ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Πώς κλείνουν τα επαγγέλματα που... ανοίγουν

Της Μαρίας Μόσχου και του Γιώργου Ανδρή

Γερά νεύρα αλλά και πολύ «βαθιές»... τσέπες απαιτεί η διαδικασία για την απόκτηση άδειας διεθνών μεταφορών με βάση τα όσο προβλέπονται από τον νόμο για την απελευθέρωση της αγοράς των φορτηγών που, όπως όλα δείχνουν, παραμένει μόνο στα χαρτιά.

Η έκδοση μιας νέας άδειας φορτηγού πέρα από το απαγορευτικό κόστος απαιτεί ιώβεια υπομονή για να λυθούν τα δεκάδες γραφειοκρατικά «εμπόδια», με αποτέλεσμα οι αιτούντες να στρέφονται στη δευτερογενή αγορά και να διακινούν και πάλι «μαύρο χρήμα», όπως γινόταν τα τελευταία χρόνια.

Η «Η» φέρνει στο προσκήνιο το «Γολγοθά» που έζησε γνωστός επιχειρηματίας, ο οποίος αποφάσισε να μπει στην αγορά των μεταφορών με σκοπό τη σύσταση μεγάλης εταιρείας.  

Αρχικά ως φυσικό πρόσωπο χρειάστηκε για την έκδοση Άδειας Οδικών Μεταφορών εγγυητική ύψους 18.000 ευρώ.

Και αυτό είναι μόνο η αρχή, όπως καταγγέλλει, καθώς αμέσως ενημερώνεται ότι το όχημα που θα προμηθευτεί θα πρέπει να πληροί τουλάχιστον την ευρωπαϊκή οδηγία ρύπων Euro5!

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι υφιστάμενοι επαγγελματίες του κλάδου για να εκδώσουν μια νέα άδεια χρειάζονται μόνο μια απλή απόδειξη από την τράπεζα βάσει της οποίας αποδεικνύεται πως διαθέτουν διαθέσιμα 9.000 ευρώ, ενώ μπορούν να προμηθευτούν και όχημα που πληροί τις εκπομπές ρύπων Euro4.

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς η έκδοση νέας άδειας οδικών μεταφορών καθίσταται ασύμφορη οικονομικά, καθώς απαιτεί απόκτηση οχήματος Euro5 που είναι πολύ πιο ακριβό από τα αντίστοιχα Euro4.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά  ο Έλληνας επιχειρηματίας, για να ξεκινήσει κάποιος να λειτουργεί το επάγγελμα του φορτηγατζή θα πρέπει:

• Nα διαθέσει 18.000 ευρώ εγγυητική επιστολή.
• Να δημιουργήσει έδρα.
• Να αγοράσει καινούριο φορτηγό καταβάλλοντας τουλάχιστον 80.000 ευρώ.
• Να προχωρήσει στην έκδοση σειράς δικαιολογητικών (ποινικό μητρώο κ.λπ.).
• Να δημιουργήσει χώρο στάθμευσης για το φορτηγό.

Αποτέλεσμα; Tο κεφάλαιο που θα πρέπει να διαθέσει να ξεπερνά τις 120.000 ευρώ.

Δεν είναι τυχαίο ότι ιδιοκτήτης φορτηγού τονίζει χαρακτηριστικά ότι «από την άλλη μεριά οι έμποροι φορτηγών έχουν προβεί σε ένα απίστευτο μπαράζ αγορών αδειών που είναι «παντρεμένα» με παλιά φορτηγά τα οποία και αποκτούν έναντι 15.000 ευρώ και άνω, τα οποία και μεταπωλούν στην τριπλάσια τιμή... Η εν λόγω τακτική θα έλεγα πως δεν είναι απελευθέρωση των οδικών μεταφορών αλλά πλήρης απελευθέρωση της παραοικονομίας!». Από την άλλη μεριά, διατηρείται το καθεστώς των αγοραπωλησιών αδειών και οχημάτων που κυμαίνονται από 8.000 έως και 10.000 ευρώ μόνο για την άδεια, η οποία υποχρεωτικά συνοδεύεται από το φορτηγό που κοστολογείται ανάλογα με την ηλικία του δημιουργώντας επιπλέον ελλείμματα στον κρατικό προϋπολογισμό.

Απελευθέρωση μέσω εμπόρων!

Η απελευθέρωση στις οδικές μεταφορές όχι μόνο δεν σταμάτησε τις «παράνομες» αγοραπωλησίες αδειών και φορτηγών από «μάντρες», αντίθετα τις ενίσχυσε. Μάλιστα η κατάρρευση του κλάδου των μεταφορών έχει ρίξει στο ναδίρ και τις τιμές, καθώς δεν είναι και λίγοι οι ιδιοκτήτες φορτηγών που αναζητούν διέξοδο από το επάγγελμα μέσω πώλησης της άδειας αλλά και του οχήματός τους σε κάποια εμπορία. Από την άλλη μεριά, η υψηλή ανεργία έχει οδηγήσει πάρα πολλούς και ειδικά πρώην επαγγελματίες οδηγούς εταιρειών να αναζητούν κάποια μεταχειρισμένη άδεια με την ελπίδα πως θα καταφέρουν να επιβιώσουν ως ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς για να εκδώσουν μια καινούρια άδεια χρειάζονται τουλάχιστον 120.000 ευρώ! Αλλωστε όπως τονίζουν  στελέχη της αγοράς η αποζημίωση των πρώην οδηγών ίσα-ίσα που φθάνει για να αποκτήσουν κάποιο μεταχειρισμένο όχημα 15ετίας μαζί με την άδειά του...

