ΣΥΡΙΑ - ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: Συμβιβασμός ή ντόμινο;

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΥ

Στον δρόμο για τη Δαμασκό ο διώκτης των Χριστιανών Σαούλ άκουσε τη φωνή του Κυρίου και έγινε ο Απόστολος Παύλος. Στον δρόμο για τη Δαμασκό, ΗΠΑ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Εμιράτα, Γαλλία και σε μικρότερο βαθμό και πιο προσεκτικό το Ισραήλ προσπάθησαν να επηρεάσουν υπέρ τους τη μετά, Ασαντ εποχή, για να διαπιστώσουν ο καθένας σε διαφορετικό βαθμό ότι ανοίγουν το κουτί της Πανδώρας, ότι πυροδοτούν εξελίξεις που είναι πολύ πιθανόν ότι δεν θα μπορέσουν να ελέγξουν.

Από την άλλη μεριά, ο Άσαντ αποδεικνύεται μέρα με τη μέρα να έχει περισσότερη αντοχή από τους Μπεναλί, Μουμπάρακ και Καντάφι, καθώς η επιβίωση των μειονοτήτων της χώρας -γύρω στο 20%-25% του συνολικού πληθυσμού της- συνδέεται με την παραμονή του στην εξουσία: Αλαουίτες Μουσουλμάνοι, Κούρδοι, Δρούζοι, και Χριστιανοί διαφόρων δογμάτων γνωρίζουν ότι τους περιμένει μια φρικτή και χωρίς προηγούμενο εθνοκάθαρση την επομένη μέρα της ανατροπής του Μπααθικού Καθεστώτος στη Δαμασκό.

Πρώτα από όλα για τις ΗΠΑ η παράταση της σημερινής σύγκρουσης στη Συρία υποθηκεύει δύο στοχεύσεις που θα μπουν σε πορεία υλοποίησης στην περίπτωση επανεκλογής του Ομπάμα:

Την αναζήτηση μιας συνολικής εκκαθάρισης εκκρεμοτήτων με τη Μόσχα, αρχής γενομένης από τη διαμάχη για την αντιπυραυλική ασπίδα και στη συνέχεια με την αναζήτηση ενός συμβιβασμού στον ενεργειακό ανταγωνισμό των δύο πλευρών. Η παράταση της έντασης με τη Ρωσία είναι με τα σημερινά δεδομένα ένας υψηλού κόστους αναχρονισμός για τις ΗΠΑ, με δεδομένη τη μετωπική της σύγκρουση με το Βερολίνο για τη διαχείριση της κρίσης, μια διαμάχη που έχει στην πράξη απονευρώσει την Ατλαντική Συμμαχία.

Τον διάλογο με την Τεχεράνη για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας που προαναγγέλθηκε την περασμένη βδομάδα μέσω διαρροής στους Νew Υork Times και επιβεβαιώθηκε από τη διατύπωση της σχετικής επίσημης διάψευσης. Η αποσταθεροποίηση του Ασαντ και οι επιπτώσεις του εμπάργκο μαλάκωσαν το Ιράν, μια καθεστωτική όμως ανατροπή στη Δαμασκό θα οδηγήσει την Τεχεράνη σε περιχαράκωση- αδιαλλαξία αν όχι σε μια τυχοδιωκτική φυγή προς τα εμπρός με την εξαγωγή αστάθειας σε όλη τη Μέση Ανατολή.

Επιπλέον, τόσο η Τουρκία όσο και το Ισραήλ έχουν ζωτικό συμφέρον για μια συμβιβαστική λύση στη Δαμασκό: 

Η μεν Αγκυρα βλέπει τη φωτιά να απλώνεται εντός των συνόρων της, το δε Ισραήλ λογικά βλέπει με ανησυχία τη μετατροπή της Συρίας σε βάση εξόρμησης των κάθε λογής ακραίων φονταμενταλιστικών σουνιτικών οργανώσεων.

Με άλλα λόγια, η λογική υπαγορεύει σε όλους τους πρωταγωνιστές και εμπλεκομένους τον συμβιβασμό, έναν συμβιβασμό, η διατύπωση του οποίου με τα σημερινά δεδομένα είναι μια πρόκληση που ισοδυναμεί με τον τετραγωνισμό του κύκλου.

Συμβιβασμός συναινούντος του Ασαντ και του στενού οικογενειακού-κομματικού κύκλου ή παρά την θέλησή του; 

Ανακτορικό πραξικόπημα που σώζει την ουσία της εξουσίας του Μπααθικού Καθεστώτος ή συμπεφωνημένη αποχώρηση με εγγυήσεις για τον σημερινό ηγέτη;

Την επιλογή του συμβιβασμού πρόβαλε ως καλύτερη λύση πριν από μερικές βδομάδες ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Νταβούτογλου, με την υπόδειξη του αντιπροέδρου Φαρούκ Αλ Σάρα πιστού συνεργάτη των Ασαντ πατρός και υιού ως διαδόχου του σημερινού προέδρου.

Το παιχνίδι έχει ανοίξει και μοιάζει ανεξέλεγκτο και ο φόβος μπροστά στο άγνωστο προκαλεί ανακλαστικά αναδίπλωσης και αναζήτησης συμβιβαστικής λύσης με όλους τους εμπλεκομένους να διερωτώνται σιωπηλά αν είναι πολύ αργά...