"Κόμμα = Ομάς ανθρώπων, ειδότων ν' αναγιγνώσκωσι και ν' αρθογραφώσιν εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες ενούμενοι υπο ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν' αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παρέχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι"
Εμμανουήλ Ροΐδης , Έλληνας πεζογράφος και κριτικός (1836-1904)


Learning to Live With Debt (Μαθαίνοντας να ζούμε χρεωμένοι)


Το χρέος σκοτώνει. Αλλά, δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτό. Σπανίως ήταν τόσο αισθητή η σύγκρουση αυτών των δύο όψεων της ίδιας πραγματικότητας. Το υπερβάλλον χρέος που συγκεντρώθηκε από τον εύκολο και φθηνό δανεισμό των κεντρικών τραπεζών, τελικά, συνέτριψε την αμερικανική οικονομία. Εδωσε στην πορεία και τη δυνατότητα σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες να δανείσουν περισσότερα κεφάλαια από αυτά που μπορούσαν να επιστρέψουν στους πιστωτές. Σήμερα, ο φόβος του υψηλού χρέους περιορίζει την εμβέλεια των ΗΠΑ να αποφύγουν μια διπλή ύφεση.


Μεγάλο μέρος του προβλήματος, σήμερα, αποδίδεται στις συνεχείς πιέσεις που δέχονται οι δανειολήπτες σε όλο τον κόσμο. Οι πιστωτές σώθηκαν από εξωτερική βοήθεια. Οι δανειολήπτες, όμως, συνεχίζουν να παλεύουν με τις υποχρεώσεις τους, καθώς δεν έχουν λάβει επαρκή στήριξη. Εκατομμύρια Αμερικανοί βρίσκονται σε δεινή οικονομική θέση από το υπέρογκο βάρος εξυπηρέτησης των δανείων τους. Οι χώρες που δεν έχουν την πολυτέλεια να τυπώνουν μόνες τους χρήμα, εξαρτώνται ξαφνικά από τις αγορές.

Μακροπρόθεσμα, ο πληθωρισμός είναι η κατάλληλη λύση. Δίνει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες να αποκτήσουν περισσότερα δολάρια και ευρώ για να αποπληρώσουν χαμηλότερα δάνεια. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι απίθανη εάν αναλογιστεί κανείς ότι η τιμή του χρυσού κυμαίνεται στα 1.650 δολάρια την ουγγιά. Προς το παρόν, όμως, αυτή η πολυπόθητη παρέμβαση του πληθωρισμού δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. 

Η Γερμανία στοχεύει σε αυτή την εξέλιξη, όπως φαίνεται από το τελευταίο πακέτο στήριξης που δόθηκε στην Ελλάδα από την Ε.Ε. Ωστόσο, οι ΗΠΑ φαίνεται ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να σώσουν τη δική τους οικονομία. Τα μέτρα περικοπής των κρατικών δαπανών δεν είναι λογική όταν η απειλή νέας ύφεσης στην οικονομία είναι ορατή. Ο Λάρι Σάμερς, οικονομολόγος και πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, υπογράμμισε σε άρθρο που δημοσιεύτηκε από τους Financial Times ότι τα φορολογικά έσοδα θα είναι κατά 1 τρισ. δολάρια χαμηλότερα την επόμενη δεκαετία εάν ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης συρρικνωθεί κατά μισή ποσοστιαία μονάδα το ίδιο διάστημα.

Παράλληλα, θα έχει αυξηθεί το χρέος. Ενα τρισ. δολάρια, ακριβώς, υπολογίζεται στο τελευταίο νομοσχέδιο ότι θα εξοικονομηθούν από κρατικές δαπάνες. Το αντίδοτο στην υπάρχουσα κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας είναι να δαπανηθούν τόσα κρατικά κεφάλαια όσα είναι αρκετά για να ξεπεραστούν οι άμεσες επιπτώσεις από το ζήτημα χρέους, αλλά και να ληφθούν μέτρα για να μη συμβεί ξανά κάτι τέτοιο.

Στην Ευρώπη, όλοι παριστάνουν ότι ορισμένοι τίτλοι υψηλού κινδύνου είναι απόλυτα ασφαλείς. Στις ΗΠΑ, ο φόβος ότι η χώρα μπορεί να έχει την ίδια κατάληξη με την Ελλάδα φαίνεται να δικαιώνει την απραξία, παραβλέποντας τον κίνδυνο νέας ύφεσης.

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, το κλίμα στις αγορές είναι κάτι περισσότερο από απαισιόδοξο. Η χάραξη μιας πορείας που αμβλύνει τα προβλήματα που δημιούργησε το τελευταίο φιάσκο φθηνού δανεισμού με την παράλληλη ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων για ένα νέο δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Μέχρι στιγμής, ούτε η Ευρώπη, ούτε οι ΗΠΑ κατάφεραν να βρουν μια λύση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: