται όλος ο Εβρος.

Πρόγραμμα επιστροφών

Από τα κεφάλαια του ταμείου συνόρων καλύπτονται επίσης θερμικές κάμερες, διόπτρες νυχτερινής παρακολούθησης, ανιχνευτές καρδιακών παλμών, κινητές μονάδες X-Ray, χρήματα μεταφοράς προσωπικού και ατόμων. Υπάρχει ακόμη σχεδιασμός για ένταξη στη δύναμη ενός ελικοπτέρου, ενός λιμενικού πλοίου ανοιχτής θαλάσσης (40 εκατ.) και έξι μικρότερων πλοιαρίων (12 εκατ. ευρώ).

Σχετικά με τους επαναπατρισμούς, η ΕΛ.ΑΣ. σχεδιάζει την εξέλιξη των κέντρων που λειτούργησαν ή εντάχθηκαν στον επιχειρησιακό σχεδιασμό από την έναρξη του «Ξένιου Διός», σε Κομοτηνή, Ξάνθη, Κόρινθο, Παρανέστι Δράμας και Αμυγδαλέζα, και την εντατικοποίηση των επιχειρήσεων εθελοντικής επιστροφής. Παράλληλα με το πρόγραμμα εθελοντικού επαναπατρισμού που «τρέχει» με την αρωγή του Διεθνούς Οργανισμού για τη Μετανάστευση, η ΕΛ.ΑΣ. θα επεκτείνει δικό της πρόγραμμα οικειοθελούς επαναπατρισμού, το οποίο ήδη λειτουργεί και προβλέπει πολύ πιο γρήγορες διαδικασίες επιστροφής. Παράλληλα, θα βελτιωθούν οι υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης, διερμηνείας, παροχής υπηρεσιών κοινωνικών λειτουργών, νομικής συνδρομής στα κέντρα κράτησης. Στο πρόγραμμα επιστροφών περιλαμβάνονται και εξωτερικές δράσεις με κράτη–μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Συνολικά το ύψος των κεφαλαίων που προβλέπεται να δώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Ελλάδα, μέσω του Τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων, στο οποίο εμπίπτουν τα τρία ταμεία, εκτοξεύεται στον επόμενο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό (2014 - 2020) στο διπλάσιο περίπου όσων διετίθεντο τα προηγούμενα χρόνια (περίπου 270 εκατ. ευρώ την εξαετία).