Απαγορεύσεις λόγω ABS
Από την 1η Ιανουαρίου 2014 απαγορεύεται η κυκλοφορία, η ταξινόμηση και η μεταβίβαση των μεταχειρισμένων οχημάτων (λεωφορείων, φορτηγών κ.λπ.) που έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2003 από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον δεν φέρουν σύστημα αντιεμπλοκής κατά την πέδηση (ABS).

Το θέμα πάντως του ABS οι ιδιοκτήτες παλαιών φορτηγών το αντιμετωπίζουν με χιούμορ, καθώς όπως αναφέρουν  μετά την τοποθέτηση του συστήματος και τη βεβαίωση του ΚΤΕΟ το όχημα όσο παλιό και να είναι μπορεί να μεταβιβαστεί αφήνοντας να εννοηθεί πως τόσο τα συστήματα ABS όσο και οι βεβαιώσεις με το ανάλογο τίμημα «εμφανίζονται» σε οποιαδήποτε άδεια φορτηγού...

Για απελευθέρωση «μαϊμού» κάνουν λόγο οι ιδιοκτήτες φορτηγών τονίζοντας ότι η κατάσταση σήμερα έχει «παροπλίσει» περίπου το 50% των φορτηγών, τα οποία δεν έχουν τη δυνατότητα να εκτελέσουν μεταφορικό έργο. Από την πλευρά του υπουργείου Ανάπτυξης τονίζεται ότι μέσα σε μικρο χρονικό διάστημα έχουν εκδοθεί περίπου 15 νέες άδειες για φορτηγά, ωστόσο δεν μπορεί το νούμερο αυτό να είναι αντιπροσωπευτικό, καθώς ο χρόνος που έχει μεσολαβήσει δεν μπορεί να αποτυπώσει με σαφήνεια την τάση της αγοράς.

Μάλιστα αναφέρουν ότι οι τιμές στη δευτερογενή αγορά έχουν μειωθεί σημαντικά, κάτι που ήταν αποτέλεσμα του νόμου για την απελευθέρωση. Δεν είναι τυχαίο, ωστόσο, ότι ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Φορτηγών Δ.Χ. Π. Σκουλικίδης τονίζει ότι η μείωση των τιμών δεν ήταν αποτέλεσμα της απελευθέρωσης του κλάδου, αλλά του έντονου ανταγωνισμού μεταξύ των ιδιοκτητών φορτηγών για να παραμείνουν στην αγορά.

«Κλειδωμένα» και τα ταξί

Άλλο ένα κλειστό επάγγελμα, του οδηγού  ιδιοκτήτη επιβατικού δημόσιας χρήσης (ταξί) φαίνεται ότι δεν θα «ανοίξει» μια και πάρα το γεγονός ότι η νομοθεσία που προβλέπει την έκδοση νέων αδειών είναι έτοιμη, ωστόσο το ενδιαφέρον είναι ιδιαίτερα μειωμένο.

Μετά τη αποτυχία για άνοιγμα της αγοράς φορτηγών και βυτιοφόρων ΔΧ όπου καμιά νέα άδεια δεν έχει εκδοθεί και περίπου το 50% των φορτηγών έχει παροπλιστεί λόγω μείωσης του έργου, και ο κλάδος των ταξί φαίνεται να μην προσελκύει πολλές αιτήσεις ανατρέποντας το άλλοτε τεράστιο ενδιαφέρον των πολιτών που πλήρωναν ακόμα και 250.000 ευρώ για να «αγοράσουν» μια άδεια ταξί.

Το κόστος της εγγυητικής επιστολής που έφτανε τα 5.000 ευρώ άλλα και η μείωση του έργου κατά 40% έως και 50%, σύμφωνα με την Ομοσπονδία ταξί, προκάλεσαν μειωμένο ενδιαφέρον για νέες άδειες στην Αττική.

Συνολικά στις Διευθύνσεις Μεταφορών της Περιφέρειας Αττικής, σε υλοποίηση του νόμου για την απελευθέρωση του κλάδου, κατατέθηκαν 131 αιτήματα για άδειες Επιβατικών Δημόσιας Χρήσης.

Τα αιτήματα που κατέθεσαν οι ενδιαφερόμενοι αφορούν στην απόκτηση νέας άδειας ταξί (Επιβατικό ΔΧ) ή τη μετατροπή υφιστάμενων αδειών ταξί σε οχήματα ειδικής μίσθωσης, δηλαδή άδειες για εξαθέσια και εννεαθέσια επιβατηγά οχήματα, τα οποία με τον νέο νόμο μπορούν να δρομολογηθούν.

Αναλυτικότερα, όπως ανακοίνωσε η περιφέρεια Αττικής, ζητήθηκαν:

• Τριάντα εννέα νέες άδειες ΕΔΧ.
• Εξήντα επτά νέες άδειες ειδικών μισθώσεων.
• Δώδεκα νέες άδειες ειδικών μισθώσεων ΑμΕΑ.
• Εννέα άδειες από μετατροπή υφιστάμενης άδειας ΕΔΧ σε ειδικών μισθώσεων.
• Τέσσερις άδειες από μετατροπή υφιστάμενης άδειας ΕΔΧ σε ειδικών μισθώσεων ΑμΕΑ.

Στην Περιφέρεια Αττικής υπάγονται η ενιαία έδρα της Περιφέρειας Αττικής και οι ενιαίες έδρες της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων που περιλαμβάνουν τους Δήμους Κυθήρων, Αίγινας, Τροιζηνίας, Σαλαμίνας, Αγκιστρίου, Πόρου και Σπετσών